Achilles Tendinopathie / Achilles Tendinitis | Diagnose & Behandeling
Achilles Tendinopathie / Achilles Tendinitis | Diagnose & Behandeling
Achilles tendinopathie is een veel voorkomende aandoening van het bewegingsapparaat die wordt gekenmerkt door plaatselijke pijn en functiestoornissen van de achillespees door belasting. Het komt vaak voor bij zowel sporters als sedentaire mensen, en velen hebben ernstige en langdurige beperkingen bij activiteiten als lopen en rennen (Turner et al. 2020).
Achilles tendinopathie treft ongeveer 9% van de recreatieve lopers en tot 5% van de professionele atleten; deze aandoening is einde carrière(Lysholm et al, 1987). De incidentie van mid-portie achillestendinopathie in de huisartsenpraktijk binnen de volwassen bevolking is 2,35 per 1000, en in 35% van de gevallen is een relatie met sportactiviteit vastgesteld(de Jonge et al, 2011).
Achilles tendinopathie is een aandoening die resulteert in het verlies van de normale collageenarchitectuur, vervangen door amorf, slijmerig materiaal, hypercellulariteit, en toegenomen glycosaminoglycanen en neovascularisatie(Cook et al. 2009). De pees kan worden aangetast in het middengedeelte, meestal 2 tot 6 cm van het aanhechtingspunt, of bij het aanhechtingspunt zelf.
Pathomechanisme
De hoge prevalentie bij hardlopers wijst erop dat mechanische overbelasting een belangrijke etiologische factor is. Belangrijke risicofactoren zijn een hoge leeftijd, mannelijk geslacht, een hoge body mass index, hypercholesterolemie en de aanwezigheid van genetische varianten van genen die verband houden met collageenmechanismen. Tot de veronderstelde intrinsieke etiologische factoren behoren peesvasculariteit, zwakte en gebrek aan flexibiliteit van het gastrocnemius-soleuscomplex, pes cavus en laterale enkelinstabiliteit(Van Der Vlist et al. 2019).
Mechanische overbelasting leidt tot ontsteking, hoewel de ontsteking geen typische volledige ontsteking is(Anderson et al. 2010). De tenocyten produceren ontstekingsmediatoren zoals Substance P en Prostaglandine E2. Het peritendineuze gebied raakt gevuld met fibrineus exsudaat (waargenomen als crepitus) en vormt verklevingen. Het onevenwicht tussen matrixdegeneratie en -synthese leidt tot intra-tendineuze veranderingen. De vier hoekstenen van de histopathologie zijn cellulaire activering/toename van het aantal cellen, toename van de grondsubstantie, collageenverstoring en neovascularisatie (Alfredson et al. 2007).
Er zijn ook aanwijzingen voor neurogene ontsteking in aanwezigheid van neuropeptiden zoals Substance P en calcitonine-gen-gerelateerde peptiden. Het neurale pad kan in verband worden gebracht met neovascularisatie. Biopten hebben aangetoond dat zenuwen in nauwe relatie staan met neovascularisatie in gebieden met tendinose(Bjur et al. 2005).
De pijnmechanismen bij tendinopathie zijn niet duidelijk, maar men denkt dat het gaat om lokale nociceptie gemedieerd door veranderingen binnen de tenocyten(Rio et al. 2014). De etiologie van chronische tendinopathie is complex en multifactorieel. Het huidige begrip is het onevenwicht tussen de belasting van de pees en zijn remodeleringsvermogen (Cook et al. 2009).
Klinische presentatie en onderzoek
De meest voorkomende groep die zich met een niet-insertionele achillestendinopathie presenteert zijn sporters, vooral lopers op de middellange tot lange afstand. Een veel voorkomend symptoom is ochtendstijfheid of stijfheid na een periode van inactiviteit. Naarmate de aandoening voortschrijdt, kan pijn optreden, zelfs bij kleine inspanningen, en de dagelijkse activiteiten belemmeren. In ernstige gevallen houdt de pijn aan in rust. In de acute fase is de pees diffuus gezwollen en oedemateus en is de gevoeligheid meestal het grootst 2-6 cm proximaal van de peesaanhechting. Een zachte nodulaire zwelling kan aanwezig zijn in chronische gevallen.
Er zijn meerdere oorzaken van pijn in de achillespees, zoals blijkt uit onderstaande figuur:
Bekijk onderstaande video voor meer informatie over de differentiële diagnose van achillestendinopathie:
De patiënt wordt staand en liggend onderzocht met de benen bloot vanaf de knie naar beneden. De voet en hiel moeten worden onderzocht op scheefstand, misvorming, duidelijke asymmetrie, peesgrootte, plaatselijke verdikking en eerdere littekens. De peesuitslag wordt onderzocht om de strakheid van de pees te bepalen. Een zwelling in de pees als gevolg van pure tendinopathie zal meebewegen met de pees bij beweging van de enkel, omgekeerd zal een zwelling van het paratenon niet meebewegen(Arc test).
In de test van het Royal London Hospital wijst een zwelling die het meest pijnlijk is wanneer de enkel in maximale dorsaalflexie staat, op een tendinopathie. Maffulli et al. (2003) onderzocht de gevoeligheid en specificiteit van palpatie, pijnboogtest en Royal London Hospital test in 2003 en constateerde dat alle drie de tests een goede interobserver-overeenkomst hadden.
Een latere studie van Hutchinson et al. (2013), die tien klinische tests bestudeerde, vond dat slechts twee tests, locatie van pijn en pijn bij palpatie, het meest betrouwbaar en nauwkeurig zijn Een overzicht van diagnostische tests voor mid-portionele achillestendinopathie wordt beschreven in onderstaande video:
Beeldvorming
Beeldvormende technieken zijn onder meer echografie en MRI-scans (Magnetic Resonance Imaging). Echografie kan nuttig zijn met power Doppler sonografie, omdat Achilles tendinopathie gerelateerd lijkt te zijn aan gebieden met neovascularisatie. Meerdere studies hebben aangetoond dat echografie even nauwkeurig of nauwkeuriger is dan MRI-scans bij het opsporen van tendinopathie(Khan et al. 2003). Het voordeel van ultrasonografie ten opzichte van andere beeldvormingsmodaliteiten is de interactieve mogelijkheid en de kosteneffectiviteit.
MAAK JE DIFFERENTIËLE DIAGNOSE BIJ HARDLOOPGERELATEERDE HEUPPIJN BETER - GRATIS!
