Lateral Dirsek Tendinopatisinin (diğer adıyla tenisçi dirseği) Yönetimi: Genel Bakış

Yaygın olarak tenisçi dirseği olarak bilinen lateral dirsek tendinopatisi, tekrarlayan kol hareketleri yapan bireyleri etkileyen yaygın bir durumdur. Dirseğin dış kısmında ağrı ve hassasiyet ile karakterizedir ve genellikle ortak ekstansör tendonun aşırı kullanımı veya zorlanmasından kaynaklanır. Bu durum, kişinin günlük işlerini yerine getirme ve özellikle kavrama veya bilek uzatma içeren sporları yapma becerisini önemli ölçüde etkileyebilir. Kas-iskelet fizyoterapisti Dr. Leanne Bisset ile yakın zamanda yapılan bir podcast'te, lateral dirsek tendinopatisinin değerlendirilmesi, tedavisi ve rehabilitasyonuna yönelik temel stratejiler ele alındı. Bu blog yazısı, uygulayıcılar veya bu durumdan muzdarip bireyler için bu durumu daha iyi anlamalarını ve yönetmelerini sağlayacak kapsamlı bir genel bakış sunarak onun görüşlerini sentezlemektedir.
Lateral Dirsek Tendinopatisi için Risk Faktörleri
Lateral dirsek tendinopatisi, özellikle tekrarlayan kol hareketleri veya yorucu faaliyetlerde bulunanlar olmak üzere birçok kişiyi etkileyen bir durumdur. Genellikle sporcularla ilişkilendirilse de, bu durum günlük aktiviteleri ön kol tendonlarını zorlayan herkeste ortaya çıkabilir. Temel risk faktörlerini anlayarak, durumu etkili bir şekilde tanımlamak ve ele almak için proaktif adımlar atabilirsiniz.
Katkıda Bulunan Bir Faktör Olarak Yaş
Lateral dirsek tendinopatisinde yaş önemli bir rol oynar ve bu durum 40 yaşın üzerindeki bireylerde daha sık görülür. Yaşla birlikte doğal olarak artan tendonlardaki dejeneratif değişiklikler önemli bir katkıda bulunan faktördür. Ancak bu, genç bireylerin bu hastalığa karşı bağışıklığı olduğu anlamına gelmez; 40 yaşın altındakilerde çok daha az görülür ve 20'li yaşların başında veya daha genç bireylerde çok nadirdir.
Bu nedenle, genç hastalarda lateral dirsek tendinopatisine benzeyen semptomlar, diğer potansiyel nedenlerin dikkatle değerlendirilmesini gerektirmelidir. Bazı durumlarda, akut travma tendon, bağ veya durumu taklit eden daha büyük hasar alanlarıyla sonuçlanabilir. Bu nedenle, 20'li yaşlardaki bir hasta semptomlarla başvurursa, altta yatan nedeni belirlemek için kapsamlı sorgulama ve ayırıcı tanı şarttır.
Tekrarlayan Gerilmenin Rolü
Tekrarlayan zorlanma, lateral dirsek tendinopatisinin başlıca nedenlerinden biridir. Özellikle bilek uzatılmış ve pronasyondayken tekrarlayan kavrama aktiviteleri, ön kolun ekstansör tendonları üzerinde önemli bir baskı oluşturur. Bu durum zamanla mikro yırtıklara, aşırı kullanım yaralanmalarına ve tendon dejenerasyonuna yol açabilir.
El işçileri, ofis çalışanları ve rekreasyonel sporcular, görevlerinin tekrarlayan doğası nedeniyle özellikle risk altındadır. Örneğin:
- El işçileri genellikle tendonları aşırı derecede zorlayan güçlü kavrama veya kaldırma gerektiren işler yaparlar.
Tenis, golf veya squash gibi sporlarda sporcular sıklıkla tekrarlayan kol hareketlerinde bulunurlar, bu da özellikle teknikler veya ekipman optimal olmadığında rahatsızlığın gelişme riskini artırır.
Raket tutuş boyutu veya kaldırma duruşu gibi biyomekanik faktörleri ele alarak, aşırı kullanım yaralanmaları olasılığını azaltabilir ve hastaların daha etkili bir şekilde iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz...
Çökeltici Olaylar: Akut Travma vs. Dejenerasyon
Lateral dirsek tendinopatisi genellikle kronik aşırı kullanımla ilişkili olsa da, bazen belirli bir tetikleyici olay durumu tetikleyebilir. Örneğin, ani, kuvvetli bir hareket veya yaralanma önemli tendon hasarına neden olarak semptomlara yol açabilir.
Bu gibi durumlarda, yaralanma genellikle durumun tipik özelliği olan kademeli dejeneratif değişikliklere kıyasla yırtıklar gibi daha kapsamlı doku hasarına neden olur. Bu olayların dikkatli bir sorgulama ile tespit edilmesi, durumun ciddiyetini ve tedavi planını etkileyebileceğinden çok önemlidir.
Potansiyel Lateral Dirsek Tendinopatisinin Değerlendirilmesi
Değerlendirme, kapsamlı bir hasta öyküsü ve yaralanma mekanizmalarının ve spesifik ağrı tetikleyicilerinin anlaşılmasıyla başlar. Hastayı dikkatlice dinledikten ve olası tehlike işaretlerini bertaraf ettikten sonra, değerlendirme tipik olarak dirseği palpe ederek, özellikle lateral epikondile ve ortak ekstansör tendonları içeren çevre kas sistemine odaklanarak devam eder.
Palpasyon sırasında, klinisyenler hastadan belirli hareketleri yapmasını isterken bu bölgelere basınç uygular. Bu işlem, ağrının tam yerini belirlemeye yardımcı olur ve ilgili tendonlarla herhangi bir ilişkiyi tanımlar. Ayrıca klinisyen, hastalığın günlük yaşam ve aktiviteler üzerindeki etkisini anlamak için hastanın hareket açıklığını ve fonksiyonel yeteneklerini de değerlendirmelidir. Fonksiyonel değerlendirme, hastanın nesneleri kavramak veya kaldırmak gibi semptomlarını şiddetlendiren görevleri yerine getirme becerisini gözlemlemeyi içerebilir. Bu nedenle, hastanın ağrısının günlük aktiviteleriyle nasıl ilişkili olduğunu anlamak, etkili bir rehabilitasyon programı oluşturmak için çok önemlidir.
Ayırıcı tanı
Lateral dirsek tendinopatisi vakalarında ağrı yüksek oranda lateral epikondile lokalize olur. Bu durumun temel özelliği, ağrının doğrudan lateral epikondil ve tendonun ilk santimetresi üzerinde tespit edilebilmesidir. Ağrı kesinlikle lokalize ise ve yayılmıyorsa, muhtemelen izole bir tendinopatidir. Tersine, sunumlar şiddetliyse veya hasta sırtın etrafına, yan tarafa veya ön kolun dorsumuna uzanan ağrı bildirirse, diğer olasılıkları ve diğer yapıların tutulumunu araştırmalısınız.
LCL, şiddetli prezentasyonlar, travma ve kortikosteroid tedavisi almış kişilerde görülmüştür. Kortikosteroid enjeksiyonları ile LCL tutulumu arasında doğrulanmış bir nedensel ilişki olmasa da, bazı araştırmalar ve spekülasyonlar olası bir bağlantıya işaret etmektedir. LCL, dirsekteki varus kuvvetlerine karşı birincil kısıtlama görevi görür ve lateral dirsek tendinopatisi vakalarının %40'ında LCL tutulumu olduğu gösterilmiştir. Ek olarak, valgus kuvveti, özellikle uzanmış bir kolla nesneleri kaldırmak gibi birçok günlük aktivitede ortaya çıkar. Şiddetli durumlarda, LCL ve radius başı ağrıya katkıda bulunabilir, bu da LCL ve radial başın stres testini muayenenize dahil etmenizi gerekli kılar.
Teşhis Testleri
Tendinopati tipik olarak klinik muayene ile kolayca teşhis edilebilir. Ortak ekstansör tendonda ağrıya neden olan spesifik testler şunları içerir:
- Uzatılmış ve pronasyon pozisyonunda kavrama.
- Dirençli bilek uzatma (Cozen testi).
- Karpi radialis brevise (ECRB) doğrudan yük bindiren dirençli üçüncü parmak ekstansiyonu.
Bu testler lateral epikondilde beklenen ağrı yanıtını ortaya çıkarıyorsa ve başka bulgular yoksa, tanı izole tendinopati ile uyumludur. Bununla birlikte, ağrı paternleri bu bulgulardan sapma gösteriyorsa, diğer katkıda bulunanları belirlemek için daha fazla araştırma yapılmalıdır.
Şiddetli Sunumların Ele Alınması
Ayrıca, değerlendirmenizin bir parçası olarak travma veya kortikosteroid kullanımı dahil olmak üzere hastanın geçmişini de göz önünde bulundurun. Daha ciddi lateral dirsek tendinopatisi vakalarında, özellikle LCL tutulumu şüphesi olanlarda, LCL'nin stres testinin yapılması ve radyal başın gevşekliğinin test edilmesi düşünülmelidir. Örneğin, masa üstü yer değiştirme testi veya posterolateral rotatuar çekmece testi uygulayabilirsiniz.
Tenisçi dirseği tedavisi
1. Eğitim ve Yük Yönetimi
Yükü anlamak ve yönetmek tedavinin temelini oluşturur. Bir klinisyen olarak, hastalarınızı pronasyon pozisyonunda tekrarlayan kavrama veya bilek uzatma gibi ağırlaştırıcı aktivitelerden kaçınmaları konusunda eğitmelisiniz. Ayrıca, acıyı bir rehber olarak kullanmaları için onları teşvik etmek de yardımcı olabilir. Genel bir kural, aktiviteler sırasında ağrının 10 üzerinden 3-4'ten fazla olmaması ve egzersizden sonra yarım saat ila bir saat içinde geçmesidir. Kalıcı ağrı veya kötüleşen semptomlar ortaya çıkarsa, bu ayarlama ihtiyacına işaret etmelidir.
2. Egzersiz Terapisi
Egzersizin, büyük ölçüde olmasa da pasif tedavilerden daha üstün olduğu kanıtlanmıştır. Bununla birlikte, bu tedavi yöntemi, tendon dokusunun iyileşmesini ve yenilenmesini destekleme kapasitesine sahip olduğu için diğerlerinden daha üstündür. Yeterli yükü belirlemek çok önemlidir; ancak aşırı yüklenme doku bozulmasına yol açacak ve semptomları ağırlaştıracaktır. Egzersizler sırasında ve sonrasında Sayısal Ağrı Derecelendirme Ölçeğinin (NPRS) 3-4'ün altında kalması gerektiğini ve ağrının 24 saat içinde, ancak ideal olarak bir veya iki saat içinde geçmesi gerektiğini unutmamak önemlidir.
İzometrik Yükleme
Bilek ekstansörlerini hedef alan izometrik egzersizlerle başlayın. Pronasyonlu ön kolu, bilek ve el kenardan dışarı uzanacak şekilde bir masa üzerine yerleştirin. 1-3 kg veya daha az gibi düşük bir yükle başlayın ve günde üç kez tekrarlayarak bir dakikaya kadar süren tutuşları hedefleyin. Parmak fleksör aktivasyonunu azaltmak ve yükü en aza indirmek için elin etrafına dolanmış bir direnç bandı kullanın. Ayrıca, dirsek pozisyonunu ayarlamak eklem üzerindeki stresi değiştirebilir; örneğin, egzersizi dirseği 90° bükerek yapmak ekstansör grup üzerindeki yükü azaltır.
İlerleme, direncin kademeli olarak artırılmasını içerir. Daha fazla zorluk eklemek için bandı bir dambıl veya bir şişe su ile değiştirebilirsiniz, bu da fleksör kasları da çalıştıracaktır. Gerçekçi bir hedef, birkaç dakika boyunca 1 ila 3 kg tutmaktır. Elle çalışanlar için bu hedef, ekstansör kas grubunun birincil hareket ettiricilerden ziyade pozisyonel stabilizatörler olarak birincil işlevini yansıtacak şekilde yedi dakikaya kadar uzayabilir.
İlerleme
Ağrıya bağlı olarak yükü kademeli olarak artırarak ve daha işlevsel bir yaklaşıma geçerek ilerleme sağlanabilir. Örneğin, bir tenis oyuncusu doğru tekniğe ve hem dirseği hem de omzu çalıştıran egzersizlere odaklanarak raket kullanmaya başlayabilir. Bu yaklaşım, spora özgü hareketlerin kopyalanmasına yardımcı olur ve bireyi aktiviteye dönüş için hazırlar. Görevleri genellikle tekrarlayan bilek hareketleri içeren manuel çalışanlar için konsantrik-eksantrik bir egzersiz programı uygulamayı düşünün. El bileği ve dirsekte güvenli bir şekilde güç ve dayanıklılık oluşturmak için yükü maksimum 3 kg ile sınırlayın.
3. Yardımcı Tedaviler
Ağrının giderilmesini optimize etmek ve iyileşmeyi desteklemek için egzersiz terapisini tamamlayan çeşitli yardımcı maddeler kullanılabilir:
- Bantlama: Hareket sırasında dirseği destekleyen spiral yöntemi gibi teknikler ağrının giderilmesini ve stabilite hissini sağlayabilir. Cilt tahrişini veya rahatsızlığını önlemek için doğru uygulandığından emin olun.
- Destek: Dirsek telleri, etkilenen bölgedeki ağrıyı azaltarak yardımcı olabilir. Bununla birlikte, sinir sıkışması gibi komplikasyonlardan kaçınmak için hastalara doğru kullanım konusunda talimat verilmelidir.
- Manuel Terapi: Dirsekteki yanal kaymalar ağrının giderilmesini sağlayabilir ve egzersizin ilerlemesini kolaylaştırabilir. Bu kaymalar humerusun stabilize edilmesini ve ulnaya lateral bir kuvvet uygulanmasını içerir.
- Şok dalgası tedavisi: Üst düzey kanıtlar, lateral dirsek tendinopatisi için faydalı olmadığını ve hatta sonuçları kötüleştirebileceğini göstermektedir.
- Kuru iğneleme: kuru iğneleme ağrı yönetimi için daha uygun bir profile sahip olabilir. Kuru iğnelemeyi destekleyen kanıtlar diğer tedavi yöntemlerine göre daha az sağlam olsa da, bazı çalışmalar belirli hastalarda ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Kuru iğnelemenin birincil amacı, tendon onarımını doğrudan uyarmak yerine ağrı yönetimi olmalıdır.
5. Katkıda Bulunan Faktörlerin Ele Alınması
- Dış Yük Faktörleri: Sporcular için raket boyutu, tutuş veya tel gerginliği gibi ekipmanları gözden geçirmeyi düşünün. İnme düzeltmesi veya koçluk da dirsek üzerindeki baskıyı azaltarak tekrarlayan yaralanma riskini azaltabilir.
- Hastaya Özel Hususlar: Hipervijilansı olan veya hareket konusunda kendine güveni düşük olan bireyler için güven oluşturmak ve aktivite seviyelerini kademeli olarak artırmak çok önemlidir. Psikolojik faktörlerin ele alınması iyileşme sonuçlarını önemli ölçüde artırabilir.
6. Prognoz ve Tedavi Süresi
Optimal sonuçlar için tedavi tipik olarak 6-8 hafta sürer. Araştırmalar, tutarlı terapi içeren daha uzun programların, daha kısa müdahalelere kıyasla daha iyi sonuçlar verdiğini göstermektedir. Semptomlar bu sürenin ötesinde devam ederse, yeniden değerlendirme ve tedavi stratejisinde olası ayarlamalar kuvvetle düşünülmelidir. Bu, ilk teşhisin yeniden gözden geçirilmesini, tedavi planına bağlılığın değerlendirilmesini veya devam eden sorunları ele almak için alternatif tedavilerin düşünülmesini içerebilir.
Bu Kursa Katılın
Bu Kursu üst ekstremite uzmanları Thomas Mitchell ve Andrew Cuff ile sadece Physiotutors Web Sitesinde alın.
Referanslar

Anibal Vivanco
Fizyoterapist, çevirmen, içerik oluşturucu
YENI BLOG MAKALELERI GELEN KUTUNUZDA
Şimdi abone olun ve en son blog makalesi yayınlandığında bildirim alın.