Iliotibiaal Band Syndroom | Diagnose & Behandeling voor Fysio's

Iliotibiaal Band Syndroom | Diagnose & Behandeling voor Fysio's
Inleiding
De literatuur hanteert verschillende definities van het Iliotibiale Band Syndroom (ITBS), dat soms wordt aangeduid als Iliotibiale Band Frictie Syndroom, runners knee, of tractus iliotibialis syndroom (TITS). Het is de meest voorkomende loopblessure aan de laterale zijde van de knie(Ellis et al. 2007) en het op één na meest voorkomende overbelastingssyndroom van het kniegewricht, na het patellofemoraal pijnsyndroom(Aderem et al. 2015).
Er is veel onderzoek gedaan naar de etiologie van ITBS, maar er kan geen consistente definitie worden gegeven van het onderliggende pathologische mechanisme van het letsel. De meest recente verklaring is de combinatie van een impingement van de distale iliotibiale tractus aan de laterale femorale epicondylus tijdens herhaalde flexie - specifiek rond 30° van de knieflexie. Bovendien draagt compressie van het sterk geïnnerveerde vetkussen bij tot nociceptie(Baker et al. 2016, Taunton et al. 2002, Fredericson et al. 2000, van der Worp et al. 2012, Farrel et al. 2003, Ellis et al. 2007, Fairclough et al. 2006, Fairclough et al. 2007).
De vraag blijft waarom de irritatie in de eerste plaats optreedt. Verschillende studies onderzochten de rol van intrinsieke risicofactoren, zoals bilspiersterkte en kniestrekker/flexorkracht, alsmede extrinsieke factoren, zoals de specifieke aspecten van de training(van der Worp et al. 2012).
Aderem et al. (2015) rapporteren over modificeerbare en niet-modificeerbare factoren waarbij de eerder genoemde factoren modificeerbaar zijn en kenmerken zoals een anatomisch beenlengteverschil of een meer prominente laterale femorale epicondyl niet-modificeerbaar zijn.
Epidemiologie
ITBS komt zelden voor bij sedentaire mensen en wordt meestal gezien bij fysiek actieve personen. De incidentie en prevalentie van loopblessures (RRI) tijdens wedstrijden of trainingen varieert van 25% tot 65%, waarvan ITBS naar schatting 5% tot 14% van de gevallen uitmaakt. Gedetailleerde en nauwkeurige rapportage over de incidentie is moeilijk omdat veel studies niet alleen rapporteren over de incidentie van ITBS en de kenmerken van deze groep, maar de incidentie van alle knieletsels rapporteren(van der Worp et al, 2012).
MAAK JE DIFFERENTIËLE DIAGNOSE BIJ HARDLOOPGERELATEERDE HEUPPIJN BETER - GRATIS!
Een cursus volgen
- Volg jouw cursus fysiotherapie van waar dan ook, wanneer dan ook en in je eigen tempo
- Boek een interactieve online cursus fysiotherapie van een internationale expert
- Accreditatiepunten in Nederland, België, VS & UK
Klinisch beeld en onderzoek
In de vroege fase van ITBS melden patiënten meestal een scherpe brandende laterale kniepijn tijdens het lopen, die na een bepaalde afstand of tijd wordt opgewekt. De symptomen worden vooral gevoeld tijdens de hielstoot en de vroege buiging (20-30°), die vermindert of verdwijnt zodra de activiteit wordt gestaakt (Orchard et al. 1996, Fredericson et al. 2000).
Omgekeerd worden deze symptomen opgewekt zodra het individu weer gaat hardlopen.
Als ITBS niet wordt aangepakt en gedurende langere tijd aanhoudt, is het waarschijnlijk dat de symptomen zodanig toenemen dat zelfs het staken van de activiteit niet resulteert in het verdwijnen van de symptomen. De patiënt kan dan zelfs bekende pijn ervaren tijdens ADL's zoals lopen, traplopen of langdurig zitten met een gebogen knie(Fredericson et al. 2000).
De Lindenberg-classificatie deelt ITBS in 4 categorieën in:
- Pijn na het hardlopen, geen beperking van afstand en snelheid
- Pijn begint tijdens het hardlopen, geen beperking van afstand en snelheid
- Pijn tijdens het hardlopen, beperking van afstand of snelheid
- Pijn verbiedt hardlopen
Lichamelijk onderzoek
Uw anamnese vertelt u de meeste informatie die nodig is om de hypothese van ITBS te vormen (tekenen en symptomen, uitlokkende momenten, locatie, begin, enz.) Tijdens uw beoordeling kunt u letten op zwelling rond de laterale femorale epicondylus en gevoeligheid bij palpatie van de tractus iliotibialis 2-3 cm proximaal van de laterale gewrichtslijn. Statische en dynamische observatie van de onderste ledematen kan helpen bij het vaststellen van aanpasbare risicofactoren, zoals tekorten aan kracht van de glute of quadriceps. Een eenvoudige beoordeling die u kunt gebruiken is een squat met één been en let op de bewegingskwaliteit (femorale torsie, tibiale torsie, valgus/varus, compenserende beweging van de voet), aangezien deze kunnen leiden tot verhoogde interne rotatie of adductormomenten in geval van zwakke heupabductoren/externe rotatorspieren. Beoordeling van het lopen op een loopband kan helpen bij het opsporen van crossover-gang of ongewoon grote passen, die de spanning op de iliotibiale band verhogen.
Voorts worden twee speciale tests voor ITBS beschreven:
De tweede gemeenschappelijke test is de test van Renne:
Een cursus volgen
- Volg jouw cursus fysiotherapie van waar dan ook, wanneer dan ook en in je eigen tempo
- Boek een interactieve online cursus fysiotherapie van een internationale expert
- Accreditatiepunten in Nederland, België, VS & UK
Behandeling
Dus voordat we bespreken wat je kunt doen om ITBS te revalideren, laten we eerst kijken naar wat je niet moet doen: Aangezien de ITB niet kan verlengen, is rekken geen nuttige behandelingsoptie. Schuimrollen ook niet, want in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, worden verklevingen niet losgemaakt of afgebroken. Aangezien ITBS waarschijnlijk een compressieletsel is, kunnen deze 2 behandelingen de zaak juist verergeren.
Dus wat moeten we in plaats daarvan doen? Als het gaat om revalidatie voor hardlopers, zullen we ons moeten richten op de volgende 3 hoofdcomponenten, die werden voorgesteld door Willy & Meira (2016). Dit zijn:
- Piekbelasting, die zal worden aangepakt door zware langzame weerstandstraining
- Energieopslag en -afgifte, die we zullen trainen met plyometrische oefeningen en
- Cumulatieve belastingen worden aangepakt door een geleidelijke terugkeer naar het hardlopen, met inbegrip van loopscholing.
Onze collega Tom Goom heeft de volgende 5 stappen voorgesteld om de ITB-revalidatie bij hardlopers te bevorderen, die ook de 3 hoofdonderdelen van de revalidatie omvat:
Fase 1 - De Pijn Dominante Fase: Vermindering van prikkelbaarheid (zonder aan capaciteit in te boeten)
Hoe weet u dat uw patiënt in stadium 1 zit? Dit zijn patiënten die vaak volledig gestopt zijn met lopen en die pijn ervaren bij het afdalen van trappen en bij snel lopen.
In deze fase moet de patiënt overmatige overbelasting door activiteiten die de ITB verder provoceren, verminderen. Tegelijkertijd willen wij geen volledige stopzetting van de activiteiten en willen wij hun algemene activiteitsniveau zo hoog mogelijk houden.
In concreto moet een patiënt stoppen met hardlopen - met name trail running of downhill running - maar overschakelen op snel wandelen op een loopband met een hellingshoek van ongeveer 8 tot 10 graden. Als dit ook niet mogelijk is, moet de patiënt onderzoeken of fietsen met een laag zadel of zwemmen pijnvrije alternatieven zijn.
De volgende oefeningen zijn oefeningen met lage belasting die gericht zijn op het versterken van de abductoren en extensoren van de heup:
- Clamshells
- Zijwaartse abductie
- Thomas Oefening / ITB Excursie Oefening: 10x10s houdt
Fase 2 - De belastingsdominante fase
De belastingsdominante fase gaat in zodra de patiënt in staat is pijnloos een trap af te dalen.
Fase 2: HSR-opleiding om piekbelastingen aan te pakken
Zij gaan dan over naar fase 2, die vooral gericht is op zware, langzame weerstandstraining. Terwijl het bergop lopen op de loopband wordt voortgezet, worden de oefeningen uit fase 1 verder gevorderd:
- Zijwaartse abductie 🡪 Zijwaartse planken
- Thomas Oefening 🡪 Enkelvoudige beenbruggen
- Brandkranen
- Split Squats (Trainingsbeen is het slepende been, verplaats zoveel mogelijk gewicht naar het achterste been)
- Side lunges tegen een weerstandsband
3 sets van 10-12 herhalingen gingen over in 4 sets van 6-8 met verhoogde weerstand/gewicht en bijna spierfalen op de laatste rep. Deze zware, langzame weerstandsoefeningen moeten 3 keer per week worden gedaan totdat in fase 5 weer kan worden hardgelopen. Hetzelfde geldt voor bergopwaarts wandelen op een loopband, dat kan worden gestaakt zodra het lopen kan worden hervat.
Fase 3: Plyometrie om energieopslag en -afgifte tijdens het hardlopen aan te pakken
Bij de revalidatie van een patiënt met ITBS is het belangrijk te beseffen dat de ITB zich gedraagt als een pees, in die zin dat hij energie opslaat en afgeeft tijdens het hardlopen, zoals vermeld in een studie van Eng et al. (2015). Daarom zullen wij de ITB-functie moeten trainen om de energieopslag en -afgifte aan te kunnen zonder de cumulatieve belasting die wij door het hardlopen krijgen. Het feit dat de ITB werkt als een pees zou ons ook moeten doen afvragen waarom veel benaderingen proberen de stijfheid te verminderen en de ITB te verlengen. Als er één ding is dat we van pezen weten, is dat ze stijf moeten zijn om efficiënt te zijn als veer en dat verlenging - zoals bij achillespeesrupturen - ze inefficiënt maakt. Een studie van Friede et al. (2020) toonde aan dat fysiotherapie de resultaten bij patiënten met ITBS verbeterde en de stijfheid van de ITB zelfs met 14% deed toenemen. Voorbeelden van plyometrische oefeningen oplopend van gemakkelijk naar meer gevorderd zijn:
Plyometrie beginners
- Mini hurksprongen
- Reverse Lunge + Hop
- Zijdelingse schaatsers (met banden of step)
- Tempo run met elastieken
Plyometrie Gevorderd
- Split jumps
- Squat sprong naar één been landing
- Enkelsprong voorwaarts en achterwaarts
Fase 3 wordt gebruikt als een vrij korte (~1 week) brug van fase 2 naar fase 4
Stadium 4: Terugkeer naar niveau lopen + looptraining
Zodra fase 4 is ingegaan, worden de plyometrische oefeningen in de tweede of derde week afgebouwd.
Hardlopen moet weer op een geleidelijke manier worden ingevoerd. Om u een concreet plan te geven hoe u het hardlopen kunt opbouwen, downloadt u gratis ons hardloopplan "From the Couch to 5K". Deze pdf is een van de vele nuttige documenten uit onze online cursus looprevalidatie.
Een goed idee is om de hellingshoek van de loopband geleidelijk te verlagen van 8-10 graden naar 5 graden totdat de loper weer in staat is om op vlakke grond of buiten te lopen. Er zijn een paar biomechanische factoren die door spiegeltraining kunnen worden aangepakt. Wees ervan bewust dat loopaanpassingen specifiek moeten zijn voor de loper in kwestie en niet in alle gevallen van toepassing zijn:
- Grotere stapbreedte: Terwijl cross-over lopen de ITB meestal meer belast, vermindert lopen met een bredere loop de compressie. U kunt dit trainen door de patiënt aanwijzingen te geven als "Ga niet over de lijn" nadat u met krijt een lijn hebt getrokken in het midden van de loopband.
- Verhoog het knie venster: Dit betekent dat er ruimte is tussen de knieën als je hun looppatroon van achteren bekijkt. Een aanwijzing om een groter knievenster te verkrijgen zou kunnen zijn om uw patiënt te vertellen "Laat je knieën niet kussen" of u zou wat tape aan de buitenkant van beide knieën kunnen plakken en de patiënt vertellen "de markeringen uit elkaar te duwen".
- Als de patiënt zich presenteert met een bekkendaling, ook wel het Trendelenburgteken genoemd, kunt u markeringen aanbrengen op de bekkenkam van de patiënt en hem opdragen "de markeringen horizontaal te houden".
- Verhoog de cadans: Verhoog de cadans met ongeveer 5-10%, bijvoorbeeld met een metronoom, en verminder de piekbelasting op de knie en de piekheupadductie.
Hometraining is bijzonder belangrijk, zoals blijkt uit een studie van Willy et al. (2012) toonden aan dat bilspierversterking de loopmechanica wel degelijk verandert. In dezelfde studie bevestigden zij dat spiegelgangtraining daarentegen effectief is voor het verbeteren van de looptechniek.
Fase 5: Terugkeer naar afdaling en trail running
In deze laatste fase 5 moet de loper zijn loopvolume geleidelijk opvoeren. Trail en downhill running kunnen geleidelijk worden toegevoegd op afzonderlijke dagen voordat ze worden gecombineerd in een sessie.
Oké, allereerst een applaus voor de hardloopdeskundigen Rich Willy, Tom Goom en Benoy Mathew voor hun waardevolle input voor dit bericht.
Wilt u meer weten over het Iliotibiale band syndroom? Bekijk dan de volgende bronnen:
- Iliotibiaal Band Syndroom - Feiten of F(r)ictie?
- Online Sport Conferentie 2022
- Foam Rolling - Sense & Non-Sense
- Een halve marathon lopen met ITB-pijn
- Succesvolle terugkeer naar het hardlopen Webinar
Referenties
Illustratie aangepast van: http: //www.bodyheal.com.au/blog/iliotibial-band-syndrome-symptoms-causes-treatment
Een cursus volgen
- Volg jouw cursus fysiotherapie van waar dan ook, wanneer dan ook en in je eigen tempo
- Boek een interactieve online cursus fysiotherapie van een internationale expert
- Accreditatiepunten in Nederland, België, VS & UK
Running Rehab: Van pijn naar prestatie
Wat klanten te zeggen hebben over deze online cursus
- gustaf hübinette05/02/25Een fantastische cursus Een fantastische en uitgebreide cursus die mijn kennis over hardloopblessures en de revalidatie ervan heeft verbreed en verdiept. De inhoud heeft een duidelijke en samenhangende structuur, stevig gefundeerd in onderzoek. Een groot pluspunt is dat je zelfs na het afronden van de cursus het materiaal opnieuw kunt bekijken wanneer je bepaalde onderdelen opnieuw wilt bekijken.Simon20/01/25Goed, maar te veel! Het is natuurlijk een luxeprobleem. Het levert absoluut. Ik weet nu veel meer over hardloopblessures. Maar je moet opnieuw bekijken hoeveel tijd het kost om dit monster af te maken.
- Salih Kuzal30/12/24Running Rehab Salih Kuzal Een hele leuke uitgebreide cursus wat goed toepasbaar is in de dagelijkse praktijk. Heb er veel van geleerd!Sander Wierstra27/12/24Leerzame cursus Deze cursus heeft me inzicht gegeven om topatleten en sporters beter te begeleiden richting een duurzaam herstel, ik raad deze cursus zeker aan!
- Jaime van der Lugt27/12/24Running Rehab 2.0 Goed georganiseerde en duidelijke opzetcursus om dieper in Running Rehab te duiken. Zeer uitgebreid. Zou het zeker aanraden!Jasper Campfens24/12/24Top cursus Erg sterke cursus. Zeer uitgebreid wordt er ingegaan op alle meest voorkomende hardloopblessures. Van diagnose tot RTR.
- Carmen21/12/24Running Rehab Zeer goed en duidelijk parcours!Thorin21/12/24Sterke aanrader! Zeer uitgebreide cursus over een grote populatie binnen de bevolking. Elke kinesitherapeut zal hier veel uit bijleren, of hij nu zelf aan het lopen is of niet! Gestructureerde cursus bestaande uit Evidence-Based teksten en video's. Duidelijke toepassing van de theorie terug te vinden in de video's.
- Ivo Rigter03/12/24Afkickverschijnselen: Van pijn naar prestatie Bedankt voor de zeer uitgebreide en informatieve cursusEllen Oosting27/11/24Veel geleerd! Veel geleerd over blessures, behandeling, training en terugkeer naar sport. Afwisselende inhoud. Veel praktische hulpmiddelen. Punten ook snel bijgeschreven na afronding.
- Olivier19/11/24Goede cursus! Ik kan deze cursus alle fysiotherapeuten aanraden!Joas de Bijl07/11/24Fijne cursus Goede cursus waar wetenschap en klinische ervaring in terug komt. Leuke video's die wat mij betreft goed aansluiten op de praktijk!
- Koen24/10/24Leerzame Cursus Een cursus die een absolute bijdrage levert voor therapeuten die veel patiënten zien met hardloopblessures.
Vooral de praktische tips en de opbouw na een blessure zijn erg bruikbaar en toepasbaar in een eerste lijn praktijk.
Tevens zijn de evidence based artikelen een mooie toevoeging op de kennis die al wordt gegeven.Tim14/10/24Geweldige cursus Veel geleerd over hardloopblessures. Zoveel meer structuur in het beoordelen en behandelen van alle verwondingen aan de onderste ledematen. - Maria Kramer14/10/24Afkickverschijnselen: From Pain to Performance Goede cursus voor therapeuten die veel hardloopblessures behandelen en hier meer over willen weten. Veel evidence based informatie en praktische tips voor de opbouw na een blessure.Emin Yildiz26/08/24Afkickverschijnselen: Van pijn naar prestatie Leerzaam, uitleg en inhoud van topkwaliteit!
- Daniel Deyhle02/02/24Revalidatie: Van pijn naar prestatie Een zeer gedetailleerde cursus
Echt leuk! Veel inhoud van hoge kwaliteit! Ik heb zoveel geleerd. Bedankt!Jarne Standaert18/04/23Running Rehab: From Pain to Performance Dit is een uitstekende cursus voor therapeuten die patiënten met loopblessures gerichter en efficiënter willen behandelen. Je krijgt enerzijds een uitgebreid overzicht van welke loopgerelateerde blessures zich vaak voordoen. Anderzijds krijg je een goed onderzoekskader om de tekorten bij je patiënten op te sporen en dus ook gerichter te behandelen. De cursus is heel duidelijk. Je krijgt ook een goed beeld van welke oefentherapie je het beste toepast in een bepaald stadion van een bepaalde pathologie. - Hannah Yelin09/04/23Running Rehab: From Pain to Performance Een geweldige cursus die je een uitgebreide en gedetailleerde kennis geeft van verschillende hardloopklachten. De inhoud is evidence based en de literatuur is bijgevoegd. Er wordt zeer goed geleerd hoe het bewijsmateriaal in de dagelijkse praktijk kan worden omgezet. Ik kan deze cursus ten zeerste aanbevelen aan alle fysio's die met hardlopers werken.
Bedankt voor een geweldige cursus!Ruba Al Barghouthi23/10/22Running Rehab: Van pijn naar prestatie Zeer informatieve cursus. Een aanrader voor elke MSK-fysiotherapeut en alle andere zorgverleners die met hardlopers te maken hebben.