Durum Omuz 15 Mart 2023

Omuz İnstabilitesi | Fizyoterapistler için Tanı ve Tedavi

Omuz İnstabilitesi

Omuz İnstabilitesi | Fizyoterapistler için Tanı ve Tedavi

Omuz eklemi muazzam derecede hareket kabiliyetine sahiptir ve bu da onu dengesizliğe yatkın hale getirir. Kas kuvvetleri orta hareket açıklıklarında stabiliteyi kontrol ederken, klinik instabilite son hareket açıklığında kendini gösterir (Doukas ve diğerleri. 2001).  Humerus başının glenoid üzerindeki anormal hareketi olarak tanımlanır ve ağrı ve/veya yer değiştirme korkusu hissi olarak ortaya çıkar. Omuz hareketi sırasında humerus başının glenoid fossa içinde merkezde tutulması olarak tanımlanabilecek fonksiyonel stabilite, statik ve dinamik bileşenlerin senkronize koordinasyonu ile sağlanır. Bunlar arasında negatif eklem içi basınç, glenohumeral kemik geometrisi, kapsülolabral kompleks ve sinerjik kas dengesi yer alır (Doukas ve diğerleri. 2001).

Rotator manşet kasları, humerus başını glenoid içinde ortalayarak omuzun ana hareket ettiricileri tarafından üretilen translasyonel kuvvetlere karşı koyar. Glenoid labrumun, glenoid soketin derinliğini her yönde yaklaşık %50 oranında artırdığı ve yüzey alanını da artırdığı bilinmektedir.

Travmatik instabilite, eklemi açıkça yerinden oynatabilecek şiddetli kuvvetlerden, statik sınırlamaların plastik deformitesine yol açan daha ince kuvvetlere kadar değişebilir.
Anterior çıkığın mekanizması tipik olarak omuza uygulanan ani bir abdüksiyon/dış rotasyon kuvveti iken, posterior genellikle nöbetler, nöbetler veya elektrik çarpmaları nedeniyle meydana gelir. Dirseğin üzerine düşülen sporlarda ve rugby mücadelesinde olduğu gibi uzanmış bir kolla ve arkaya doğru bir kuvvetle yapılan mücadelelerde de görülür.

Çıkık durumunda aşağıdaki yaralanmalar yaygın olarak görülür:

Jaggi ve ark. (2017) omuz instabilitesinin rehabilitasyonu için Stanmore sınıflandırmasını önermişlerdir. Hem yapısal (rotator manşet, temas yüzey alanı, kapsülolabral kompleks) hem de yapısal olmayan (merkezi ve periferik sinir sistemi) bileşenlerin omuz instabilitesine katkıda bulunduğunu belirtmekte ve patolojiler arasında bir süreklilik olduğunu vurgulamaktadırlar.
Yapısal unsurlar doğuştan anormal olabilir, anormal kolajen içerebilir, zaman içinde mikro travmatik lezyonlar kazanabilir (atravmatik yapısal) veya dış etkenler tarafından hasar görebilir (travmatik yapısal). Yapısal olmayan unsurlar doğuştan anormal olabilir veya nöromüsküler kontrolün bozulmasıyla zaman içinde edinilebilir.
Stanmore sınıflandırması aşağıdaki gibidir:
Kutup I: Travmatik (TUBS = Travmatik, tek taraflı, Bankart lezyonu, cerrahi)
Kutup II: Atravmatik (AMBRI = atravmatik, çok yönlü, bilateral, rehabilitasyon, inferior kapsüler kayma)
Kutup III: Nöromüsküler

 

Epidemiyoloji

Shields ve diğerleri. (2017) toplanan travma veri tabanlarını retrospektif olarak incelemiş ve kentsel bir popülasyonda 100.000 kişi başına 21,9 çıkık insidans oranı bulmuştur. Erkeklerde 15-24 ve ≥85 yaş grubunda 42,1 ve 50,9, kadınlarda ise 65-74 yaş grubunda 45,7'lik bir pik insidans bildirmişlerdir.
Finhoff ve diğerleri. (2004) omuz instabilitesi vakalarının %75'inden fazlasının travmaya bağlı olduğunu, kalan %25'inin ise travma dışı olarak sınıflandırıldığını belirtmiştir.
Blomquist ve ark. (2012) , instabilitelerin yaklaşık %75'inin anterior yönde olduğunu ve bunların çoğunun spor yaralanmaları veya travma sonucu oluştuğunu bildirmiştir.
Posterior instabiliteler %20 civarındadır ve çoğunlukla nöbetler, nöbetler veya elektrik çarpmaları nedeniyle oluşur, ancak spor yaralanmaları veya travma da burada rol oynayabilir.
Geriye kalan %5'lik çok yönlü instabilite en sık hipermobilitesi olan kişilerde görülür.

Öğrendiklerini beğendin mi?

Bir kursu takip edin

  • İstediğiniz yerden, istediğiniz zaman ve istediğiniz hızda öğrenin
  • Ödüllü bir ekipten interaktif online kurslar
  • Hollanda, Belçika, ABD ve İngiltere'de CEU/CPD akreditasyonu

Klinik Tablo ve Muayene

Hasta geçmişinizde aşağıdaki maddeleri değerlendirmeniz önemlidir:

  • Yaş: 25'in altında mı, üstünde mi?
  • Yaralanma mekanizması: yırtılmış (TUPS), aşınmış (AMBRI) veya doğuştan (kas örüntüsü / yapısal olmayan)
  • İnstabilitenin yönü: anterior, posterior veya multi
  • Ciddiyet: çıkık mı subluksasyon mu?
  • Sıklık: birincil veya tekrarlayan

Cevaplara bağlı olarak, hastanızı daha önce Jaggi ve arkadaşları tarafından tanımlanan 3 kutup arasındaki süreklilikte bir yere yerleştirebilirsiniz. (2017).
Korku, endişe ve kaçınma gibi psikolojik bileşenlerin de bir rol oynadığını ve değerlendirilmesi gerektiğini anlamak önemlidir.

Muayene

Başlangıcı, koşulları, yönü, sıklığı ve büyüklüğünü içeren kapsamlı bir öyküden sonra, klinik muayene, instabilitenin paternini ve derecesini belirlemede temel ilk adımdır.

Anterior instabilite

Anterior instabiliteyi değerlendirmek için, Yakalama ve Yer Değiştirme Testinin bir kombinasyonu %67'lik bir duyarlılık ve %98'lik bir özgüllük sağlar, böylece temel olarak anterior yapısal instabilitenin varlığını doğrular (Hegedus ve diğerleri. 2012).

Yakalama testini genellikle doğrudan yer değiştirme testi takip eder:

Yakalama ve Yer Değiştirme Testini takiben sıklıkla uygulanan ek bir ortopedik test de Serbest Bırakma Testidir.

 

Posterior instabilite

Postereroinferior instabilite en iyi %90 duyarlılık ve %85 özgüllük ile çok doğru bir test olan Jerk Testi ile değerlendirilir (Kim ve diğerleri. 2004). Yazarlar ayrıca ağrılı bir Jerk Testinin konservatif tedavinin başarısızlığının bir öngörücüsü olduğunu belirtmektedir. Aynı zamanda, ağrısız sarsıntı grubunda (takırtı nedeniyle pozitif test olan) ortalama 4 ay sonra %93'ü rehabilitasyon programına yanıt vermiştir.

Posterior instabilite için diğer ortopedik testler şunlardır:

 

Alt istikrarsızlık

İnferior instabiliteyi değerlendirmek için Sulkus Testi veya Sulkus İşareti uygulayabilirsiniz. Ancak, bu test için herhangi bir duyarlılık veya özgüllük değeri bilinmemektedir. Aynı zamanda test, Eshoj ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada к=0,43 Kappa değeri ile yalnızca orta düzeyde değerlendiriciler arası güvenilirliğe ulaşmıştır. (2018).

İnferior instabilite için bir başka ortopedik test de Gagey Testidir. Çok yönlü dengesizliği değerlendirmek için Yük ve Kaydırma Testi gerçekleştirilebilir.
Hastanızın 'Gevşek Doğmuş' kategorisine girmesi durumunda, hipermobilite açısından da değerlendirme yapmalısınız. Bu Beighton skoru Brighton Kriterleri ile birlikte, hastanızın konjenital hipermobilite sendromundan muzdarip olup olmadığını belirlemek için bir yöntemdir.

İKİ EFSANE ÇÜRÜTÜLDÜ & 3 BİLGİ BOMBASI ÜCRETSİZ

ücretsiz omuz kursu

Öğrendiklerini beğendin mi?

Bir kursu takip edin

  • İstediğiniz yerden, istediğiniz zaman ve istediğiniz hızda öğrenin
  • Ödüllü bir ekipten interaktif online kurslar
  • Hollanda, Belçika, ABD ve İngiltere'de CEU/CPD akreditasyonu

Tedavi

Omuz instabilitesinin tedavisinde fizyoterapinin amacı, bireysel hastaya uygun ve zamanında uygulanan birkaç farklı teknik kullanarak etkilenen omuzun ağrısız ve normal motor kontrolünü yeniden sağlamaktır. Başarılı tedavi büyük ölçüde doğru klinik tanıya, anatomik yapısal kusurların ve anormal hareket modellerinin belirlenmesine bağlıdır, böylece rehabilitasyon programları buna göre tasarlanabilir (Jaggi ve ark. 2017).

Omuz çıkıkları, bazı popülasyonlarda neredeyse %90'a varan yüksek nüks oranlarına ve bazen %50'nin altında olan düşük bir aktiviteye dönüş oranına sahiptir. Fiziksel olarak zorlayıcı spor aktivitelerine katılan genç erkeklerde ameliyatın etkili olduğu görülmektedir, Eljabu ve ark. (2017) diğer birçok vakada konservatif tedavinin cerrahiye kıyasla daha üstün sonuçları olduğunu bildirmiştir.

Omuz instabilitesinin akut olmayan tedavisinde amaç, nüks riskini en aza indirmek ve ağrı ile fonksiyonu iyileştirmektir. Fizyoterapi genellikle 4-12 hafta sonra başlar ancak hasta egzersizi tolere edebildiği anda da başlayabilir.
Aşağıdaki videoda size erken ve orta aşama rehabilitasyon için egzersiz örnekleri sunacağız ve 2. bölümde geç aşama rehabilitasyon ve spora dönüş için egzersizler ve driller göstereceğiz. Kapalı kinetik zincir egzersizleri, omuz instabilitesinden muzdarip hastalar için çeşitli faydalar sağlar: Eklem kaymasını ve translasyonunu azaltır, eklem kompresyonu yoluyla eklem propriosepsiyonunu artırır ve kas aktivasyonunu geliştirir.

Bu video serisinin 1. bölümünde, rehabilitasyonun erken ve orta evresinde omuz instabilitesini rehabilite etmek için kapalı ve yarı kapalı kinetik zincir egzersizlerini sunduk. Bir sonraki videoda daha gelişmiş kapalı zincir egzersizleri ve açık zincir ve dinamik driller ile devam edeceğiz.

Hastanız kapalı ve yarı kapalı kinetik zincir egzersizlerini tolere edebiliyorsa, daha ileri kapalı kinetik zincir egzersizlerine ve açık zincir pertürbasyonlarına geçebilir. Bu durum genellikle yaklaşık 2 ay sonra gerçekleşir.

Peki hastanızın oyuna dönmeye hazır olup olmadığını ne zaman anlarsınız?
Genel olarak, hastalar tam ağrısız hareket açıklığına sahip olabilmeli ve psikolojik olarak spora dönmeye hazır hissetmelidir. Bunun da ötesinde, tüm düzlemlerdeki güç sağlıklı tarafa kıyasla en az %90 olmalıdır. Oyuna dönüş kararını vermenize yardımcı olması için kullanabileceğiniz bir test, üst çeyrek için y-denge testidir.

Son olarak, propriosepsiyon, yaralanmamış tarafa kıyasla dengesiz omuzda genellikle azalır. Omuz Eklemi Pozisyonlama Duyusu Değerlendirmesi, bozuklukları tespit etmenize ve rehabilite etmenize yardımcı olabilir.

Omuz İnstabilitesi hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz? O halde aşağıdaki kaynaklara göz atın:

 

Referanslar

Blomquist, J., Solheim, E., Liavaag, S., Schroder, C. P., Espehaug, B., & Havelin, L. I. (2012). Norveç'te omuz instabilitesi cerrahisi: 1 yıllık takip ile çok merkezli bir kayıttan ilk rapor. Acta orthopaedica, 83(2), 165-170.

Doukas, W. C., & Speer, K. P. (2001). Omuz instabilitesinin anatomisi, patofizyolojisi ve biyomekaniği. Orthopedic Clinics, 32(3), 381-391.

Eljabu, W., Klinger, H. M., & Von Knoch, M. (2017). Omuz instabilitesinin doğal seyri ve tedavi eğilimleri: sistematik bir derleme. Ortopedi ve Travmatoloji Dergisi18, 1-8.

Finnoff, J. T., Doucette, S., & Hicken, G. (2004). Glenohumeral instabilite ve dislokasyon. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Klinikleri, 15(3), 575-605.

Griffith, J. F., Antonio, G. E., Yung, P. S., Wong, E. M., Yu, A. B., Ahuja, A. T., & Chan, K. M. (2008). Anterior omuz çıkığında glenoid kemik kaybının prevalansı, paterni ve spektrumu: 218 hastanın BT analizi. American Journal of Roentgenology, 190(5), 1247-1254.

Hegedus, E. J., Goode, A. P., Cook, C. E., Michener, L., Myer, C. A., Myer, D. M., & Wright, A. A. (2012). Omuz muayenesinde klinisyenlere en çok değer sağlayan fizik muayene testleri hangileridir? Bireysel testlerin meta-analizi ile sistematik bir incelemenin güncellenmesi. British Journal of Sports Medicine, 46(14), 964-978.

Jaggi, A., & Alexander, S. (2017). Suppl-6, M13: Omuz instabilitesi için rehabilitasyon-güncel yaklaşımlar. The open orthopaedics journal, 11, 957.

Kraeutler, M. J., McCarty, E. C., Belk, J. W., Wolf, B. R., Hettrich, C. M., Ortiz, S. F., ... & Zhang, A. L. (2018). MOON omuz instabilitesi kohortunun tanımlayıcı epidemiyolojisi. The American journal of sports medicine, 46(5), 1064-1069.

Ozaki, R., Nakagawa, S., Mizuno, N., Mae, T., & Yoneda, M. (2014). Travmatik anterior instabilitesi olan omuzlarda Hill-Sachs lezyonları: 3 boyutlu rekonstrüksiyonlu bilgisayarlı tomografi ile değerlendirme. Amerikan Spor Hekimliği Dergisi, 42(11), 2597-2605.

Robinson, C. M., Shur, N., Sharpe, T., Ray, A., & Murray, I. R. (2012). Travmatik anterior glenohumeral dislokasyonlarla ilişkili yaralanmalar. JBJS, 94(1), 18-26.

Sedeek, S. M., Abd Razak, H. R. B., Ee, G. W., & Tan, A. H. (2014). İlk kez görülen anterior omuz çıkıkları: Artroskopik olarak stabilize edilmeli mi? Singapur Tıp Dergisi, 55(10), 511.

Öğrendiklerini beğendin mi?

Bir kursu takip edin

  • İstediğiniz yerden, istediğiniz zaman ve istediğiniz hızda öğrenin
  • Ödüllü bir ekipten interaktif online kurslar
  • Hollanda, Belçika, ABD ve İngiltere'de CEU/CPD akreditasyonu
Çevrimiçi Kurs

Omuz Ağrısı İçin Saçma Tedavileri Bırakmanın ve Kanıta Dayalı Bakım Sunmaya Başlamanın Zamanı Geldi

Daha Fazla Bilgi
Fizyoterapi online kursu
Omuz Çevrimiçi Kursu
Yorumlar

Müşterilerin bu kurs hakkında söyledikleri

ÜCRETSİZ uygulamamızı indirin