Akut Koroner Sendrom | Tanı ve Tedavi | Bir fizyoterapistin bilmesi gereken her şey
Akut Koroner Sendrom için Fizyoterapi | Değerlendirme ve Tedavi
Giriş ve Epidemiyoloji
Akut Koroner Sendrom (AKS) koroner arter hastalığının bir belirtisidir ve kalbe giden kan akışının aniden azalmasıyla ilişkili bir dizi durumu tanımlamak için kullanılan bir şemsiye terimdir. Kalbe giden kan akışındaki ani azalma kalp kasında hasara yol açabilir.
Epidemiyoloji
AKS, dünya genelinde morbidite ve mortalitenin önde gelen nedenidir. Bu Küresel Hastalık Yükü Çalışması olarak iskemik kalp hastalığını (AKS dahil) bildirmiştir. önde gelen ölüm nedeni küresel olarak, yılda yaklaşık 9 milyon ölümden sorumludur. Çalışmada yaşa göre standardize edilmiş ölüm oranı 100.000 kişide 108,7 olarak bildirilmiştir. Ne yazık ki, iskemik kalp hastalığı 1990 yılında dünya çapında ölümlerin önde gelen nedeniydi ve yıllar içinde değişmedi.
Bazı bölgesel farklılıklar olduğu görülmektedir. Akut koroner sendrom prevalansı yüksek gelirli ülkelerde daha yüksektir, ancak önleme de dahil olmak üzere iyi sağlık hizmetlerine erişim yıllar içinde oranları iyileştirmiştir. Buna karşın, düşük ve orta gelirli ülkelerde AKS prevalansı daha düşüktür, ancak ne yazık ki sigara, diyabet, hipertansiyon, yüksek tansiyon gibi risk faktörlerindeki artışa bağlı olarak artan bir insidans görülmekt...
Görülme sıklığı yaşla birlikte, özellikle erkeklerde 45 yaşından, kadınlarda ise 55 yaşından sonra artmaktadır. AKS erkeklerde kadınlardan daha sık görülür, özellikle de genç yaşlarda. Erkekler tipik olarak ilk kardiyak olayı kadınlardan daha erken yaşarlar. Kadınlarda AKS yaşamın ilerleyen dönemlerinde, genellikle menopozdan sonra ortaya çıkma eğilimindedir. AKS'nin klinik sunumu kadınlarda atipik olabilir (örneğin, klasik göğüs ağrısı yerine yorgunluk veya nefes darlığı ile başvurma), bu da tanıda gecikmelere yol açabilir.
AKS için temel risk faktörleri, koroner arter hastalığı (KAH) için olanlarla yakından uyumludur:
- Değiştirilebilir risk faktörleri:
- Hipertansiyon: Yüksek kan basıncı, AKS gelişimi için önemli bir risk faktörüdür.
- Dislipidemi: Yüksek düzeyde düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol ve düşük düzeyde yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterol riski artırır.
- Sigara içmek: Tütün kullanımı, özellikle genç bireylerde AKS riskini önemli ölçüde artırmaktadır.
- Diabetes mellitus: Ateroskleroz ve diğer damar hastalıkları ile ilişkisi nedeniyle riski artırır.
- Obezite: Özellikle merkezi obezite, artmış AKS insidansı ile bağlantılıdır.
- Fiziksel hareketsizlik: Egzersiz eksikliği daha yüksek AKS oranları ile ilişkilidir.
- Diyet faktörleri: Doymuş yağ, trans yağ ve rafine şeker oranı yüksek diyetler kardiyovasküler riske katkıda bulunur.
- Alkol: Aşırı alkol tüketimi bir risk faktörüdür, ancak orta düzeyde alkol alımının bazı popülasyonlarda koruyucu etkileri olabilir.
Patomekanizma
AKS genellikle koroner arterdeki bir plağın yırtılması sonucu kan akışını kısmen veya tamamen engelleyen bir kan pıhtısının oluşmasıyla ortaya çıkar.
ACS 3 koşul içermektedir:
- Kararsız Anjina: Bu, göğüs ağrısı veya rahatsızlığı öngörülemediğinde ve istirahatte veya minimum eforla meydana geldiğinde ortaya çıkar. Olası bir kalp krizinin uyarı işaretidir, ancak önemli bir kalp kası hasarı yoktur.
- ST-Elevasyon Dışı Miyokard Enfarktüsü (NSTEMI): Bu tür kalp krizinde atardamar kısmen tıkanarak kan akışının azalmasına ve kalp kasının bir kısmının hasar görmesine neden olur. Bununla birlikte, elektrokardiyogramda (EKG) tam gelişmiş bir kalp krizinde (STEMI) görülen spesifik değişiklikleri üretmez.
- ST Yükselmeli Miyokard Enfarktüsü (STEMI): Bu, bir koroner arterin tamamen tıkandığı en şiddetli kalp krizi şeklidir. Kalp kasında önemli hasara neden olur ve EKG'de belirli değişiklikler gösterir. Kan akışını yeniden sağlamak için acil tedavi gereklidir.
Klinik Tablo ve Muayene
Semptomlar kan akışının azaldığı yere bağlıdır ancak şunları kapsayabilir:
- Genellikle basınç, sıkışma veya ağırlık olarak tanımlanan göğüs ağrısı veya rahatsızlığı (anjina)
- Omuzlara, kollara, boyuna, sırta veya karına yayılan ağrı
- Dispne
- Bulantı, kusma veya terleme
- Baş dönmesi veya bayılma
- Aşırı, ani terleme (diyaforez).
- Yorgunluk
- Kalp çarpıntısı
Muayene
Pratisyen hekiminiz muhtemelen bir kan testi ve elektrokardiyogram (EKG) ile başlayacaktır. NSTEMI durumunda, kan testleri pozitif bulgular ortaya çıkarabilir, ancak EKG negatif olacaktır. Daha şiddetli olan STEMI durumunda, kan testleri ve EKG pozitif sonuçlar gösterecektir. Pratisyen hekiminiz tarafından egzersiz stres testleri ve tıbbi görüntüleme için kardiyoloji birimine yönlendirilebilirsiniz.
Akut semptomlar ortaya çıktığında acil servise acil sevk gerekli olabilir!
Beslenme Merkezi Duyarlılaşma için Nasıl Önemli Bir Faktör Olabilir - Video Ders
