Εισαγωγή

Στο σχολείο, σίγουρα θα έχετε μάθει για τα σχέδια πόνου για τον πόνο από ριζοειδή πόνο. Ωστόσο, ήδη από την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, κατέστη σαφές ότι ο ριζοειδής πόνος δεν ακολουθεί απαραίτητα δερματική κατανομή. Αυτή η μελέτη θέλησε να εξετάσει προσεκτικότερα τη συμφωνία μεταξύ της οπτικής επιθεώρησης των σχεδίων του ριζοειδούς πόνου, όπως αυτά σημειώνονται από τους ασθενείς, και της μαγνητικής τομογραφίας. Στην πράξη, συχνά ένας ασθενής εκφράζει τα παράπονά του και αυτό μπορεί να συμπληρωθεί με ένα σχέδιο πόνου. Όταν υπάρχει υποψία ριζοειδούς πόνου, συχνά συνταγογραφείται ιατρική απεικόνιση για τον προσδιορισμό της προσβεβλημένης νευρικής ρίζας και της έκτασης της πιθανής συμμετοχής της νευρικής ρίζας. Αν και αυτό σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί μέρος της συνήθους πρακτικής, δεν ξέρουμε μέχρι να μάθουμε τη συμφωνία μεταξύ αυτών των σχεδίων πόνου και της προσβεβλημένης νευρικής ρίζας, όπως προσδιορίζεται με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας. Σε αυτή τη μελέτη, οι Marco et al. (2023) συνέκριναν τα σχέδια του ριζιτικού πόνου και τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας.

Μέθοδοι

Για να διερευνηθεί η συμφωνία μεταξύ των σχεδίων του ριζιτικού πόνου και των ευρημάτων της μαγνητικής τομογραφίας, η μελέτη αυτή συμπεριέλαβε συμμετέχοντες με ιστορικό επίμονου πόνου 2 μηνών, οι οποίοι διαγνώστηκαν με αυχενική ριζοπάθεια στη μαγνητική τομογραφία. Η διάγνωση αυτή τέθηκε από νευροχειρουργό με βάση κλινικές πληροφορίες και ευρήματα μαγνητικής τομογραφίας όπως αξιολογήθηκαν από ακτινολόγο.

Τα σχέδια του πόνου έγιναν σε διαγράμματα σώματος, τόσο από πρόσθια όσο και από οπίσθια άποψη. Τα διαγράμματα αυτά παρουσιάστηκαν στη συνέχεια σε 4 κλινικούς γιατρούς (2 χειρουργούς και 2 φυσιοθεραπευτές), οι οποίοι δεν γνώριζαν την εμπλεκόμενη νευρική ρίζα, όπως αυτή καθορίστηκε από τη μαγνητική τομογραφία. Έλαβαν μόνο την πληροφορία ότι όλοι οι ασθενείς από τους οποίους τους παρουσιάστηκαν τα σχέδια του πόνου, είχαν διαγνωστεί με αυχενική ριζοπάθεια σε ένα μόνο επίπεδο μεταξύ C4 και C7. Με βάση το σχέδιο πόνου του ασθενούς, έπρεπε να προσδιορίσουν το επίπεδο της σπονδυλικής στήλης που εμπλέκεται. Η συμφωνία μεταξύ του επιπέδου της σπονδυλικής στήλης που επαληθεύτηκε με μαγνητική τομογραφία και της κρίσης του κλινικού ιατρού με βάση το σχέδιο πόνου αξιολογήθηκε με τη μέθοδο kappa. Επιπλέον, η συμφωνία μεταξύ των κριτών εξετάστηκε επίσης με τη στατιστική kappa. Οι τιμές Kappa ερμηνεύτηκαν ως εξής:

• καμία συμφωνία όταν <0,00
• μικρή συμφωνία 0,00-0,20
• δίκαιη συμφωνία 0,21-0,40
• μέτρια συμφωνία 0,41-0,60,
• ουσιαστική συμφωνία 0,61-0,80
• σχεδόν τέλεια συμφωνία >0,81

Αποτελέσματα

Συνολικά, συμπεριλήφθηκαν 98 ασθενείς με ριζοπάθεια ενός επιπέδου. Η μέση ηλικία τους ήταν 48 έτη. Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες είχαν ριζοπάθεια C6 ή C7 και μόνο σε 4 και 7 περιπτώσεις είχαν προσβληθεί οι ρίζες C4 και C5, αντίστοιχα.

Από τους κλινικούς ιατρούς συγκεντρώθηκαν ενενήντα πέντε έγκυρες απαντήσεις. Η σύγκριση των σχεδίων του ριζικού πόνου και των ευρημάτων της μαγνητικής τομογραφίας αποκάλυψε ότι η συνολική συμφωνία ήταν φτωχή. Μόνο στο 35,7% των περιπτώσεων (μέσος όρος), το επίπεδο της σπονδυλικής στήλης που επαληθεύτηκε με τη μαγνητική τομογραφία ήταν το ίδιο με το κλινικό επίπεδο που αξιολογήθηκε από τον κλινικό ιατρό με βάση το σχέδιο του πόνου. Κανένας από τους αξιολογητές δεν απέδωσε το C4 ως το εμπλεκόμενο επίπεδο, ενώ η μαγνητική το έκανε σε 4 ασθενείς. Μόνο 7% συμφωνία βρέθηκε μεταξύ του επιπέδου που καθορίστηκε από τον κλινικό ιατρό και του επιπέδου που επαληθεύτηκε με μαγνητική τομογραφία όταν εξετάστηκε το C5. Για το C6, η συμφωνία μεταξύ της μαγνητικής τομογραφίας και των σχεδίων πόνου ήταν 34,7% και για το C7 ήταν 47,7%. Όταν χρησιμοποιούμε αυτά τα κρυπτογραφήματα για να έχουμε μια καλύτερη εικόνα, για το C6 μόνο 18 από τα 54 θέματα αναγνωρίστηκαν σωστά και για το C7 μόνο 15 από τα 33 ταξινομήθηκαν σωστά. Αυτό αποκάλυψε ότι δεν υπήρχε συμφωνία μεταξύ των κλινικών ιατρών με βάση τα σχέδια πόνου και τη μαγνητική τομογραφία.

Η συμφωνία μεταξύ των κριτών αξιολογήθηκε ως δίκαιη έως μέτρια, καθώς η kappa κυμάνθηκε μεταξύ 0,281 και 0,561. Φαίνεται ότι όταν οι κλινικοί ιατροί βασίζονται στα σχέδια πόνου, συμφωνούν με σχετικά παρόμοιο τρόπο.

Ερωτήσεις και σκέψεις

Η μελέτη αυτή επιβεβαιώνει αυτό που θα μπορούσαμε ήδη να είχαμε φανταστεί οι ίδιοι: τα σχέδια του ριζιτικού πόνου και τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας δεν ανταποκρίνονται καλά. Αυτό είναι στην πραγματικότητα λογικό, δεδομένου ότι τα σχέδια πόνου του ριζοειδούς πόνου, που προέρχονται από μελέτες χειρουργικών επεμβάσεων ή νευρικού αποκλεισμού, για παράδειγμα, αντικατοπτρίζουν ελάχιστα τα διαγράμματα πόνου που όλοι μάθαμε στο σχολείο. Είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι η συμμετοχή της νευρικής ρίζας C8 δεν λήφθηκε υπόψη, ωστόσο, αυτό το επίπεδο αποτελεί επίσης μέρος των αυχενικών νωτιαίων νεύρων. Όταν θα είχε συμπεριληφθεί, θα ήταν πολύ πιθανό ότι οι ελαφρώς υψηλότερες βαθμολογίες του C7 θα ήταν σχετικά παρόμοιες με εκείνες του C6. Κατά τη γνώμη μου, το C7 είχε καλύτερη βαθμολογία, δεδομένου ότι το C8 δεν ήταν μια πιθανή επιλογή. Η μελέτη αυτή μίλησε για ριζοπάθεια, η οποία είναι ένας ευρύτερος όρος που περιλαμβάνει τον ριζοειδή πόνο και τις αισθητηριακές, κινητικές διαταραχές και τις ανωμαλίες των αντανακλαστικών. Ωστόσο, σε αυτό το έγγραφο εξετάζεται μόνο ο πόνος, επομένως ο τίτλος θα μπορούσε επίσης να αναφέρει τον ριζιτικό πόνο και όχι τη ριζοπάθεια.

Συχνά λέγεται ότι ο ριζιτικός πόνος είναι χειρότερος στο χέρι απ' ό,τι στον αυχένα, ωστόσο ο Πίνακας 1 αποκαλύπτει ότι οι βαθμολογίες VAS του πόνου στο χέρι και στον αυχένα είναι πρακτικά παρόμοιες. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητο να πονάει ο βραχίονας περισσότερο από τον αυχένα για να είστε βέβαιοι ότι έχετε πιθανή προσβολή της ρίζας του νεύρου σε αυτόν τον ασθενή.

Το δείγμα αυτό παρουσίασε σημαντική αναπηρία, όπως προκύπτει από τις βαθμολογίες του δείκτη αναπηρίας αυχένα. Είναι σημαντικό ότι οι ασθενείς αυτοί είχαν προγραμματιστεί να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, γεγονός που μπορεί να σημαίνει ότι οι πιο σύνθετες ή/και σοβαρές περιπτώσεις έχουν αναλυθεί από την παρούσα εργασία. Επίσης, αρκετοί ασθενείς παρουσίασαν παραπομπές πόνου πέραν των αναμενόμενων προτύπων παραπομπής του βραχίονα. Ορισμένοι υποδεικνύουν ακόμη και πόνο στα πόδια και στο κάτω μέρος της πλάτης. Αυτό μπορεί να σημαίνει 3 πράγματα:

• Οι ασθενείς δεν έλαβαν μια καλή εξήγηση σχετικά με τον πόνο που έπρεπε να περιγράψουν
• Είχαν μια κεντρική συνιστώσα ευαισθητοποίησης
• Ελλείψει προκλητικού δοκιμαστικού ελιγμού, ο τυπικός ριζοειδής πόνος δεν αυξήθηκε και το υποκείμενο δυσκολευόταν να διαχωρίσει τον ακτινοβόλο πόνο από τον αυχένα από άλλους πόνους στο σώμα.

Αυτός ο προβληματισμός είναι δικός μου και δεν γνωρίζω σε ποιο βαθμό αυτό εξηγεί τα αποτελέσματα. Ελπίζω όμως ότι αυτό σας κάνει να σκεφτείτε αυτά τα αποτελέσματα. Αν ενδιαφέρεστε για τις δυνατότητες όπου τα σχέδια πόνου μπορούν να είναι πράγματι χρήσιμα, σας συνιστώ να διαβάσετε την ακόλουθη ανάρτηση στο blog: http://physiotutors.com/dermatome-maps-may-still-be-useful

Μίλα μου για σπασίκλες

Ορισμένοι από τους περιορισμούς που συνάντησε αυτή η μελέτη ήταν το σχετικά μικρό μέγεθος του δείγματος και το γεγονός ότι τα αποτελέσματα αυτά προέκυψαν από συλλεγμένα δεδομένα, αλλά όχι από μια πραγματική κλινική συνάντηση. Το τελευταίο είναι σημαντικό για τον διαγνωστικό συλλογισμό, καθώς ο Bertilson και οι συνεργάτες του το 2007 έδειξαν ότι πάνω από το 60% των ασθενών έκαναν προσθήκες στο αρχικό τους σχέδιο πόνου. Αυτό θα επέτρεπε επίσης την αναφορά της σοβαρότητας του πόνου με περισσότερες λεπτομέρειες, γεγονός που θα μπορούσε να βελτιώσει τη διαγνωστική ακρίβεια μεταξύ των σχεδίων πόνου και της μαγνητικής τομογραφίας.

Ένα θετικό σημείο είναι ότι τα ευρήματα αυτά δεν βασίστηκαν σε p-values, αλλά συζητήθηκε μια εικόνα των αποτελεσμάτων.

Μηνύματα για το σπίτι

Οι κρίσεις των κλινικών ιατρών σχετικά με το επίπεδο της εμπλεκόμενης αυχενικής νευρικής ρίζας με βάση τα σχέδια του ριζιτικού πόνου και τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας δεν αντιστοιχούν. Τα σχέδια πόνου όπως συλλέγονται εδώ ενδεχομένως να έχουν περιθώρια βελτίωσης όταν οι ασθενείς θα μπορούσαν να δώσουν πρόσθετες κλινικές πληροφορίες, όπως συμβαίνει σε μια πραγματική κλινική συνάντηση. Με βάση αυτά τα αποτελέσματα, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι με βάση ένα σχέδιο πόνου, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ποιο επίπεδο αυχενικής νευρικής ρίζας έχει επηρεαστεί.

Μάθετε περισσότερα

Διαβάστε: http://physiotutors.com/dermatome-maps-may-still-be-useful

Παρακολουθήστε:

Αναφορά

Marco B, Evans D, Symonds N, Peolsson A, Coppieters MW, Jull G, Löfgren H, Zsigmond P, Falla D. Προσδιορισμός του επιπέδου της αυχενικής ριζοπάθειας: Συμφωνία μεταξύ της οπτικής επιθεώρησης των σχεδίων πόνου και της μαγνητικής τομογραφίας. Pain Pract. 2022 Jun 28. doi: 10.1111/papr.13147. Epub ahead of print. PMID: 35765137.

Πρόσθετες αναφορές

Murphy DR, Hurwitz EL, Gerrard JK, Clary R. Μοτίβα πόνου και περιγραφές σε ασθενείς με ριζοειδή πόνο: ακολουθεί ο πόνος απαραίτητα ένα συγκεκριμένο δερματικό σημείο; Chiropr Osteopat. 2009 Sep 21;17:9. doi: 10.1186/1746-1340-17-9. PMID: 19772560; PMCID: PMC2753622.