Tendinopathie heeft een multifactoriële etiologie die niet goed begrepen wordt. Risicofactoren worden vaak onderverdeeld in extrinsieke factoren, d.w.z. factoren die van buitenaf op het lichaam inwerken, en intrinsieke factoren, d.w.z. alle factoren die van binnenuit op het lichaam inwerken. In hun narratieve review bespreken Peter Malliaras & Seth O'Neill (2017) 3 verschillende klassen van risicofactoren. Ze zijn op zoek naar:
- Belastinggerelateerde (extrinsieke) factoren
- Biomechanische (intrinsieke) factoren
- Ook andere individuele en systemische factoren (die als intrinsiek kunnen worden aangemerkt).
Extrinsieke factoren in verband met de belasting
1) Laden: Rek-verkort cyclus belastingen
Repetitieve rek-kortingscycli van de spier-pees eenheid, zoals wandelen en rennen voor achillespeestendinopathie of springen voor patellapeestendinopathie, worden in verband gebracht met tendinopathie. De peesbelasting kan slechts een deel van het verhaal verklaren. Bij hardlopen en submaximaal springen is de belasting van de achillespees respectievelijk 6-8 maal en 8-10 maal het lichaamsgewicht, terwijl de belasting bij maximale isometrische plantarflexiecontractie slechts 3,5 maal het lichaamsgewicht bedraagt.
Anderzijds is de belasting van de kniepees tijdens het hurken vergelijkbaar met een startsprong met respectievelijk 4,8 maal lichaamsgewicht en 5,2 maal lichaamsgewicht. Het cruciale verschil tussen snel+hoog belaste activiteiten en langzaam+hoog belaste activiteiten zoals bij revalidatie is de peesreksnelheid. Terwijl het bij hurken ongeveer 1-2 keer lichaamsgewicht per seconde is, is het wel 40 keer lichaamsgewicht per seconde bij het opstijgen van een spikesprong. Dit verklaart waarschijnlijk waarom tendinopathie wordt geassocieerd met herhaalde rek-kortingscycli, terwijl langzame en zware belasting dat niet is.
2) Compressie:
Een klassieke studie van Soslowky et al. (2002) manipuleerden muizen zo dat één groep een vergroot acromiaal dak had (groep E), een andere groep werd overbelast door bergafwaarts te lopen (groep OV) en een derde groep kreeg zowel externe compressie als overbelasting gecombineerd (groep OVE/E). De resultaten van die proef toonden aan dat compressie alleen niet tot pathologie leidde, maar dat een combinatie van compressie- en trekbelastingen schadelijker was dan trekbelastingen alleen.
Compressie alleen leidt niet tot pathologie, maar een combinatie van druk- en trekbelasting
3) Verandering in belasting
De meest voorkomende oorzaak van tendinopathie zijn trainingsfouten met plotselinge veranderingen in belasting. Dit omvat alle schommelingen in intensiteit, frequentie of duur van de inspanning of een combinatie van deze drie. Daarom wordt tendinopathie vaak gezien bij sporters in het voorseizoen na een vakantieperiode. Zoals eerder gezegd, is een verandering in het type energieopslag van belang omdat belastingen de pees het meest belasten. Wanneer u een anamnese afneemt bij patiënten bij wie u tendinopathie vermoedt, vraag dan naar heuvel- of snelheidssessies, marathon, of soortgelijke evenementen als zij een sporthorloge of Fitbit hebben gekocht die hen motiveerde om harder te duwen, pauzes in het voorseizoen, of een verandering van schoenen of trainingsoppervlak.
4) Laadparameters
Hogere belastingsduur, -intensiteit en -frequentie worden in verband gebracht met patellapijn en achillestendinopathie. Dit komt overeen met het bewijs van Magnussen et al. (2010) die hebben vastgesteld dat herhaalde zware belasting zonder voldoende herstel een risicofactor kan zijn voor peespathologie. Er zij echter op gewezen dat dit verband niet consistent is en dat een verandering in de belasting een verwarrende factor in dit verband kan zijn.
5) Biomechanische en neuromusculaire factoren (intrinsieke factoren):
Individuele biomechanica, waaronder bewegingskinetiek en kinematica, voethouding, flexibiliteit, neuromusculaire capaciteit en structurele anatomie kunnen het risico op tendinopathie beïnvloeden. De relatie tussen biomechanica en het ontstaan van tendinopathie is echter een puinhoop. Als u individuele artikelen wilt bekijken, raden wij u ten zeerste aan te beginnen met deze narratieve review van Malliaras & O'Neill (2017).
In het algemeen lijkt het erop dat extremen in de biomechanica risicofactoren zijn die de moeite waard zijn om aandacht aan te besteden tijdens de revalidatie. Zo worden zowel verhoogde als verlaagde dorsaalflexie beschreven als risicofactoren bij de ontwikkeling van achillestendinopathie. Hetzelfde geldt voor zowel toegenomen als afgenomen flexibiliteit van de hamstring bij patellapeestendinopathie.
Het verband tussen neuromusculaire veranderingen en pijn is nog minder duidelijk. Vergelijkbaar met andere lichaamsregio's en pathologieën kunnen we op basis van dwarsdoorsnede-studies niet zeggen of neuromusculaire stoornissen zoals verminderde kracht een gevolg zijn van pijn of dat ze een risicofactor zijn die leidt tot peespijn.
Voor onze revalidatie betekent dit het volgende: terwijl een goed belastingsprogramma noodzakelijk is voor alle patiënten, kunnen interventies om biomechanische factoren en neuromusculaire veranderingen aan te pakken noodzakelijk zijn voor sommige patiënten die zich aan de uiterste uiteinden van het spectrum bevinden. Net als bij andere lichaamsregio's en met alle individuele variatie in houding en beweging tussen individuen is het moeilijk om echt te zeggen welke houding of beweging "fout" is.
Tenslotte, als wij ervan uitgaan dat wij een biomechanische of neuromusculaire factor hebben gevonden, is de vraag of wij in staat zijn die factoren door therapie te veranderen.
6) Individuele en systemische factoren (intrinsieke factoren):
Meerdere systemische factoren zijn in verband gebracht met tendinopathie, waaronder leeftijd, hoog cholesterolgehalte, adipositas en genetica. Aangenomen wordt dat deze systemische risicofactoren het vermogen van het weefsel om belasting te verdragen verminderen, waardoor de peescapaciteit geleidelijk verandert, zodat een extra wandeling, een snelle sprint over de weg, of een dag tuinieren voldoende kan zijn om de pees te overbelasten en symptomen te veroorzaken. Systemische factoren zouden ook een grotere rol kunnen spelen in geval van bilaterale betrokkenheid of bij tendinopathie waarbij belasting een kleinere rol lijkt te spelen zoals bij pes anserinus tendinopathie. Bovendien zouden deze systemische factoren in combinatie met de biomechanica kunnen verklaren waarom sommige atleten onder vergelijkbare belastingsomstandigheden tendinopathie ontwikkelen en andere niet. Tenslotte kunnen cognitieve en emotionele factoren zoals angst, ziekte-overtuigingen en angst-vermijdend gedrag de pijnervaring van een persoon beïnvloeden en niet buiten beschouwing worden gelaten.
The envelope of function van Scott Dye geeft een prachtige samenvatting van de risicofactoren die een rol spelen bij de etiologie van peespijn:
De functieomhullende is dus de belasting/frequentieverdeling die het veilige of homeostatische bereik van belastingaanvaarding bepaalt. Dus als de combinatie van belasting en frequentie je functieomvang overschrijdt, leidt dat tot pathologie. Het is ook interessant om te zien dat suboptimale belasting kan leiden tot effecten van uitputting, waarvan we weten dat het vooral een probleem is bij pezen. Peter Malliaras voegt eraan toe dat biomechanica de belasting in deze grafiek rechtstreeks kan beïnvloeden. Zowel systemische als individuele factoren zijn van invloed op de individuele neiging om pijn te ontwikkelen.
DE GROTE 3 - GEAVANCEERDE REVALIDATIE VAN HAMSTRING-, QUADRICEPS- EN KUITSPIER- EN PEESBLESSURES
Claim uw plaats op onze online cursus "The Big 3 - Advanced Rehab of of Hamstring, Quadriceps & Calf muscle and Tendon Injuries" Om uw revalidatie te verbeteren, het blessurerisico te verminderen en uw spelhervatting te optimaliseren!
Goed, dit was onze blog over risicofactoren voor tendinopathie. We hopen dat u het met plezier gelezen heeft! Als je van pezen houdt en meer over het onderwerp wilt leren, bekijk dan onze video over 7 absoluut cruciale feiten over pezen die je nog niet wist. Zoals altijd, bedankt voor het lezen!
Bronnen
