Lage rugpijn, een overzicht van de mogelijkheden voor preventie en actieve behandeling
Inleiding
Lage rugpijn is wereldwijd een belangrijke oorzaak van invaliditeit. Hoewel de meeste episoden van lage rugpijn een goede prognose hebben, waarbij in de eerste 6 tot 12 weken belangrijke verbeteringen kunnen worden verwacht, kan het steeds terugkerende karakter voor de patiënten behoorlijk frustrerend zijn. Omdat lage rugpijn kan terugkeren, denken patiënten vaak dat hun rug zwak of kwetsbaar is en vermijden zij vaak bepaalde activiteiten om het risico op een nieuwe episode uit de weg te gaan, omdat zij denken dat zij daardoor aan een nieuwe episode worden blootgesteld. Op die manier passen zij bepaalde onaangepaste copingstrategieën toe die hen kunnen predisponeren voor terugkerende episoden.
Secundaire preventie
Kan lage rugpijn worden voorkomen bij een populatie die een eerdere episode heeft doorgemaakt? In 2016 bleek uit een systematische review van Steffens et al. oefening, wanneer gecombineerd met educatie, effectief in het verminderen van het risico op een toekomstige episode van lage rugpijn met een relatief risico van 0,55 (95% CI 0,41-0,73). Andere interventies waren ondoeltreffend of er was geen bewijs voor. Belangrijk is dat zij ook personen omvatten die geen lage rugpijn hadden op het ogenblik dat zij in de studie werden opgenomen. Maar zoals eerder vermeld, maakt het recurrente karakter van de aandoening het belangrijk te bestuderen hoe de overgang van acute lage rugpijn naar chronische aandoeningen kan worden voorkomen.
In een recente systematische review en meta-analyse van de Campos et al. (2020) werd onderzocht of er preventieve strategieën bestaan om de toekomstige impact van lage rugpijn te verminderen. Zij concludeerden met bewijs van matige kwaliteit dat lichaamsbeweging toekomstige lage rugpijnintensiteit kon voorkomen (MD -4,50; 95% CI -7,26 tot -1,74) op korte termijn. Wanneer lichaamsbeweging werd gecombineerd met onderwijs, werden interessant genoeg op korte en lange termijn geen preventieve effecten gevonden voor de intensiteit van lage rugpijn en evenmin voor de invaliditeit op korte termijn. Bewijs van matige kwaliteit toonde echter aan dat onderwijs en lichaamsbeweging effectief zijn in het verminderen van toekomstige handicaps (MD -6,28; 95% CI -9,51 tot -3,06). Educatie alleen was niet effectief in het voorkomen van toekomstige invaliditeit en pijnintensiteit in de korte en lange termijn follow-up.
Bewijs van matige kwaliteit op basis van drie trials (612 deelnemers) geeft aan dat lichaamsbeweging alleen de toekomstige LBP-intensiteit kan verminderen (MD -4,50; 95% CI -7,26 tot -1,74) bij follow-up op korte termijn.
Behandeling van LBP: effectiviteit van aerobe activiteiten zoals wandelen/lopen
U bent waarschijnlijk bekend met het advies om actief te blijven ondanks een episode van lage rugpijn. Maar kan regelmatige lichaamsbeweging zoals wandelen, hardlopen, fietsen of zwemmen helpen bij het herstel van lage rugpijn? Pocovi et al. (2021) onderzochten dit en vonden dat alternatieve interventies zoals stabilisatieoefeningen, fysiotherapie en algemene lichaamsbeweging effectiever waren in het verminderen van de pijnintensiteit op de korte termijn (SMD 0,81; 95% CI 0,28 tot 1,34; I2 91%) en op de middellange termijn (SMD 0,80; 95% CI 0,10 tot 1,49; I2 94%) in vergelijking met hardlopen of wandelen. Deze effecten leiden tot verminderingen met ongeveer 14 punten op een 0-100 numerieke pijnbeoordelingsschaal. Beide waren gebaseerd op bewijsmateriaal met een lage mate van zekerheid.
Wat handicaps betreft, werden soortgelijke effecten gezien in het voordeel van de alternatieve interventies. Op korte termijn werd met grote zekerheid een klein effect gevonden (SMD 0,22; 95% CI 0,06 tot 0,38; I2 0%), overeenkomend met een afname van 3,8 punten op de 0-100 Oswestry-invaliditeitsschaal. Op vergelijkbare wijze werd op middellange termijn een klein effect (SMD 0,28; 95% CI 0,05 tot 0,51; I2 25%) waargenomen dat leidde tot een vermindering met 4,1 punten ten gunste van de alternatieve interventies.
Orthopedische fysiotherapie van de wervelkolom
Krijg vertrouwen in het screenen, beoordelen en behandelen van de meest voorkomende pathologieën in de cervicale, thoracale en lumbale wervelkolom op basis van het allerlaatste bewijs uit 440 onderzoeksartikelen.
Dus wat zult u uw patiënt antwoorden als hij uw mening vraagt over deze aerobe oefeningen? Oké, de effecten lijken klein, maar toch kunnen zij een belangrijke stap zijn om de patiënt te activeren en te voorkomen dat hij activiteiten gaat vermijden. Het onderzoek vergeleek ook de doeltreffendheid van deze aerobe oefenvormen met geen of minimale interventies voor lage rugpijn en er werd met grote zekerheid geconcludeerd dat oefening doeltreffender was dan minimale of geen behandeling voor lage rugpijn op korte termijn met een kleine effectgrootte (SMD -0,23; 95% CI -0,35 tot -0,10; I2 0%), wat overeenkomt met een vermindering van 4,4 punten op de 0-100 pijnbeoordelingsschaal. Deze effecten waren duurzaam op de middellange termijn (SMD 0,26; 95% CI -0,40 tot -0,13; I2 0%), wat overeenkomt met een geschat gemiddeld verschil van 5,7 punten op de 0-100 pijnbeoordelingsschaal. Dezelfde bevindingen werden waargenomen voor invaliditeit op korte termijn, waar wandelen en hardlopen effectiever waren voor het verminderen van invaliditeit dan geen of minimale interventies met een gemiddeld verschil (SMD 0,26; 95% CI -0,40 tot -0,13; I2 0%) overeenkomend met 2,3 punten verandering op de 0-100 Oswestry Disability Scale.
Het lijkt erop dat, gezien de kleine verschillen tussen lopen of hardlopen en alternatieve ingrepen, we beide kunnen adviseren naar wat past bij de voorkeuren en mogelijkheden van de patiënt die voor u ligt. Wanneer we kijken naar één studie in het bijzonder die werd opgenomen in deze meta-analyse (Shnayderman et al., 2013), waren zowel krachttraining als wandelen effectief in het verminderen van symptomen, invaliditeit en angstvermijding en in het vergroten van de loopafstand en het spieruithoudingsvermogen. Het ligt voor de hand dat de groep krachttraining een grotere verbetering van het spieruithoudingsvermogen bereikte en dat de wandelinterventies de loopafstand in grotere mate deden toenemen, maar de verschillen tussen de wandel- en de krachttrainingsgroep waren niet significant en beide leidden tot positieve verbeteringen.
Hoe zit het met lage rugpijn bij sporters?
Gelijkenissen met de bovenvermelde studies worden in het bijzonder waargenomen wanneer naar atleten wordt gekeken. De systematische review met meta-analyse van Thornton et al. in 2021 vond alle oefenbenaderingen effectief voor het verminderen van pijn en het verbeteren van de functie bij atleten met lage rugpijn. Ook hier lijkt elke vorm van oefening beter te zijn dan rust, en gerichte, dynamische, functionele (sportspecifieke) oefening is wellicht het meest heilzaam voor deze specifieke groep patiënten. Er was onvoldoende bewijs om manuele therapie (massage en manipulatie van de wervelkolom) te ondersteunen als op zichzelf staande interventies voor de behandeling van lage rugpijn bij sporters.
Hoe zit het met invasieve behandelingsopties?
Wanneer u werkt met mensen die lage rugpijn hebben, kunt u de vraag krijgen of een operatie hen zou kunnen helpen. Misschien hebben ze van iemand gehoord dat een operatie hun rugpijn zou kunnen genezen. Lumbale fusie is een van de meest uitgevoerde procedures voor degeneratieve discusaandoeningen in de lumbale wervelkolom. De meta-analyse van Xu et al. (2020) concludeerde dat fusiechirurgie bij patiënten met degeneratieve discusziekten niet beter was dan niet-operatieve behandeling wat betreft pijn en invaliditeit, noch bij follow-up op korte, noch bij follow-up op lange termijn. Gezien de mogelijke complicaties die zich kunnen voordoen en de lakse criteria die worden gebruikt om patiënten voor RCT's in te schrijven, lijkt het veiliger om fusie alleen aan te bevelen bij zeer streng geselecteerde patiënten.
Belangrijkste boodschappen voor thuis
- Bewijsmateriaal met een lage tot hoge mate van zekerheid wijst erop dat wandelen/lopen minder effectief was dan alternatieve behandelingen voor het verminderen van pijn en invaliditeit, maar deze verschillen waren relatief klein.
- Wanneer wandelen/lopen werd vergeleken met een minimale of geen interventie, bleek uit bewijsmateriaal met een hoge mate van zekerheid dat wandelen/lopen iets effectiever was voor het verminderen van pijn op alle tijdstippen, en van invaliditeit op de korte termijn.
- Kies het type interventie op basis van de voorkeuren en mogelijkheden van de patiënt. Onthoud dat actief zijn en aan lichaamsbeweging doen beter is dan niets doen, ongeacht het gekozen type activiteit!
Bronnen
Shnayderman I, Katz-Leurer M. Een aëroob wandelprogramma versus een spierversterkend programma voor chronische lage rugpijn: een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek. Clin Rehabil. 2013 Mar;27(3):207-14. doi: 10.1177/0269215512453353. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22850802/
Oliveira CB, Maher CG, Pinto RZ, Traeger AC, Lin CC, Chenot JF, van Tulder M, Koes BW. Richtlijnen voor de klinische praktijk voor de behandeling van aspecifieke lage rugpijn in de eerstelijnszorg: een geactualiseerd overzicht. Eur Spine J. 2018 Nov;27(11):2791-2803. doi: 10.1007/s00586-018-5673-2. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/s00586-018-5673-2.pdf
Verhagen AP, Downie A, Popal N, Maher C, Koes BW. De rode vlaggen in de huidige richtlijnen voor lage rugpijn: een overzicht. Eur Spine J. 2016 Sep;25(9):2788-802. doi: 10.1007/s00586-016-4684-0. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27376890/
Xu W, Ran B, Luo W, Li Z, Gu R. Is Lumbar Fusion Necessary for Chronic Low Back Pain Associated with Degenerative Disk Disease? Een Meta-analyse. World Neurosurg. 2021 Feb;146:298-306. doi: 10.1016/j.wneu.2020.11.121. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33253955/
Maher C, Underwood M, Buchbinder R. Niet-specifieke lage rugpijn. Lancet. 2017 Feb 18;389(10070):736-747. doi: 10.1016/S0140-6736(16)30970-9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27745712/
de Campos TF, Maher CG, Fuller JT, Steffens D, Attwell S, Hancock MJ. Preventiestrategieën om de toekomstige impact van lage rugpijn te verminderen: een systematische review en meta-analyse. Br J Sports Med. 2021 May;55(9):468-476. doi: 10.1136/bjsports-2019-101436. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32646887/
Thornton JS, Caneiro JP, Hartvigsen J, Ardern CL, Vinther A, Wilkie K, Trease L, Ackerman KE, Dane K, McDonnell SJ, Mockler D, Gissane C, Wilson F. Treating low back pain in athletes: a systematic review with meta-analysis. Br J Sports Med. 2021 Jun;55(12):656-662. doi: 10.1136/bjsports-2020-102723. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33355180/
Steffens D, Maher CG, Pereira LS, Stevens ML, Oliveira VC, Chapple M, Teixeira-Salmela LF, Hancock MJ. Preventie van lage rugpijn: Een systematische review en meta-analyse. JAMA Intern Med. 2016 Feb;176(2):199-208. doi: 10.1001/jamainternmed.2015.7431. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26752509/
Pocovi NC, de Campos TF, Lin CC, Merom D, Tiedemann A, Hancock MJ. Wandelen, fietsen en zwemmen bij aspecifieke lage rugpijn: Een systematische review met meta-analyse. J Orthop Sports Phys Ther. 2021 Nov 16:1-64. doi: 10.2519/jospt.2022.10612. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34783263/
Infographic gebaseerd op de richtlijnen voor klinische praktijk door George et al getiteld "Interventions for the Management of Acute and Chronic Low Back Pain: Revision 2021"(J Orthop Sports Phys Ther. 2021;51(11):CPG1-CPG60. https://doi.org/10.2519/jospt.2021.0304). Illustraties van Jeanne Robertson.
Ellen Vandyck
Research Manager
NIEUWE BLOG ARTIKELEN IN UW INBOX
Schrijf u nu in en ontvang een bericht zodra het laatste blogartikel is gepubliceerd.