Cluster glavobolja | Dijagnoza i liječenje Sve što trebate znati

Cluster glavobolja | Dijagnoza i liječenje Sve što trebate znati
Uvod i epidemiologija
Glavobolje se mogu manifestirati same od sebe, ali su također vrlo čest simptom kod pacijenata s bolovima u vratu jer više od 60% pacijenata s primarnom pritužbom na bol u vratu izjavljuje da imaju podudarne epizode bolova u vratu. Stoga je važno saznati od kakve glavobolje pacijent pati.
Za početak napravimo razliku između primarnih i sekundarnih vrsta glavobolja. Ali što ovo znači? Jednostavno rečeno, primarne glavobolje su "sama bolest", dok je kod sekundarnih glavobolja glavobolja simptom nekog drugog stanja. Dakle, primarne glavobolje bile bi migrene, glavobolje tenzijskog tipa i cluster glavobolje. Glavobolje sekundarnog tipa su glavobolje uzrokovane tumorima, krvarenjem, drugom traumom, disfunkcijom TMZ-a, predoziranjem tvari ili bolom u vratu. Cervikogena glavobolja.
Pogledajmo sada pobliže cluster glavobolje, koje su primarni tipovi glavobolja.
Fischera i sur. (2008) proveli su meta-analizu kako bi procijenili životnu prevalenciju cluster glavobolje i pronašli niske brojke od 0,12% s jednogodišnjom prevalencijom od 53 na 100 000 osoba, a ukupni omjer spolova bio je 4,3 (muškarci prema ženama). Klaster glavobolja imala je jednogodišnju prevalenciju od 0,054% među radno sposobnom populacijom u švedskoj kohorti ( Manzoni et al. 2019. )
Epidemiologija
Sljedeća slika prikazuje prevalenciju glavobolja na različitim kontinentima diljem svijeta:
Slijedite tečaj
- Učite gdje god, bilo kada i vlastitim tempom
- Interaktivni online tečajevi nagrađivanog tima
- CEU/CPD akreditacija u Nizozemskoj, Belgiji, SAD-u i UK-u
Klinička slika i pregled
Kako bi se glavobolja kvalificirala kao cluster glavobolja mora ispuniti određene kriterije ( ICHD-III ):
A. Najmanje pet napada mora ispuniti kriterije B-D
B. Neliječena epizoda traje 15-180 minuta i pokazuje jaku ili vrlo jaku jednostranu orbitalnu, supraorbitalnu i/ili temporalnu bol
C. Odgovara jednom ili oba od sljedećeg:
- najmanje jedan od sljedećih znakova i simptoma, ipsilateralno u odnosu na glavobolju:
– konjunktivna injekcija i/ili suzenje
– začepljenost nosa i/ili rinoreja
– edem kapaka– znojenje čela i lica
– mioza i/ili ptoza - osjećaj nemira ili uznemirenosti. Postoje izvještaji o pacijentima koji hodaju naprijed-natrag kroz sobu, udarajući se po glavi zbog jake boli.
D. Javlja se s učestalošću između jedne svaki drugi dan i 8 dnevno
100% besplatan program kućnih vježbi protiv glavobolje
Slijedite tečaj
- Učite gdje god, bilo kada i vlastitim tempom
- Interaktivni online tečajevi nagrađivanog tima
- CEU/CPD akreditacija u Nizozemskoj, Belgiji, SAD-u i UK-u
Liječenje
Liječenje klaster glavobolje sastoji se od lijekova, injekcija/blokada subokcipitalnih živaca ili intrakranijalne stimulacije. Možemo razlikovati liječenje akutnog napadaja i preventivno liječenje kao dva aspekta upravljanja cluster glavoboljom. Nažalost, trenutno ne postoje mogućnosti fizioterapeuta za liječenje pacijenata s klaster glavoboljama.
Trenutno je objavljena samo studija slučaja o kombinaciji endogene neurostimulacije i fizioterapije ( Navarro-Fernández et al. 2019. ).
Akutna
Terapija 100% kisikom vjerojatno je najpoznatija metoda liječenja klaster glavobolja ( Obermann et al. 2015. ). U usporedbi s drugim vrstama glavobolja, cluster glavobolje su jedino stanje za koje je ova strategija preporuka razine A. Najmanje 66% pacijenata ima koristi od terapije kisikom. Potrebno je manje od deset minuta da stupi na snagu. Korištenje kisika nema rizika niti štetnih učinaka, što ga čini izvrsnom opcijom za liječenje. Nažalost, terapija kisikom za one s klaster glavoboljama—koju može biti teško dobiti—često nije pokrivena osiguranjem.
Jedina druga razina A-indicirane terapije su triptani. Supkutana primjena sumatriptana ili zolmitriptana u spreju za nos davanje ovih lijekova su obje opcije ( May et al. 2006. ). Ako se supkutane injekcije ne toleriraju, intranazalni triptani mogu se dati na stranu suprotnu od glavobolje. Intranazalni sumatriptan (20 mg) i intranazalni zolmitriptan (5 mg) dvije su mogućnosti. Budući da je razdoblje početka uzimanja oralnih lijekova, u bilo kojem obliku, često dulje od glavobolje, oni se ne savjetuju.
Alternativni tretmani uključuju oktreotid, ergotamin i intranazalni lidokain (s prijavljenim odgovorom od 33%) ( Matharu et al. 2004. ). Nažalost, otpornost na lijekove razvija se u 10% do 20% ljudi s teškim klaster glavoboljama. Bolesnike treba savjetovati da se drže podalje od okidača, osobito alkohola. Bolesnike treba poticati da prestanu pušiti iako nema dokaza koji bi sugerirali da će time smanjiti vjerojatnost dobivanja glavobolja.
Preventivna medicina
Subokcipitalna blokada jedinog stupnja A savjetuje se kao metoda izbjegavanja cluster glavobolje. Negativne nuspojave uključuju privremenu bol na mjestu injiciranja i blage glavobolje, a oboje nisu značajni.
Najčešće propisivan profilaktički lijek je verapamil ( svibanj 2003. ).
Bolesnicima s perzistentnim klaster glavoboljama i onima koji imaju epizodne klaster glavobolje najmanje dva mjeseca, savjetuje se kao prva linija preventivnog liječenja ( Obermann et al. 2015. ).
Za epizodne i uporne klaster glavobolje, verapamil, koji je koristan kao preventivni lijek, započinje s dozom od 240 mg jednom dnevno ( Leone et al. 2000. ). Savjetuje se obavljanje rutinskih EKG-a kako bi se provjerilo zdravlje pacijentova srca dok uzimaju ovaj lijek. Verapamil ima preporuku razine C, unatoč tome što ga naširoko koriste zdravstveni radnici.
Litij, valproična kiselina, melatonin i intranazalni kapsaicin još su neki od farmaceutskih izbora ( Ekbom et al. 2002. ).
Učinci električne stimulacije opsežno su proučavani. Među područjima koja se stimuliraju su sfenopalatinalni ganglij, okcipitalni i vagusni živac. Hipotalamus je imao velike koristi od duboke stimulacije mozga, koja je bila posebno učinkovita u liječenju pacijenata koji su otporni na lijekove ( Fontaine et al. 2010. ). Neimplantirani uređaj može ponuditi opciju stimulacije vagusnog živca ( Goadsby et al. 2018. ).
Želite li saznati više o glavoboljama? Zatim pogledajte naše sljedeće blogove i recenzije istraživanja:
- Fizički testovi za glavobolje: Koristan?
- Učinkovitost aerobnih vježbi u odnosu na Trening snage u liječenju migrene
- Podcast epizoda 031: Glavobolje s Renéom Castienom
Reference
Olesen, J. (2018). Međunarodna klasifikacija glavobolja. The Lancet Neurology, 17(5), 396-397.
Slijedite tečaj
- Učite gdje god, bilo kada i vlastitim tempom
- Interaktivni online tečajevi nagrađivanog tima
- CEU/CPD akreditacija u Nizozemskoj, Belgiji, SAD-u i UK-u
Napokon naučite kako dijagnosticirati i liječiti pacijente s glavoboljama
Što kupci imaju za reći o ovom online tečaju
- Ryanne Groenewegen - van Gulik22/04/25Ideale online cursus Voor online begrippen en hele sterke cursus. Wordt duidelijk vermeld wat “verplichte” stof is en verdiepende stof. De presentaties van René zijn een beetje statisch gepresenteerd maar benutten de meest essentiële informatie. De toetsen/quiz waren soms vrij moeilijk. Ga daar goed voor zitten.
Toevoeging voor mij zou nog zijn meer casus /case report voorbeelden in de toetsen verwerken en net zoals uitleg bij hcwk palpatie in elk filmpje toelichting en uitleg van handvattingen en richtingen. Al met al echt ideaal het in je eigen tijd te kunnen doen en er bovendien ook veel van te leren!Simon Fayers21/02/25The confusion of headache diagnose lifted Ive been working many years but always felt that my tool box was a little empty when dealing with headache patients. This course has given me both a theoretical and practical base to build upon in clinical practise. The course is quite heavy on research papers as they are looking to evidence everything that is taught and also perhaps as Rene is primarily a researcher and this is an important area of interest for him. There are plenty of practical videos on testing and treatment.
Really happy i took this course. - Raphael Acohen16/02/25Interessant, pittig en droog Als algemeen fysiotherapeut vond ik deze cursus inhoudelijk sterk en wetenschappelijk goed onderbouwd. De vele papers en analytische benadering gaven veel diepgang, maar maakten het ook best pittig. Daarnaast kwamen de filmpjes vrij droog over, wat het soms lastig maakte om de aandacht erbij te houden. Visuele praktijkvoorbeelden hadden de leerervaring nog levendiger gemaakt. Toch een waardevolle cursus voor wie echt de diepte in wilMenno Sormani31/12/24Headache treatment in clinical practice Wat fijn dat physiotutors de samenwerking is aangegaan met Rene Castien. Heel erg duidelijke cursus met zowel diagnostiek als behandeling bij hoofdpijn.
- Martijn Liebregts29/12/24Prima cursus Beste Physiotutors,
De online cursus "Behandeling van hoofdpijn in de klinische praktijk" is mijn eerste cursus welke ik bij jullie afgerond heb. Mijn verwachtingen waren niet al te hoog aangezien deze manier van scholing niet mijn voorkeur heeft. Maar ik moet zeggen dat ik positief verrast was. De cursus is prima te doorlopen, alles zit erg goed, duidelijk in elkaar en je kunt op een prettige manier studeren. Voor mij persoonlijk was het wel erg veel leesmateriaal. Dit is een goede en interessante manier van studeren als je je studietijd zelf wilt invullen.Hayko Oosterveld29/12/24Headache Treatment in Clinical Practice Weer een goede cursus van Physiotutors: Headache Treatment in Clinical Practice
Goede cursus, met veel (wetenschappelijke) achtergrond informatie en heel bruikbaar voor de praktijk. - Rob van Dam24/12/24Hoofdpijnbehandeling in de klinische praktijk Goede cursus, veel geleerd, wel even zoeken voor mij, aangezien dit de eerste x is dat ik een online cursus doe.
Fijn is dat je zelf kunt bepalen wanneer je de lessen volgt.
De opgegeven tijd die voor de cursus staat heb ik wel heel ruim overschreden.
De vertaling naar Nederlands viel me wel tegen, ik heb de cursus toch maar in het Engels gevolgd.
Ik ga in de toekomst zeker nog eens een cursus via physiotutors volgen.Rutger18/12/24Headache Treatment in Clinical Practice geweldige course. Veel informatie maar ook super goede behandeltechnieken. Echt een aanrader - Jelle Visser18/12/24Headache Treatment in Clinical Practice geweldig. heel veel informatieTodd A.07/12/24Thorough course with the necessary depth of material Appreciated the level of RCT evidence presented in the lectures.
- Ilse Lammers-Vredenberg03/12/24Veel geleerd maar ook geïrriteerd Mijn ervaring met deze cursus is wisselend. Laat ik voorop stellen dat ik enorm veel geleerd heb en nu helemaal up to date ben met de huidige standaard qua onderzoek en behandeling van hoofdpijn.
Wel kost de cursus heel veel meer tijd dan de 14 uur die er volgens Physiotutors voor staat. Ook zijn de artikelen niet beschikbaar in de cursus; dan moet je eerst een mailtje sturen en dan krijg je een link waar grotendeels de artikelen in staan. Voordat ik dus hier achter was had ik veel tijd aan het zoeken van de artikelen besteed.
Het is goed dat er getest wordt d.m.v. vragen maar deze zijn soms onduidelijk gesteld en hebben niet altijd betrekking op de stof. Ook was er een vraag over een artikel wat niet gelezen hoefde te worden. Kleine dingen die toch irriteren; want je moet uiteindelijk toch je toetsvragen goed hebben.
Het is dat ik een master MT gedaan heb want als algemeen FT was ik vastgelopen op alle wetenschap en bijbehorende onderzoeksmethodieken.maria Kramer28/11/24goede cursus voor hoofdpijn klachten Een iets wat te wetenschappelijke cursus over hoofdpijnklachten. Maar goed om je te verdiepen in de anatomie en mechanismes rond hoofdpijnklachten te leren. Tweede deel een aantal goede handvaten voor behandeling van deze klachten. - Marty26/11/24Goed overzicht van hoofdpijn Ik vond het een mooi overzicht van de verschillende soorten hoofdpijn met zeer uitgebreid
Aandacht voor de symptomen, verschillen en diagnostiek.
De filmpjes zijn heel duidelijk. Het gesproken Engels is goed te verstaan of anders is de ondertiteling voldoende.
Wat mij betreft moet je de Engelse taal wel voldoende begrijpen om de gehele cursus inclusief artikelen
Te voltooien. De toetsen zijn niet al tè moeilijk…😉
Een groot minpunt vind ik wel de gebrekkige werking van de website in z’n algemeen. Onoverzichtelijk en in begin lastig te doorgronden..
Groot voordeel is de gunstige prijs gemiddeld per accreditatie punt. 👍Wouter Linschoten26/11/24Interessant, overzichtelijk en fijne leerstof! De manier waarop deze cursus in elkaar is gezet is fantastisch. Het is ontzettend overzichtelijk en geeft een goed beeld van de structuur en vooruitgang in je cursus. Bovendien Zijn de video-lectures en vooral de uitleg oefeningen zoals we gewend zijn van Physiotutors: Ontzettend goed gemaakt en duidelijk. Alles is bovendien zeer uitgebreid en goed onderbouwd met uitgebreide literatuur. Ik ga zeker weer een cursus van ze doen. Keep up the good work! - Eric20/11/24Onmisbaar als behandelaar van hoofdpijn Wanneer je meer inzicht in de achtergrond van hoofdpijn wilt krijgen, behandelmethodens en technieken dan is deze cursus onmisbaarRichard Pamboer17/11/24Leerzame cursus Fijn om zelf te kunnen bepalen wanneer je wil studeren. Goede opzet van de cursus.
Grootste minpunt was de slechte vertaling in de ondertitels, verder prima! - Christine Petrides10/11/24Great Course! I really enjoyed learning about the different types of headaches and the process of organizing my clinical reasoning around this topic. The lecturer was obviously very knowledgeable and communicated the information in a clear and structured way. Definitely would recommend this course. I will be happily using the resources (papers/videos) for some time to come. Thanks for the great course.Julie Vermeeren14/10/24Interessante en uitgebreide cursus Duidelijke cursus waarmee je direct aan de slag kunt in de praktijk. Veel wetenschappelijke onderbouwing.
Je hebt onbeperkt de tijd om de cursus te volgen, ideaal omdat je daarmee zelf kunt bepalen wanneer je de cursus wil volgen.
Daarnaast kun je dus ook altijd terug de cursus in om wat terug te lezen. Aanrader! - Lech Kowalski11/10/24Informatieve cursus met zeer veel wetenschappelijke onderbouwing Voor manueeltherapeuten is de cursus goed te doen en te begrijpen. Voor fysiotherapeuten komt er wel wat kennis voorbij die als complex/ingewikkeld kan worden ervaren. De presentaties zijn duidelijk, hoewel er soms misschien een overzichtje ontbreekt. Wat fijn is dat je de presentatie kan versnellen tot 2x zo snel, zodat je zelf het tempo waarmee je de informatie tot je krijgt kan bepalen. Daarnaast is het mogelijk om de tekst van de presentatie ernaast te houden, zodat je mee kan lezen met wat er gezegd wordt. Ondertiteling is in veel talen beschikbaar, al lijkt er soms een foutje in de vertaling te sluipen (cervical wordt bijvoorbeeld vertaald als baarmoeder). Desondanks is het vanwege de context wel duidelijk te volgen.
De cursus heeft een goede opbouw, stukje tekst/leren/presentatie en daar dan een quiz over. De Quizjes zijn best pittig, gemiddeld 1 minuut per vraag, dus je moet echt wel de presentaties en artikelen gelezen/gevolgd hebben, omdat sommige vragen anders niet te beantwoorden zijn. Daarbij zijn deze in het Engels, dus je bent soms al zeker 30sec verder als je de vraag en antwoorden gelezen hebt en begrijpt.
Wat deze cursus heel fijn maakt:
- Eigen (onbeperkte) tijd dat je deze kan volgen
- De hoeveelheid KRF-punten t.o.v. de prijs van de cursus is écht goed
- Je krijgt weer meer inzicht in de laatste stand van zaken m.b.t. het behandelen van hoofdpijn
- Je krijgt een aantal casuïstieken waar je mee aan de slag gaat
Wat beter zou kunnen:
- De presentaties iets geanimeerder/interactiever proberen te geven, soms is het een beetje droge ingewikkelde materie
- Iets meer duiding geven aan sommige onderwerpen die voor de (master) manueeltherapeut bekend zijn, maar waarschijnlijk wat minder voor de fysiotherapeut
Aanrader?
Zoals veel in dit vakgebied is de voertaal Engels, zo zijn artikelen, de presentaties (wel met ondertiteling in taal naar keuze) en de quizjes in het Engels. Wanneer je daar niet comfortabel mee bent, zou ik deze cursus niet aanraden. Collega-manueeltherapeuten zal ik deze cursus zeker wel aanraden!Lars16/09/24informatieve cursus met mix van wetenschappelijke artikelen en presentatie De cursus is duidelijk en logisch gestructureerd. De inhoud wordt middels een mix van wetenschappelijke artikelen, presentatie en praktijk skills uitgelegd, hierdoor wordt het makkelijker om de inhoud te begrijpen en onthouden. De lengte van de presentaties is prima, zodat je niet de aandacht/focus verliest.