Εισαγωγή

Η υπερκινητικότητα των αρθρώσεων πλεονεκτεί στα αθλήματα ρίψεων όπου απαιτείται υψηλή ευλυγισία. Ωστόσο, οι ασθενείς με διαταραχή του φάσματος της υπερκινητικότητας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν συμπτώματα στον ώμο κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ορισμένες παλαιότερες μελέτες διαπίστωσαν ότι η άσκηση είναι ευεργετική για την αύξηση της δύναμης και της δυσκαμψίας των τενόντων γύρω από την άρθρωση του ώμου, ωστόσο δεν υπάρχουν συγκεκριμένες συστάσεις άσκησης. Σε μια προηγούμενη δοκιμή, η ενδυνάμωση των ώμων με υψηλή φόρτιση κρίθηκε εφικτή και ασφαλής για άτομα με HSD και μακροχρόνια συμπτώματα στον ώμο. Για να ανακαλύψουμε όμως αν η ενδυνάμωση με υψηλά φορτία σε υπερκινητικούς ώμους ήταν σε θέση να βελτιώσει την αυτοαναφερόμενη λειτουργία των ώμων, δημιουργήθηκε αυτή η RCT!

Μέθοδοι

Σε αυτή τη δοκιμή, ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης χαμηλού φορτίου συγκρίθηκε με ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης υψηλού φορτίου για την αυτοαναφερόμενη λειτουργικότητα σε ασθενείς με διαταραχή φάσματος υπερκινητικότητας (HSD). Αυτό ορίστηκε ως

• Η γενικευμένη HSD (G-HSD) ορίζεται με βάση τη βαθμολογία Beighton cut off ≥ 5/9 για τις γυναίκες έως την ηλικία των 50 ετών και ≥ 4/9 για τις γυναίκες > 50 ετών και όλους τους άνδρες, Ή
• Ιστορικό HSD (H-HSD) εάν η βαθμολογία Beighton είναι 1 μονάδα κάτω από το όριο για την ηλικία και το φύλο και το 5PQ είναι θετικό (≥ 2/5 θετικές απαντήσεις).

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες έπρεπε να έχουν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Μυοσκελετικός πόνος σε τουλάχιστον έναν ώμο για τουλάχιστον 3 μήνες.
• Υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα ή αστάθεια αρθρώσεων χωρίς αναφερόμενο ιστορικό τραύματος ορίζονται ως α) τουλάχιστον τρία ατραυματικά εξαρθρήματα στον ίδιο ώμο, β) τουλάχιστον δύο ατραυματικά εξαρθρήματα σε δύο διαφορετικές αρθρώσεις (τουλάχιστον μία στον ώμο) που συμβαίνουν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές ή/και γ) ιατρική επιβεβαίωση αστάθειας αρθρώσεων σε τουλάχιστον δύο αρθρώσεις (τουλάχιστον μία στον ώμο).

Οι συμμετέχοντες στην ομάδα υψηλής επιβάρυνσης έλαβαν 5 ασκήσεις που έπρεπε να εκτελούν 2 φορές την εβδομάδα υπό επίβλεψη και μία φορά την εβδομάδα στο σπίτι. Οι ασκήσεις εκτελέστηκαν με αλτήρες έως 15 kg, με ατομικά ρυθμιζόμενα φορτία. Οι ασκήσεις κατά τις πρώτες 3 εβδομάδες εκτελέστηκαν με αυξανόμενη επιβάρυνση από 50% έως 70% και 90% του 10RM. Στη συνέχεια, από τις εβδομάδες 4-9 τα φορτία αυξήθηκαν σε 10RM και τις εβδομάδες 10-15 τα σετ εκτελέστηκαν με φορτία 8RM. Στην παρακάτω εικόνα, μπορείτε να δείτε τη λεπτομερή περιγραφή του προγράμματος ενδυνάμωσης υψηλού φορτίου. Οι ασκήσεις που εκτελέστηκαν ήταν οι εξής: Εξωτερική στροφή πλάγια σε ουδέτερη θέση, οριζόντια απαγωγή σε πρηνή θέση, εξωτερική στροφή σε πρηνή θέση σε απαγωγή του ώμου κατά 90°, ανάσπαση της ωμοπλάτης σε ύπτια θέση και καθιστή αγκύλωση.

Στην ομάδα ενδυνάμωσης με χαμηλό φορτίο, η πρόθεση ήταν να μιμηθεί την καθιερωμένη πρακτική περίθαλψης στη Δανία. Εδώ η αυτοεκπαίδευση συνταγογραφείται τακτικά 3 φορές την εβδομάδα. Στη μελέτη, οι ασκήσεις παρουσιάστηκαν στους ασθενείς και επιβλέπονταν την 5η και την 11η εβδομάδα, όταν πραγματοποιούνταν οι νέες ασκήσεις. Το πρόγραμμα περιελάμβανε εννέα ασκήσεις για τους ώμους:

• φάση 1 (ισομετρική), διόρθωση στάσης,
• φάση 2 (ισομετρική), απαγωγή των ώμων, εσωτερική και εξωτερική στροφή των ώμων με κάμψη 90° στην άρθρωση του αγκώνα σε τοίχο, και ορθοστασία με βάρος στους ώμους σε τραπέζι,
• φάση 3 (δυναμική με κίτρινο Theraband), απαγωγή των ώμων, εσωτερική και εξωτερική στροφή των ώμων σε κάμψη 90° στην άρθρωση του αγκώνα και γονάτισμα τεσσάρων σημείων με ανύψωση ενός χεριού.

Η κύρια έκβαση ήταν ο δείκτης αστάθειας ώμου του Δυτικού Οντάριο (Western Ontario Shoulder Instability Index - WOSI), ο οποίος είναι μια αυτοαναφερόμενη μέτρηση της λειτουργίας του ώμου. Αυτό μετρήθηκε βραχυπρόθεσμα μετά από δεκαέξι εβδομάδες. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 21 ερωτήσεις που βαθμολογούνται σε κλίμακα 0-100, όπου το 0 αντιπροσωπεύει την απουσία περιορισμών στον ώμο. Μετρήθηκε η τήρηση του προγράμματος άσκησης. Όταν ολοκληρώνονταν λιγότερες από 32 από τις 48 συνεδρίες άσκησης, ο συμμετέχων χαρακτηριζόταν ως μη συμμορφούμενος.

Αποτελέσματα

Εκατό συμμετέχοντες κατανεμήθηκαν τυχαία σε ένα από τα δύο προγράμματα ενίσχυσης και τα δεδομένα των 93 ήταν διαθέσιμα σε 16 εβδομάδες. Το 79% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία του δείγματος ήταν 37,8 έτη. Η μέση βαθμολογία Beighton ήταν 5,8. Συνολικά, έπρεπε να παρακολουθηθούν 48 συνεδρίες άσκησης και 67 ασθενείς ταξινομήθηκαν ως συμμορφούμενοι (34 και 33 στην ομάδα υψηλής και χαμηλής επιβάρυνσης αντίστοιχα).

Η πρωτογενής ανάλυση αποκάλυψε ότι η ενδυνάμωση υψηλής φόρτισης σε υπερκινητικούς ώμους οδήγησε σε μεγαλύτερη βελτίωση της λειτουργίας των ώμων σε σύγκριση με το πρόγραμμα χαμηλής φόρτισης. Η μέση διαφορά ήταν -174,5 μονάδες (προσαρμοσμένη για την αρχική βαθμολογία WOSI, την ηλικία, το φύλο και τη συγκέντρωση γύρω από το φυσικοθεραπευτήριο), η οποία βρίσκεται κάτω από την ελάχιστη σημαντική διαφορά. Όταν έγινε η ανάλυση ανά πρωτόκολλο, η μέση διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων έφτασε τις -250,7 μονάδες. Τα ευρήματα αυτά υποστηρίχθηκαν από αναλύσεις ευαισθησίας, βλέπε ερωτήσεις και σκέψεις.

Όταν αξιολογήθηκαν τα κλινικά σημαντικά αποτελέσματα, αναφέρθηκε ότι σχεδόν το ⅔ των ασθενών στο πρόγραμμα υψηλής επιβάρυνσης πέτυχαν ένα σχετικό αποτέλεσμα, σε σύγκριση με περίπου τους μισούς ασθενείς στην ομάδα χαμηλής επιβάρυνσης. Μια αλλαγή τουλάχιστον 252 μονάδων στο WOSI ορίστηκε ως κλινικά σχετικό αποτέλεσμα. Ο προσαρμοσμένος αριθμός που απαιτείται για τη θεραπεία ήταν 3, με ένα στενό διάστημα εμπιστοσύνης που κυμαινόταν μεταξύ 2 και 7 ασθενών.

Ερωτήσεις και σκέψεις

Με τη χρήση του ερωτηματολογίου WOSI, η παρούσα μελέτη χρησιμοποίησε ένα ευέλικτο, έγκυρο ερωτηματολόγιο που είναι ευαίσθητο στις αλλαγές και έχει υψηλή αξιοπιστία δοκιμής-επαναληπτικής εξέτασης. Η ελάχιστη σημαντική διαφορά αναφέρθηκε ότι κυμαίνεται μεταξύ 10,4% και 14%, δηλαδή μεταξύ 218,4 και 294 μονάδων. Η ανάλυση ανά πρωτόκολλο αποκάλυψε μια μέση βελτίωση 250,7 μονάδων, η οποία βρίσκεται μεταξύ αυτών των προηγουμένως αναφερόμενων τιμών. Δυστυχώς, η ανάλυση της πρόθεσης για θεραπεία δεν πέτυχε την ελάχιστη σημαντική διαφορά. Το συζητάμε αυτό παρακάτω στο "Talk Nerdy to Me".

Γνωρίζετε τη σκέψη να χρησιμοποιείτε αρχικά ασκήσεις ώμων χαμηλής φόρτισης σε άτομα με υπερκινητικούς/ασταθείς ώμους; Φοβάστε ότι αυτοί οι ασθενείς θα εξαρθρώσουν πιο εύκολα τους ώμους τους κατά τη διάρκεια βαριάς άσκησης; Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της άσκησης των ώμων με υψηλό φορτίο σε διαταραχές υπερκινητικότητας. Στην πραγματικότητα, ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν την αποφυγή ενίσχυσης με υψηλό φορτίο!! Το 2020, οι Liaghat και συν. αμφισβήτησαν αυτή τη σύσταση και διαπίστωσαν ότι η ενίσχυση με υψηλή φόρτιση σε υπερκινητικούς ώμους είναι ασφαλής και εφικτή στη δοκιμή σκοπιμότητας που πραγματοποίησαν. Η μελέτη αυτή προσθέτει περαιτέρω στοιχεία για να αγνοηθεί η σύσταση κατά της ενδυνάμωσης με υψηλό φορτίο σε υπερκινητικούς ώμους. Ευτυχώς, οι αναφερθείσες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν όλες ήσσονος σημασίας. Περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίστηκαν στην ομάδα ενδυνάμωσης υψηλού φορτίου και αυτές ήταν μυϊκός πόνος και πονοκέφαλος. Έτσι, δεν υπάρχουν πραγματικά προβλήματα. Και στις δύο ομάδες, μια μειοψηφία είχε νέα εξάρθρωση ή εξάρθρωση: Στην ομάδα χαμηλής φόρτισης σημειώθηκαν 3 εξάρθρημα, στην ομάδα υψηλής φόρτισης ένα και στην ομάδα υψηλής φόρτισης 1 εξάρθρημα. Αρκετά τρελό, αυτά τα ανεπιθύμητα συμβάντα ομαδοποιήθηκαν στα δευτερεύοντα ανεπιθύμητα συμβάντα. Τα λεγόμενα μείζονα ανεπιθύμητα συμβάντα κάλυπταν το θάνατο, τα απειλητικά για τη ζωή συμβάντα, την αναπηρία και τις μόνιμες βλάβες. Ωστόσο, σε έναν ασθενή με υπερκινητικούς ώμους, μια επανατοποθέτηση θα φαινόταν κατά τη γνώμη μου μεγάλη ανησυχία.

Προσωπικά, δεν θα χαρακτήριζα την υπερκινητικότητα των ώμων ως τον μπαμπούλα. Ωστόσο, για να αποφύγετε τα συμπτώματα των ώμων που προκύπτουν από τα υψηλά φορτία των ώμων όταν περνάτε από ένα υπερκινητικό εύρος, νομίζω ότι είναι ζωτικής σημασίας να μεγιστοποιήσετε τον έλεγχο σε αυτό το εύρος. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης υψηλής φόρτισης, όπως αυτές που μελετήθηκαν εδώ, μπορεί να είναι πολύτιμες για τη βελτίωση της λειτουργίας των σταθεροποιητικών μυών που περιβάλλουν την άρθρωση του ώμου.

Μίλα μου για σπασίκλες

Ο συμμετέχων ταξινομήθηκε ως μη συνεπής όταν ολοκληρώθηκαν λιγότερες από 32 από τις 48 συνεδρίες. Στην πραγματικότητα, τριάντα τρεις συμμετέχοντες δεν ολοκλήρωσαν τουλάχιστον 32 συνεδρίες. Ήταν το πρόγραμμα πολύ βαρύ, ώστε το ένα τρίτο των συμμετεχόντων δεν κατάφερε να ολοκληρώσει περισσότερα από τα δύο τρίτα του προγράμματος άσκησης; Ή μπορούμε να το γυρίσουμε και αντίστροφα, αρκεί να ολοκληρώσουμε λιγότερες από τον προκαθορισμένο αριθμό των 48 συνεδριών; Η ανάλυση ευαισθησίας έλαβε υπόψη και τα δύο. Στην ανάλυση πρόθεσης-προς-θεραπεία, όλοι οι τυχαιοποιημένοι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν. Η ανάλυση αυτή αποκάλυψε ότι η μέση βελτίωση μεταξύ των ομάδων στο WOSI ήταν -198,7 μονάδες. Στην ανάλυση ανά πρωτόκολλο, όπου αναλύθηκαν μόνο όσοι ακολούθησαν την πλήρη δοκιμή (οι προσκολλημένοι), η μέση διαφορά μεταξύ των ομάδων στον WOSI ήταν -250,7. Είναι πολύ λογικό ότι στην τελευταία περίπτωση διαπιστώθηκε μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των ομάδων. Ένας συνηθισμένος λόγος για την εγκατάλειψη είναι ότι οι άνθρωποι δεν βελτιώνονται. Οι συνεπείς συμμετέχοντες είναι πιθανότατα εκείνοι που βλέπουν βελτιώσεις στα συμπτώματά τους και έχουν ή αποκτούν κίνητρο να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα. Όταν εξετάζουμε την πιο κρίσιμη ανάλυση - την ανάλυση πρόθεσης προς θεραπεία, όπου οι αρχικές τιμές μεταφέρονται με βάση την υπόθεση ότι οι συμμετέχοντες που εγκατέλειψαν την έρευνα θα επιστρέψουν πιθανότατα στην αρχική τους κατάσταση - βλέπουμε ότι η μεταβολή μεταξύ των ομάδων δεν έφτασε την ελάχιστη σημαντική διαφορά. Είναι λοιπόν το πρόγραμμα ενδυνάμωσης με υψηλό φορτίο πραγματικά ανώτερο από το πρόγραμμα με χαμηλό φορτίο; Τουλάχιστον όχι στη βραχυπρόθεσμη παρακολούθηση των 16 εβδομάδων. Ωστόσο, μπορούμε να αντλήσουμε κάποια διδάγματα για την κλινική πρακτική, όπου εργαζόμαστε σε όχι τόσο αυστηρά ελεγχόμενα περιβάλλοντα όπως στις RCTs. Όταν ο ασθενής σας είναι συνεπής στις συνεδρίες άσκησης, μπορείτε να περιμένετε μεγαλύτερες βελτιώσεις με το πρόγραμμα ενδυνάμωσης υψηλής φόρτισης, όπως προκύπτει από την ανάλυση ανά πρωτόκολλο.

Ο υπολογισμός της ισχύος βασίστηκε στα ευρήματα της μελέτης σκοπιμότητας που διεξήχθη το 2020. Με αυτόν τον τρόπο, οι συγγραφείς μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αντιπροσωπευτικά δεδομένα για να διασφαλίσουν ότι έγινε καλός υπολογισμός του μεγέθους του δείγματος. Επιπλέον, η εργασία δημοσιεύθηκε με ανοικτή πρόσβαση και με πολύ λεπτομερές πρωτόκολλο και σχέδιο στατιστικής ανάλυσης. Κατά την εξέταση αυτών των αρχείων, σχεδίαζαν να δημοσιεύσουν γραφήματα που λείπουν από το τελικό έγγραφο.

Οι συγγραφείς αξίζουν ένα τεράστιο μπράβο για τη χρήση του προτύπου αναφοράς για την άσκηση (Consensus on Exercise Reporting Template - CERT), το οποίο λείπει από πολλές κλινικές δοκιμές άσκησης. Αυτός είναι ένας τρόπος για να εξασφαλιστεί η διαφάνεια και να βελτιωθεί η ερμηνεία των δοκιμών, έτσι ώστε οι αποτελεσματικές παρεμβάσεις άσκησης να μπορούν ευκολότερα να εφαρμοστούν στην κλινική πρακτική.

Μηνύματα για το σπίτι

Φαίνεται ότι η ενδυνάμωση υψηλής φόρτισης σε υπερκινητικούς ώμους οδήγησε σε μεγαλύτερη βελτίωση της λειτουργίας του ώμου. Ωστόσο, η μέση διαφορά δεν έφτασε την ελάχιστη σημαντική διαφορά. Τα αποτελέσματα αυτά προέκυψαν σε δείγμα που αποτελούνταν κυρίως από γυναίκες (79%), οπότε η γενίκευση σε άνδρες είναι περιορισμένη. Όσοι ακολούθησαν το προκαθορισμένο πρωτόκολλο πέτυχαν μεγαλύτερη βελτίωση με το πρωτόκολλο ενδυνάμωσης υψηλής φόρτισης. Σε αυτή τη μελέτη εμφανίστηκαν ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες (πονοκέφαλος και μυϊκός πόνος). Μόνο 1 ασθενής παρουσίασε περιστατικό εξάρθρωσης στην ομάδα ενδυνάμωσης υψηλής φόρτισης σε σύγκριση με 3 στην ομάδα χαμηλής φόρτισης. Ένας ασθενής στην ομάδα ενδυνάμωσης υψηλής φόρτισης εξαρθρώθηκε από τον ώμο του σε σύγκριση με κανέναν στην ομάδα χαμηλής φόρτισης.

Χρήσιμο περιεχόμενο

Αναφορά

Liaghat B, Skou ST, Søndergaard J, Boyle E, Søgaard K, Juul-Kristensen B. Βραχυπρόθεσμη αποτελεσματικότητα της άσκησης ενδυνάμωσης υψηλού φορτίου σε σύγκριση με την άσκηση χαμηλού φορτίου στην αυτοαναφερόμενη λειτουργία σε ασθενείς με υπερκινητικούς ώμους: τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή. Br J Sports Med. 2022 Jun 1:bjsports-2021-105223. doi: 10.1136/bjsports-2021-105223. Epub ahead of print. PMID: 35649707.