Inleiding

Over de vraag of er een ideale houding bestaat, wordt al lang gedebatteerd. Van rugschoolinterventies bij arbeiders tot houdingsinterventies bij kantoorpersoneel, het lijkt erop dat het hebben en behouden van een ideale lichaamshouding erg belangrijk is. Anderen geloven niet in het bestaan van ideale houdingen en raden aan vaak van zithouding te veranderen en zware werkzaamheden te spreiden. Uit eerdere studies is gebleken dat actieve pauzes en houdingsveranderingen het herstel van spierongemakken bevorderen. De effecten ervan zijn echter niet bestudeerd met betrekking tot herstel en herhaling van nek- en lage rugpijn.

Methoden

De auteurs hebben een 3-armige, parallelle groep gerandomiseerde studie opgezet om de doeltreffendheid te evalueren van actieve pauzes en houdingsverschuivingen bij kantoorpersoneel met een hoog risico op nek- of lage rugpijn. Het risico op nekpijn werd geëvalueerd met de Nekpijn Risico Score voor Kantoorwerkers (NROW) en het risico op toekomstige lage rugpijn werd onderzocht met de Rugpijn Risico Score voor Kantoorwerkers (BROW).

Personen zonder nek- en lage rugpijn bij aanvang werden gedurende 12 maanden gevolgd en degenen met incidentele nek- of lage rugpijn tijdens de follow-up werden in deze studie opgenomen. Zij werden gerandomiseerd in zes clusters: twee groepen die interventie A (actieve pauzes) kregen, twee groepen die interventie B (houdingsverschuiving) kregen en twee groepen die de placebo-interventie kregen.

De actieve pauze groep kreeg een op maat ontworpen apparaat bestaande uit een zitkussen, processor en smartphone applicatie. Gegevens over zit- en pauzeduur en het aantal houdingsveranderingen werden verzameld en verwerkt om voor elk individu actieve pauzes en houdingsveranderingen aan te bevelen. Instructies over actieve pauzes werden tijdens de werkdag naar de smartphone van de deelnemers gestuurd. Instructies betreffende houdingsveranderingen werden van de processor naar het zitkussen gestuurd en werden opgewekt doordat het apparaat geleidelijk lucht pompte in verschillende delen van het zitkussen onder de billen van de deelnemer. In de controlegroep werd een placebo zitkussen gebruikt.

Resultaten

193 kantoormedewerkers namen deel aan het onderzoek en 174 werden gedurende 12 maanden gevolgd.

Herstel van nek- en lage rugpijn

Het herstel van nek- en lage rugpijn duurde mediaan 2 maanden (tussen 1 en 8 maanden). Na respectievelijk 1 maand, 2 maanden en 8 maanden waren respectievelijk 43%, 68% en 93% van hun klachten hersteld. Er werd een significant verschil in herstelduur tussen de actieve pauze en de controlegroep waargenomen en hetzelfde gold voor de vergelijking van de posturale verschuiving met de controlegroep. Deelnemers in de groepen met actieve pauze en houdingsverandering herstelden na ongeveer een maand van hun nek- en lage rugpijn, terwijl deelnemers in de controlegroep 2 maanden nodig hadden om te herstellen. De auteurs vonden ook dat personen met een hoger pijnniveau in het begin een langere hersteltijd hadden.

Herhaling van nek- en lage rugpijn

Tijdens de follow-up van 12 maanden meldde respectievelijk 21%, 18% en 44% van de deelnemers in de actieve-pauzegroep, de postural shift-groep en de controlegroep een herhaling van nek- en lage-rugpijn. De controlegroep had een grotere kans op herhaling dan de groepen met actieve onderbreking en posturale verschuiving. Interessant is dat in de controlegroepen het recidief sneller optrad dan in de groepen met actieve onderbreking en houdingsverandering, zoals blijkt uit onderstaande figuur.

Questions and thoughts

Dus laten we beginnen met wat vragen. Laten deze resultaten zien dat het regelmatig veranderen van houding kan helpen bij het herstel van nek- en lage rugpijn of invloed kan hebben op het terugkeren van deze klachten? Daar lijkt het tenminste op. Volgens de resultaten helpen actieve pauzes en het regelmatig wisselen van houding om sneller te herstellen en leiden ze tot minder recidieven.

Er werd echter een groep kantoormedewerkers geselecteerd uit zes organisaties, waaronder overheids- en particuliere bedrijven. Ondanks het feit dat de werknemers willekeurig aan de onderzoeksgroepen werden toegewezen, maakt het feit dat de auteurs gebruik hebben gemaakt van "convenience sampling" om kantoorpersoneel te werven het moeilijk om statistische conclusies te trekken uit de verkregen bevindingen. Convenience sampling is een techniek die kan worden gebruikt voor proefstudies, waarvan de conclusies kunnen worden getoetst in rigoureuzere ontwerpen. Bij deze vorm van steekproeftrekking kan een selectievooroordeel optreden, aangezien de kans groter is dat meer geïnteresseerde personen aan het onderzoek deelnemen dan degenen die geen belangstelling hebben of niet bereid zijn tijd te investeren. De in deze studie gebruikte steekproeftechniek verhindert derhalve het trekken van harde conclusies.

Talk nerdy to me

Laten we beginnen met enkele goede aspecten van deze studie. De proef werd prospectief geregistreerd en er werd melding gemaakt van een afwijking van het ingediende protocol. De deelnemers werden gerandomiseerd en de resultaten werden geanalyseerd met een intention-to-treat analyse. Er werd gevraagd de lichamelijke activiteit in de vrije tijd ongewijzigd te laten, maar deze variabele werd niet gecontroleerd. De auteurs hebben in de multivariate analyse rekening gehouden met 45 mogelijke covariaten (hoewel die niet werden gespecificeerd). De deelnemers aan dezelfde interventie werden in dezelfde kantoren gegroepeerd. Dit kan als een goed aspect worden beschouwd - aangezien er geen verontreiniging van de interventies kan optreden. Aan de andere kant kunnen mensen, als zij samen zijn gegroepeerd, gemakkelijker worden beïnvloed door de ervaringen van anderen.

Enkele beperkingen zijn dat in verband met COVID-19 een groot deel van de deelnemers thuis moest werken en dat niet iedereen de stoelmat meenam naar zijn kantoor thuis. Er werd getracht dit te ondervangen door de invoering van huiswerk als confounder. Maar er was geen informatie beschikbaar over welk percentage hun interventie vanuit huis voortzette, dus hier tasten we in het duister. Hetzelfde geldt voor de dagelijkse arbeidstijd die niet werd gecontroleerd en het gebrek aan informatie over de naleving door de deelnemers van de hun toegewezen interventie.

Op de volgende variabelen verschilden de deelnemers van de drie groepen op baseline: leeftijd, BMI, opleidingsniveau, duur van het werk, fysieke werkbelasting, sociale steun, aantal werkuren en werkzekerheid. Dit kan een belangrijke rol hebben gespeeld in de analyse en er is niet nader gespecificeerd of hiervoor is gecontroleerd.

Een andere belangrijke beperking is het feit dat in deze studie kantoorpersoneel werd gerekruteerd met een verhoogd risico op nek- en lage rugpijn, zodat de resultaten wellicht niet generaliseerbaar zijn naar alle kantoorpersoneel. Belangrijk om op te merken is hoe zij het risico van kantoorpersoneel op nek- of lage rugpijn definieerden. Het gebruik van de NROW- en BROW-vragenlijsten impliceert dat het risico werd beoordeeld op basis van een subjectieve maatstaf. Met een specificiteit van 48% en een positieve voorspellende waarde van 29% (NROW) en een specificiteit van 68% en een positieve voorspellende waarde van 16% (BROW) lijken deze vragenlijsten bovendien niet te kunnen bepalen welke kantoormedewerkers risico liepen op deze symptomen. Ten slotte kan bij de beoordeling van het herstelpercentage de ongelijke duur van de follow-up de conclusies van de auteurs hebben beïnvloed.

Take home messages

Actieve werkonderbrekingen en het regelmatig veranderen van zithouding lijken bevorderlijk voor het herstel en de herhaling van nek- en lage rugpijn bij kantoorpersoneel. Hoewel de auteurs de voordelen van de interventies claimen, moeten de resultaten voorzichtig worden geïnterpreteerd, aangezien verschillende methodologische kwesties de bevindingen kunnen hebben beïnvloed. Aangezien actieve pauzes en houdingswisselingen echter weinig extra inspanning vergen, kunnen zij een veelbelovende strategie zijn om een lange werkdag te onderbreken. Ondanks de voorzichtige interpretatie van de resultaten van deze studie raden wij dus toch aan regelmatig een actieve pauze te nemen, aangezien deze extra fysieke activiteit gunstig kan zijn voor meer dan alleen nek- en rugpijn.

Referentie

Akkarakittichoke, N., Waongenngarm, P., & Janwantanakul, P. (2021). De effecten van interventies voor actieve pauze en houdingsverschuiving op herstel en herhaling van nek- en lage rugpijn bij kantoorwerkers: Een 3-armige clustergecontroleerde studie. Musculoskeletale Wetenschap en Praktijk, 56, 102451.