In deze blogpost gaan we 7 absoluut cruciale feiten over pezen bespreken die je waarschijnlijk nog niet wist, maar die zeer belangrijk zijn om je tendinopathie revalidatie te verbeteren.

Laten we er meteen induiken:

1. De nociceptieve drijfveer van pijn in pezen is onbekend. Pathologie die op beeldvorming te zien is, is niet de oorzaak van pijn. Vasculariteit is niet de bron van pijn, slechts een marker van pees degeneratie. Bovendien zijn er geen gevoelszenuwen diep in de pees, maar in de periferie rond de pees. Zenuwen die in een pathologische pees groeien, zijn sympatische zenuwen, geen sensorische. Tenslotte is centrale sensitisatie waarschijnlijk een minder groot probleem bij pathologie van de onderste ledematen dan bij pathologie van de bovenste ledematen(Plinsinga et al. 2015, Plinsinga et al. 2018).

2. We zijn niet in staat om degeneratieve peespathologie te repareren/genezen. Met andere woorden, geen enkele operatie, geen enkele schokgolftherapie, geen enkele injectie en zelfs geen enkele oefening zijn in staat om een gedegenereerde pees te herstellen of te genezen. Docking et al. (2019) redeneren dat met weinig vermogen om trekbelasting te voelen, de cellen in het degeneratieve deel van de pees ondergestimuleerd kunnen zijn en niet de nodige mechanische stimuli ontvangen om te remodelleren, wat de beperkte capaciteit van de pathologische pees om te remodelleren en te normaliseren verklaart. Hoewel u denkt dat dit misschien slecht nieuws is, is het goede nieuws: het is ook niet nodig. Een studie van Tsehaie et al. (2017) toonden aan dat 24 weken excentrische oefeningen voor de achillespees geen veranderingen buiten de grenzen van de detecteerbare verandering in de pees teweegbrachten, maar toch verbeterden patiënten. Zij vonden ook dat o MRI-parameter op baseline de verandering in symptomen voorspelde, dus zelfs als je MRI er verschrikkelijk uitziet, doet het er niet toe.

3. De belasting van de pees verklaart waarschijnlijk waarom tendinopathie eerder wordt geassocieerd met repetitieve rek-kort cyclus (SSC) dan met zware belastingen. De SSC treedt op bij elke activiteit waarbij de pees als een veer energie moet opslaan en afgeven. Al het andere is gemakkelijk voor een pees, bijv. excentrische bewegingen, hoog gewicht. De laadsnelheid wordt berekend in BW/sec. Hier zijn twee voorbeelden van de kniepees en de achillespees bij verschillende activiteiten. Dus de hoogste belasting voor de kniepees is de landing in een stopsprongsequentie, zoals bij basketbal of volleybal, terwijl beendrukken met 3x lichaamsgewicht een zeer lage belasting heeft.

Dit geldt ook voor de achillespees, waar kuitverhogingen een zeer lage belasting voor de pees opleveren, terwijl hardlopen en huppelen een zeer hoge belasting opleveren. Interessant is dat de allerbeste atleten die snel kunnen rennen of hoog kunnen springen ook degenen zijn die het meeste risico lopen om peesaandoeningen te ontwikkelen, waarschijnlijk omdat zij hun pezen sneller kunnen belasten dan wie dan ook. Dit verschijnsel wordt ook wel de "Jumper's knee paradox" genoemd, beschreven in een artikel van Visnes et al. (2013).

Patellapees trekbelasting en belastingssnelheid bij typische activiteiten:

Achillespees trekbelasting en belastingssnelheid bij typische activiteiten:

4. De combinatie van druk- en trekbelasting is schadelijker dan een van de twee alleen. Een studie van Soslowsky et al. (2002) vergeleken 3 groepen muizen met elkaar: In 1 groep manipuleerden zij de acromiale boog om externe compressie te simuleren, een groep had hogere trekbelastingen omdat zij meer op een loopband moesten lopen dan andere groepen en een gecombineerde groep. Zij vonden dat extrinsieke compressie geen letsel veroorzaakte totdat overbelastingsactiviteit werd geïntroduceerd. Samendrukkingseigenschappen kunnen belangrijk zijn, maar in een weefsel zoals een pees zijn trekeigenschappen relevanter. Uit de resultaten blijkt dat de combinatie van uitwendige compressie plus trekbelasting tot de grootste schade leidde.

5. Intensieve belasting van pezen leidt tot netto collageenafbraak gedurende maximaal 36 uur. Een studie van Magnussen et al.(2010) toonde dit effect aan bij drie groepen zeer intensieve oefeningen, namelijk 36 km hardlopen, 1 uur repetitief trappen en 10 sets van 10 herhalingen van knie-extensie bij 70% maximale vrijwillige contractie. Dit betekent dat we voldoende hersteltijd nodig hebben om tendinopathie te voorkomen en dat het raadzaam is de trainingen voor de pees te spreiden tot om de andere dag of minder.

6. Een pathologische pees heeft meer goede structuur dan een normale pees(Docking et al. 2015). Dit betekent dat we deze pezen kunnen belasten omdat we veel goed weefsel hebben. Therapieën voor peespathologie zijn niet nodig, omdat we de structuur van het pathologische deel toch niet kunnen veranderen. Daarom kwamen Docking en collega's met de uitspraak "Behandel de donut, niet het gat" - met andere woorden, concentreer je op de gezonde structuur en niet op het pathologische deel.

7. 66% van de achillespeesrupturen zijn asymptomatische rupturen(Kannus et al. 1991). Dit betekent dat deze mensen nooit achillesgevoeligheid, stijfheid, pijn of disfunctie hebben gehad. Er moest echter een of andere pathologie in de pees aanwezig zijn, aangezien de auteurs aantoonden dat 98% van de gescheurde pezen degeneratieve pathologie vertoonden, terwijl 2% andere pathologie vertoonde. Jill Cook legde dit uit in een Twitter post waarin ze stelde dat het onmogelijk is om een normale pees in vivo te ruptureren zonder pathologie.

Interessant is dat een studie van Yasui et al. (2017) toonde aan dat slechts 4% met achilles tendinopathie overgaat tot ruptuur van de pees. Pijn bij tendinopathie kan dus eigenlijk beschermend zijn tegen een breuk en dit is een zeer goede en geruststellende boodschap voor patiënten die peespijn hebben en bang zijn hun pezen te scheuren.

Oke, hoeveel van die 7 waren compleet nieuw voor je?
Zoals altijd, hartelijk dank voor het lezen!

Kai