Giriş

Koşu, dünya çapında en erişilebilir ve yaygın olarak uygulanan fiziksel aktivite biçimlerinden biri olmaya devam etmektedir. Antrenman yükünü takip etmek için GPS giyilebilir cihazların yaygın kullanımı da dahil olmak üzere izleme teknolojisindeki ilerlemelere rağmen, koşuyla ilgili yaralanmaların i̇nsidans azalmamıştır. Yaralanma, bireylerin koşmayı bırakmasına neden olan birincil faktör olmaya devam etmekte ve bu durumların altında yatan mekanizmaları anlamanın önemini vurgulamaktadır.

Geleneksel olarak, antrenman yükü haftalık bir çerçevede değerlendirilir; en yaygın olarak Akut:Kronik İş Yükü Oranı (ACWR) kullanılır ve bu oran en son haftanın antrenman yükü ile bir önceki ayın ortalama haftalık yükü karşılaştırılarak hesaplanır. Geleneksel iş yükü modelleri en etkili iş yükünü yakalayamayabilir koşu yaralanma önleme stratejileri Bir hafta boyunca aşırı yük artışının sporcuları aşırı kullanım yaralanmalarına yatkın hale getirdiğini varsayarak. Bununla birlikte, ortaya çıkan kanıtlar, koşudaki savunmasızlık döneminin önemli ölçüde daha kısa olabileceğini göstermektedir. Özgüllük, tek bir seans içinde koşu mesafesindeki ani artışların yaralanma gelişiminde kritik bir rol oynadığını göstermektedir.

Bu keşifsel çalışma, potansiyel bir paradigma değişimini ortaya koymaktadır: koşucularda antrenman yükünü ve yaralanma riskini anlamak için haftalık modelden tek seanslık modele geçiş. Böyle bir çerçeve, fizyoterapistlere aşağıdakiler için daha kesin araçlar sağlayabilir Koşu yaralanma önleme Klinik uygulamada yük yönetimi ve rehabilitasyona rehberlik etmek. 

Yöntemler 

Bu boyuna keşifsel çalışmada, Garmin-RUNSAFE Running Sağlık çalışmasından elde edilen veriler 18 aylık bir takip süresiyle (Temmuz 2019 - Ocak 2021) kullanılmıştır. Kayıtlar Temmuz ve Aralık 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışma, gözlemsel çalışmalar için STROBE kılavuzlarına uygun olarak raporlanmış ve istatistiksel analiz, yorumlama ve raporlama CHAMP kontrol listesi kullanılarak doğrulanmıştır.

Koşucular Garmin bültenleri, Avrupa koşu kulüpleri ve dergiler aracılığıyla toplanmıştır. Kabul eden ve kayıt anketlerini tamamlayanlar dahil edilmek üzere değerlendirilmiştir.

Dahil edilme kriterleri:

1. Verileri Garmin Connect uygulaması aracılığıyla yüklenen bir Garmin GPS cihazının kullanılması.
2. Yaralanma durumu ve anatomik konumla ilgili haftalık anketleri doldurmaya isteklilik.

Dışlama kriterleri:

1. Başlangıçta bir kas-iskelet sistemi probleminin varlığı.
2. Başlangıç veya haftalık anketleri tamamlamama.
3. Kaydedilmiş koşu faaliyeti yok.
4. Takip sırasında travmatik mi yoksa tekrarlayıcı mı olduğunu belirtmeden bir yaralanma bildirmek.
5. Kendi bildirdiği yaralanma ile kaydedilen son koşu seansı arasında 10 günden fazla süre.
6. Yalnızca önceden tanımlanmış mesafelerin altında veya üstünde koşu seansları gerçekleştirmek (500m'den düşük veya 100km'den yüksek).

Prosedür 

Başlangıç anketlerinde demografik veriler (yaş, cinsiyet, boy, kilo), koşu deneyimi ve önceki yaralanma öyküsü toplanmıştır. Haftalık anketlerde yaralanma durumu ve sorunların anatomik konumu kaydedilmiştir. Seans başına mesafe de dahil olmak üzere koşu aktivitesi verileri Garmin GPS özellikli cihazlar kullanılarak otomatik olarak kaydedilmiş ve Garmin Connect uygulaması aracılığıyla aktarılmıştır. API tabanlı bir sistem (Sağlık API) aracılığıyla bu veriler güvenli bir şekilde Aarhus Üniversitesi sunucularına ve RUNSAFE araştırma grubuna iletilmiştir.

Maruz kalma

Çalışma, maruziyeti öncelikle belirli bir koşu seansının mesafesi ile önceki 30 gün içinde tamamlanan en uzun seans arasındaki oran olarak ölçmüştür. Bu oran, bir koşucunun önceki maksimumunu ne kadar aştığını veya ne kadar geride kaldığını yansıtmaktadır. Örneğin, 8 km'lik bir önceki maksimumdan sonra 12 km koşmak 1,5'lik bir orana (%50'lik bir artış) eşittir.

Yaralanma riskini daha iyi yakalamak için göreceli değişiklikler aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır:

1. Gerileme veya ≤%10 artış (referans)
2. Küçük başak (>%10-30 artış)
3. Orta derecede başak (>%30-100 artış
4. Büyük başak (>%100 artış, yani mesafenin iki katına çıkması)
5. Mümkün değil (NP) - daha önce referans oturumu yoksa

Tek oturumluk değişikliklere ek olarak, geleneksel iş yükü ölçümleri de hesaplanmıştır:

• Akut:KRONIK İş Yükü Oranı (ACWR): 1 haftalık toplam mesafe ÷ önceki 3 haftanın ortalaması.
• Haftadan haftaya oran: 1 haftalık toplam mesafe ÷ önceki haftanın toplam mesafesi.

Her iki modelde de sivri uçları kategorize etmek için aynı kesme değerleri (%10, %30, %100) uygulanmıştır.

Birincil sonuç, kendi bildirdiği ilk aşırı kullanıma bağlı koşu yaralanmasıdır. Travmatik yaralanmalar (örn. düşme veya burkulma) rakip riskler olarak değerlendirilmiştir.

Sonuçlar 

Yaralanma durumu otomatik anketler aracılığıyla haftalık olarak değerlendirilmiştir. Koşucular kendilerini şu şekilde sınıflandırmıştır:

1. Yaralanma yok
2. Sakatlanmamış ancak sorunları olan (koşmayı azaltmayan ağrı/tahriş)
3. Sakatlanma (koşu hacmi, yoğunluğu veya sıklığı azaldığında ağrı/tahriş)

Analiz için, yalnızca kendilerini sakatlanmış olarak sınıflandıran koşucular (kategori 3) sonuca ulaşmış olarak kabul edilmiştir. Her katılımcıdan ayrıca yaralanmanın aşırı kullanıma mı (travmatik olmayan) yoksa travmatik nedenlere mi bağlı olduğunu belirtmesi istenmiştir. Bir yaralanma koşu seansının tam gününde rapor edilmediğinde, bunun yerine önceki 10 gün içinde tamamlanan en son seansla ilişkilendirilmiş, son seanstan 10 günden daha uzun bir süre sonra rapor edilen yaralanmalar ise hariç tutulmuştur. Bu sonuç tanımı Koşu Yaralanmaları Konsensüs Bildirisi ve Oslo Travma Araştırma Merkezi anketi ile tutarlıdır.

Karıştırıcı değişkenler 

Çalışma, nedensel varsayımları görselleştirmek için yönlendirilmiş bir asiklik grafik (DAG) kullanarak potansiyel karışıklığı ele almıştır. Karıştırıcı değişkenler arasında koşuyla ilgili önceki sorunlar, vücut kitle indeksi (VKİ), cinsiyet, yaş ve koşu deneyimi yılları yer almıştır. Önceki sorunlar, gelecekteki yaralanma için iyi bilinen bir risk faktörü olduğu ve koşu mesafesini etkileyebileceği için dikkate alınmıştır. Cinsiyet farklılıkları yaralanma riski, koşu yoğunluğu ve süresindeki değişikliklerle ilişkilendirilmiştir. Daha yüksek VKİ, kas-iskelet sistemi üzerindeki mekanik stresi artırır ve sürekli olarak yükseklik yaralanma riski ile ilişkilendirilmiştir. Yaş ve koşu deneyimi de yaralanma gelişimiyle olan yerleşik ilişkileri göz önünde bulundurularak dahil edilmiştir. Veri setindeki çok sayıda yaralanma, bu değişkenleri hesaba katmak için yeterli istatistiksel gücü sağlamıştır.

İstatistiksel analizler Talk nerdy to me bölümünde daha ayrıntılı olarak ele alınacaktır. 

Sonuçlar

Çalışmaya, çoğu Avrupa ve Kuzey Amerika'dan olmak üzere 5205 koşucu dahil edilmiştir. Çoğunluğu erkek (%77,9) olan katılımcıların ortalama yaşı 45,8 ve ortalama VKİ'si 24,2 kg/m²'dir. Ortalama olarak, katılımcılar yaklaşık on yıllık koşu deneyimine sahiptir ve toplamda yarım milyondan fazla seansa karşılık gelen ortalama 80 koşu seansı boyunca takip edilmiştir.

Gözlem dönemi boyunca, koşucuların %35'i koşuyla ilgili bir yaralanma bildirmiştir. Bunların %72'si aşırı kullanım yaralanması, %28'i ise travmatik yaralanma olarak sınıflandırılmıştır. Yaralanmalar genellikle koşuyla aynı gün ya da koşudan sonraki bir ila iki gün içinde rapor edilmiştir. 200 seansın ardından, koşucuların yaklaşık %30,5'i aşırı kullanım yaralanması ve %12'si travmatik yaralanma yaşamıştır.

Analizin ana bulgusu, tek bir koşu seansı sırasında kat edilen mesafedeki ani artışların daha yüksek aşırı kullanım yaralanması riskiyle açıkça bağlantılı olduğudur. 10'luk veya daha az kademeli ilerlemelerle karşılaştırıldığında, risk ani artışın boyutuna bağlı olarak önemli ölçüde yükselmiştir:

• Küçük artış: risk %64 oranında artmıştır (HRR = 1,64)
• Orta düzeyde artış: risk %52 oranında artmıştır (HRR = 1,52)
• Büyük artış: risk iki kattan fazla artmıştır (HRR = 2,28)

Buna karşılık, haftalık antrenman hacmi akut:kronik iş yükü oranı (ACWR) kullanılarak değerlendirildiğinde, koşu yükündeki ani artışlar koruyucu görünmüş ve daha düşük yaralanma riskiyle ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte, ölçüm olarak haftadan haftaya değişim kullanıldığında, yaralanma riskiyle anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

Sonuç olarak, alternatif sonuç tanımları ve sınır değerleri kullanılarak yapılan hassasiyet analizleri, tek seanslık koşu mesafesindeki artışların koşuya bağlı yaralanma riskini sürekli olarak artırdığını doğrulamıştır. Önceki mesafelerin %1 ila %10 üzerindeki nispeten küçük artışlar bile daha yüksek yaralanma oranları ile ilişkilendirilmiştir.

Sorular ve düşünceler

İlginç bir şekilde, iş yükü artışları ile yaralanma riski arasındaki bağlantı basit bir doğrusal eğilim izlememektedir. Küçük artışlar %64, orta dereceli artışlar %52 ve büyük artışlar %128 daha yüksek yaralanma riski ile ilişkilendirilmiştir. Bu doğrusal olmayan ilişki tartışmaya açık olsa da (bir sonraki paragrafta ele alınan bir konu) bulgular, antrenman i̇lerlemesine kademeli bir yaklaşımın değerini vurgulamaktadır. Örneğin, 10 km'lik bir koşudan sonra, bir sonraki seansta %10'dan (yaklaşık 1 km) fazla artış yapmamak genellikle güvenli kabul edilirken, daha büyük sıçramalar yaralanma riskini önemli ölçüde artırır. Mesafe koşucuları genellikle haftalık antrenmanlarını uzun, düşük yoğunluklu seansları daha kısa, yüksek yoğunluklu egzersizlerle (intervaller gibi) karıştırarak değiştirdiğinden, değişiklikleri seans bazında izlemek anlamlı olmayabilir. Bu bağlamda, akut:kronik iş yükü oranı (ACWR) koşu yaralanmalarının önlenmesi için daha uygun bir ölçüm sağlayabilir. Koşu yaralanma önleme.

Fizyoterapistler, antrenman mesafesinin koşu yaralanma önlemeyi etkileyen birçok faktörden yalnızca biri olduğunu kabul etmelidir. Çalışma, VKİ ve cinsiyet gibi değişkenleri hesaba katarken (VKİ'nin yaralanmayla ilişkisi özellikle tartışmalıdır), başta biyomekanik faktörler olmak üzere diğer potansiyel karıştırıcılar dahil edilmemiştir. Bu önemlidir çünkü bir derleme Bu derlemede, muhtemelen heterojen çalışma kalitesi ve spesifik olmayan yaralanma tanımları nedeniyle tutarlı biyomekanik risk faktörleri bulunmazken, başka bir derleme uzun mesafe koşucularında yaralanmaya özgü biyomekanik ilişkileri tanımlamıştır. Son olarak, bu makale incelemesi Koşuya bağlı yaralanma önleme ile ilgili biyomekanik risk faktörleri hakkında pratik bilgiler sunmaktadır.

Koşu mesafesi ile yaralanma riski arasındaki ilişkinin doğrusal bir model izlemesi beklenebilir; mesafedeki daha büyük artışlar orantılı olarak daha yüksek yaralanma riskine yol açmaktadır. Ancak bu durum, muhtemelen yaralanmayla ilgili tüm faktörlerin kontrollü olmadığı için mevcut çalışmada net bir şekilde gözlemlenmemiştir. Özellikle, dış yük değişkenleri tam olarak dikkate alınmamıştır: yükseklik değişiklikleri, koşu yüzeyi, yokuş yukarı veya yokuş aşağı maruz kalma, kadans, adım uzunluğu ve ayakkabılar sonuçları etkilemiş olabilir. Koşu yaralanma risklerinin nasıl değerlendirilebileceğine dair daha geniş bir genel bakış için bu çalışma incelemesine bakın

Son olarak, bazı metodolojik kısıtlamalar göz önünde bulundurulmalıdır. Katılımcılar, antrenman yükü konusunda muhtemelen daha bilgili oldukları için genel koşu popülasyonu ile akış göstermeyecek bir koşucu alt grubu olan Garmin Bülteni aracılığıyla işe alınmıştır, koşu yaralanması önlemeve performans optimizasyonu. Ayrıca, semptomların kategorize edilmesi - örneğin, "sakatlanmamış ancak sorunlu" etiketi - kafa karıştırıcı olabilir ve önyargıya neden olabilir.

İnekçe konuş benimle. 

Bu bir keşif çalışması olduğundan, yazarlar önceden gerekli örneklem büyüklüğünü veya istatistiksel gücü hesaplamamıştır. Koşu mesafesindeki değişiklikler oran olarak ifade edilmiştir (koşulan kilometre bazında), ancak analizde zaman birimi olarak koşu seansları kullanılmıştır.

Antrenman yükü ve yaralanma arasındaki ilişkiyi modellemek için çok durumlu Cox regresyon modeli uygulanmıştır. Bu çerçevede, koşucular beş "maruz kalma durumu" (maruz kalma bölümünde tanımlandığı gibi) arasında hareket edebilmiştir, ancak yaralanma yaşamışlardır. Bir yaralanma meydana geldiğinde -ister ilgilenilen ana yaralanma ister başka bir rakip yaralanma olsun- koşucu geri dönemeyeceği son bir duruma girmiş ve takipleri burada sona ermiştir.

Modelin varsayımlarının (orantılı tehlike oranları) doğru olup olmadığı istatistiksel teşhisler (log-log grafikleri ve Grambsch ve Therneau testi) kullanılarak test edilmiştir. Model stabilitesini iyileştirmek için, aşırı veri noktaları (mantıksız mesafe değişiklikleri olan oturumlar, örneğin, >%900) hariç tutulmuştur.

Güç hesaplaması yapılmadığı ve ekstremite veriler hariç tutulduğu için, sonuçlar kesin olmaktan ziyade keşifsel ve hipotez oluşturucu olarak yorumlanmalıdır. Çok durumlu Cox modeli, yarışan risklerle zamandan olaya analiz için sağlam bir yöntemdir, ancak tüm karıştırıcılar için tam kontrollü olmaması ve keşifsel tasarım, çıkarılabilecek nedensel çıkarımların gücünü sınırlamaktadır.

Eve götüren mesajlar

• Tek seanslık ani artışlar haftalık yükten daha önemlidir: Bu keşif çalışması, haftalık toplamlar yerine seans başına artışlara odaklanarak koşu yaralanma önleme stratejilerini yeniden düşünmeyi önermektedir. Tek bir seans sırasında koşu mesafesindeki ani artışlar, daha yüksek aşırı kullanım yaralanması riskiyle güçlü bir şekilde bağlantılıdır.

• Haftalık iş yükü oranları yanıltıcı olabilir: Akut:Kronik İş Yükü Oranı (ACWR) gibi geleneksel ölçümler bu çalışmada yaralanma riskini güvenilir bir şekilde tahmin etmemiştir. Bu, yalnızca haftalık toplamlara odaklanmanın, tek bir koşuda "çok fazla, çok erken" ile bağlantılı daha acil riskleri göz ardı edebileceğini göstermektedir.
• Kademeli ilerleme en güvenli yöntemdir: Danışanları mesafe hedeflerine (örn. 10 km, yarı maraton) hazırlarken, büyük sıçramalar yapmak yerine seans başına kilometreyi her seferinde ~1 km artırmalarını tavsiye edin. Bu muhafazakar yaklaşım, aşağıdakilerle daha iyi uyum sağlar koşu yaralanma önleme kanıt.
• Bireysel risk faktörleri hala önemlidir: Önceki yaralanmalar, VKİ, yaş ve cinsiyet gibi faktörlerin tümü yaralanma riskini etkiler. Antrenman yükü önemli olsa da, fizyoterapistler bu kişisel özellikleri içeren bütünsel bir değerlendirme benimsemelidir.
• Bi̇yomekani̇k ve dış yük değişkenleri yeterince incelenmemiştir: Koşu yüzeyi, yokuş yukarı/yokuş aşağı maruziyet, ayakkabı, kadans ve adım uzunluğu bu çalışmada ele alınmamıştır ancak yaralanma riskine önemli ölçüde katkıda bulunabilir. Klinisyenler uygulamada bu faktörleri izlemeye ve ayarlamaya devam etmelidir.
• Hastaları yaralanma zamanlaması konusunda eğitin: Birçok aşırı kullanım yaralanması "başak koşusu"ndan sonraki 1-2 gün içinde ortaya çıkmıştır. Koşucuların sadece ne kadar koştuklarını değil, aynı zamanda sonraki günlerde vücutlarını nasıl hissettiklerini de takip etmelerine rehberlik etmek pratik bir önleme aracıdır.
• Bulguları katı kurallar olarak değil, rehber olarak kullanın: Bu bir keşif çalışması olduğu için sonuçlar hipotez oluşturmaktadır. Fizyoterapistler bu bilgileri katı eşikler olarak uygulamak yerine klinik uzmanlık ve hasta bağlamı ile birleştirmelidir.

Bu PHYSIOTUTORS klinik kursu becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır koşu rehabilitasyonu ve hasta sonuçlarını optimize etmenize yardımcı olacaktır.

Referans

Schuster Brandt Frandsen J, Hulme A, Parner ETve diğerleriNe kadar koşmak çok fazla? Yüksek riskli koşu seanslarının 5200 kişilik bir kohort çalışmasında belirlenmesiİngiliz Spor Tıp Dergisi 2025;59:1203-1210.