Εισαγωγή

Η πρόληψη των πτώσεων με βάση την άσκηση είναι ευρέως αποδεκτή και συνιστάται για την αποφυγή των πτώσεων στον ηλικιωμένο πληθυσμό. Μια ανασκόπηση Cochrane από τους Sherrington et al. (2020) διαπίστωσαν ότι η άσκηση ήταν σε θέση να μειώσει τις πτώσεις κατά 23% σε ηλικιωμένους που ζουν στην κοινότητα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, δεδομένου ότι οι πτώσεις αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για ταχεία λειτουργική έκπτωση και μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο επιβίωσης (Vincent et al. 2024). Υπάρχουν συστάσεις για την εφαρμογή έγκαιρης αποκατάστασης μετά από ένα κάταγμα για την ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων, αλλά η πρόληψη των πτώσεων μπορεί να έχει ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο σε ένα άτομο. Για να συνταγογραφήσουμε αποτελεσματικά ασκήσεις πρόληψης πτώσεων, θα πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα ποιος μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από αυτές, ώστε να στοχεύσουμε αποτελεσματικά στα κατάλληλα άτομα. Ωστόσο, το ερώτημα ποιος μπορεί να ωφεληθεί από ένα πρόγραμμα πρόληψης των πτώσεων με βάση την άσκηση δεν έχει μελετηθεί εκτενώς. Ως εκ τούτου, η παρούσα μελέτη διερωτήθηκε κατά πόσον η ταχύτητα βάδισης κατά την έναρξη τροποποιεί την αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος άσκησης που στοχεύει στην πρόληψη των πτώσεων σε αυτόν τον πληθυσμό.

Μέθοδοι

Αυτή η μελέτη ήταν μια δευτερογενής ανάλυση μιας τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής (RCT) 12 μηνών, που δημοσιεύθηκε το 2019 από τους Liu-Ambrose et al., στην οποία συμπεριλήφθηκαν συμμετέχοντες που διέμεναν στην κοινότητα ηλικίας 70 ετών και άνω, οι οποίοι είχαν υποστεί μη συγκοπή κατά το προηγούμενο έτος. Η πρόσληψή τους έγινε από μια κλινική πρόληψης πτώσεων στο Βανκούβερ του Καναδά.

Έκαναν αξιολόγηση του κινδύνου πτώσης στο Ιατρείο Πρόληψης Πτώσεων, συμπεριλαμβανομένης ιατρικής εξέτασης και θεραπείας από γηρίατρο, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της Αμερικανικής Γηριατρικής Εταιρείας για την πρόληψη των πτώσεων. Αυτό ακολουθούσε τον ακόλουθο αλγόριθμο και χαρακτηρίστηκε ως η συνήθης οδός φροντίδας σε αυτή τη μελέτη και μπορούσε να περιλαμβάνει προσαρμογές της φαρμακευτικής αγωγής, συστάσεις για τον τρόπο ζωής και παραπομπή σε άλλους επαγγελματίες υγείας, ανάλογα με τις ανάγκες.

Οι επιλέξιμοι υποψήφιοι επιλέχθηκαν με βάση τον υψηλότερο κίνδυνο μελλοντικών πτώσεων με βάση είτε τη βαθμολογία αξιολόγησης φυσιολογικού προφίλ τουλάχιστον 1 τυπική απόκλιση πάνω από τις φυσιολογικές τιμές της ηλικίας, είτε τη βαθμολογία της δοκιμασίας Timed Up & Go Test άνω των 15 δευτερολέπτων, είτε όταν είχαν ιστορικό 2 ή περισσότερων μη συγκοπτικών πτώσεων κατά το τελευταίο έτος. Επιπλέον, έπρεπε να έχουν φυσιολογική νοημοσύνη, όπως υποδεικνύεται από βαθμολογία τουλάχιστον 24/30 στην εξέταση Mini-Mental State Examination, και προσδόκιμο ζωής τουλάχιστον 1 έτους με βάση τη γνώμη των ειδικών γηριατρών. Έπρεπε να μπορούν να περπατήσουν πάνω από 3 μέτρα.

Αποκλείστηκαν οι ασθενείς με ιστορικό νευροεκφυλιστικών νόσων, άνοιας, εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρωτιδικής ευαισθησίας (συγκοπτικές πτώσεις).

Στην αρχική RCT οι συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν είτε στην τυπική περίθαλψη, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, είτε στο πρόγραμμα πρόληψης πτώσεων με βάση την άσκηση. Αυτό το πρόγραμμα άσκησης περιλαμβάνει 5 ασκήσεις ενδυνάμωσης με προοδευτικά επίπεδα δυσκολίας:

• Εκτείνοντες του γόνατος (4 επίπεδα)
• Καμπτήρες γόνατος (4 επίπεδα)
• Απαγωγείς του ισχίου (4 επίπεδα)
• Ποδοκνημιακοί καμπτήρες αστραγάλου (2 επίπεδα)
• Ακανθώδεις σύνδεσμοι αστραγάλου (2 επίπεδα)

Υπήρχαν διάφορες ασκήσεις προοδευτικής επανεκπαίδευσης της ισορροπίας:

• Κάμψεις γονάτων (4 επίπεδα)
• Περπάτημα προς τα πίσω (2 επίπεδα)
• Περπάτημα και στροφή (2 επίπεδα)
• Πλευρικό περπάτημα (2 επίπεδα)
• Περπάτημα με τα δάχτυλα των ποδιών (2 επίπεδα)
• Περπάτημα με τα τακούνια προς τα πίσω (1 επίπεδο)
• Sit-to-stand (4 επίπεδα)

Οι ασκήσεις αυτές συνταγογραφήθηκαν στα σπίτια των συμμετεχόντων από τον φυσιοθεραπευτή. Οι συμμετέχοντες έλαβαν ένα εγχειρίδιο παρέμβασης που περιέγραφε τις ασκήσεις και βάρη για την πρόοδο της δυσκολίας των ασκήσεων με την πάροδο του χρόνου.

Μετά την αρχική επίσκεψη, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να εκτελούν τις ασκήσεις 3 φορές την εβδομάδα για περίπου 30 λεπτά ανά συνεδρία. Ο φυσικοθεραπευτής επανερχόταν 3 φορές κάθε 2 εβδομάδες μετά την αρχική επίσκεψη για να παρακολουθεί την εκτέλεση των ασκήσεων και να τις εξελίσσει όπου ήταν δυνατόν. Η τελευταία πέμπτη επίσκεψη προγραμματίστηκε στους 6 μήνες. Εκτός από την εκτέλεση του προγράμματος πρόληψης των πτώσεων με βάση την άσκηση, οι συμμετέχοντες ενθαρρύνονταν να περπατούν για 30 λεπτά, τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

Κατά την έναρξη, ελήφθησαν οι ακόλουθες μετρήσεις:

• Συνολική νοημοσύνη, με τη χρήση του Montreal Cognitive Assessment (0-30, υψηλότερες βαθμολογίες υποδηλώνουν καλύτερες επιδόσεις).
• Ο Δείκτης Λειτουργικής Συννοσηρότητας (0-18, υψηλότερες βαθμολογίες υποδηλώνουν περισσότερες συννοσηρότητες.
• Δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης, που αξιολογούνται με την κλίμακα Lawton and Brody Instrumental Activities of Daily Living Scale (0-8, υψηλότερες βαθμολογίες υποδηλώνουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία).
• Διάθεση, με την κλίμακα κατάθλιψης Geriatric Depression Scale 15-item (0-15, βαθμολογία 5 ή λιγότερο αντιπροσωπεύει φυσιολογική διάθεση).
• Άνετη ταχύτητα βάδισης, η οποία αξιολογήθηκε με τη δοκιμασία βάδισης 4 μέτρων, όπου οι συμμετέχοντες ξεκίνησαν από πλήρη στάση και περπάτησαν κατά μήκος μιας γραμμής που έδειχνε 4 μέτρα. Ο χρόνος τους μετατράπηκε σε ταχύτητα (m/s) και κατηγοριοποιήθηκε ως αργή (≤ 80 m/s) ή φυσιολογική (> 80 m/s), με βάση τις Παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη και διαχείριση των πτώσεων για ηλικιωμένους.

Το πρωταρχικό αποτέλεσμα ήταν το ποσοστό των αυτοαναφερόμενων πτώσεων σε διάστημα 12 μηνών, το οποίο καταγράφηκε από τα μηνιαία ημερολόγια πτώσεων. Οι δευτερεύουσες εκβάσεις μέτρησαν τη σωματική και γνωστική λειτουργία και περιλάμβαναν τη σύντομη μπαταρία σωματικής απόδοσης (SPPB), τη δοκιμασία Timed Up & Go Test και τη δοκιμασία αντικατάστασης ψηφιακών συμβόλων (DSST).

• Το SPPB μετρά την ισορροπία και την κινητικότητα και αποτελείται από μια δοκιμασία στατικής ισορροπίας, 5 δοκιμασίες 5 φορές από το κάθισμα στο ορθοστάτη και μια δοκιμασία βάδισης 4 μέτρων. Οι βαθμολογίες κυμαίνονται από 0 έως 12 και οι χαμηλότερες βαθμολογίες προβλέπουν μελλοντική κινητική αναπηρία.
• Το Timed Up & Go Test μετρά τη λειτουργική κινητικότητα, όπου οι μεγαλύτεροι χρόνοι υποδεικνύουν χειρότερη απόδοση.
• Η γνωστική λειτουργία μετράται με το DSST. Στους συμμετέχοντες παρουσιάζεται ένας μύθος με σύμβολα και αντίστοιχους αριθμούς και πρέπει να ονομάσουν μια σειρά κενών αριθμών με τα σωστά αντίστοιχα σύμβολα. Οι βαθμολογίες κυμαίνονται από 0-84, με υψηλότερες βαθμολογίες να υποδηλώνουν καλύτερες επιδόσεις. Οι χαμηλές επιδόσεις προβλέπουν σημαντική κινητική αναπηρία και επακόλουθες πτώσεις, σύμφωνα με τους Davis et al. (2017).

Ο πρωταρχικός στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να εκτιμηθούν οι επιδράσεις της παρέμβασης στις επακόλουθες πτώσεις και να προσδιοριστεί εάν η αργή ή η κανονική ταχύτητα βάδισης επηρέαζε τις επιδράσεις. Διερευνήθηκε επίσης κατά πόσον η αρχική ταχύτητα βάδισης κάποιου τροποποιούσε την επίδραση της άσκησης στις διαφορές στα ποσοστά πτώσης.

Αποτελέσματα

344 συμμετέχοντες συμπεριλήφθηκαν σε αυτή τη μελέτη και τυχαιοποιήθηκαν εξίσου στην ομάδα τυπικής φροντίδας ή στην ομάδα άσκησης. Τα βασικά χαρακτηριστικά τους εμφανίζονται παρακάτω.

134 συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν ως έχοντες αργή ταχύτητα βάδισης κατά την αρχική εξέταση και 210 συμμετέχοντες είχαν φυσιολογική ταχύτητα βάδισης κατά την αρχική εξέταση. Δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ των ομάδων όσον αφορά τα βασικά χαρακτηριστικά μεταξύ των συμμετεχόντων με αργή ταχύτητα βάδισης. Οι συμμετέχοντες με φυσιολογική ταχύτητα βάδισης ήταν μεγαλύτεροι σε ηλικία (μέσος όρος=81,31 έτη, SD=5,76 έτη) στην ομάδα τυπικής φροντίδας από ό,τι στην ομάδα παρέμβασης με άσκηση (μέσος όρος=79,70 έτη, SD=5,69 έτη) (P=.04).

Επίδραση στα ποσοστά πτώσης, στρωματοποιημένη με βάση την αρχική ταχύτητα βάδισης

Η πρωταρχική RCT διαπίστωσε μειωμένο ποσοστό επακόλουθων πτώσεων για όσους τυχαιοποιήθηκαν στο πρόγραμμα πρόληψης με βάση την άσκηση σε σύγκριση με όσους έλαβαν τη συνήθη φροντίδα που παρείχε ένας γηρίατρος. Η παρούσα ανάλυση επικεντρώθηκε στην επίδραση της αρχικής ταχύτητας βάδισης στην παρατηρούμενη βελτίωση της μείωσης των πτώσεων. Στους 6 μήνες, βρέθηκε ένας λόγος συχνότητας περιστατικών (IRR) 0,56 για τα άτομα με αργή ταχύτητα βάδισης κατά την έναρξη της μελέτης, σε σύγκριση με έναν IRR 0,88 για τα άτομα με φυσιολογική ταχύτητα βάδισης κατά την έναρξη της μελέτης. Αυτό σημαίνει ότι η παρέμβαση άσκησης μείωσε σημαντικά τα ποσοστά πτώσης κατά 44% σε άτομα με αργή ταχύτητα βάδισης κατά την αρχική εξέταση. Το αποτέλεσμα αυτό εξαφανίστηκε στους 12 μήνες.

Για τα άτομα με φυσιολογική αρχική ταχύτητα βάδισης, η παρέμβαση δεν είχε σημαντική επίδραση στα ποσοστά πτώσης.

Ποσοστά πτώσης ανά άτομο ετησίως

Τα ποσοστά πτώσεων στους 6 μήνες στην ομάδα άσκησης ήταν 0,46 πτώσεις ανά έτος, σε σύγκριση με 0,79 πτώσεις ανά έτος στην ομάδα τυπικής φροντίδας. Στους 12 μήνες, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε και στις δύο ομάδες, σε 1,81 πτώσεις ανά ανθρωποέτος και 2,95 πτώσεις ανά ανθρωποέτος στην ομάδα άσκησης και στην ομάδα τυπικής φροντίδας, αντίστοιχα.

Κατά την εξέταση αυτής της επίδρασης για την αρχική ταχύτητα βάδισης, τα ποσοστά πτώσεων σε άτομα με αργή αρχική ταχύτητα βάδισης έδειξαν σημαντική μείωση των πτώσεων ανά ανθρωποέτος σε εκείνους που τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα πρόληψης πτώσεων με βάση την άσκηση, σε σύγκριση με εκείνους στην ομάδα τυπικής φροντίδας στους 6 μήνες (εκτιμώμενη μέση διαφορά=-0,33 πτώσεις ανά ανθρωποέτος, 95% CI=-0,60 έως -0,06, P=.02) και στους 12 μήνες (εκτιμώμενη μέση διαφορά=-1,14 πτώσεις ανά ανθρωποέτος, 95% CI=-2,16 έως -0,12, P=.03).

Μεταξύ των συμμετεχόντων με φυσιολογική ταχύτητα βάδισης, δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στα ποσοστά πτώσης μεταξύ των συμμετεχόντων στην ομάδα παρέμβασης με άσκηση και στην ομάδα τυπικής φροντίδας στους 6 μήνες (IRR=0,88, 95% CI=0,55-1,38, P=,57) και στους 12 μήνες (IRR=0,67, 95% CI=0,44-1,02, P=,06).

Αθροιστικός αριθμός πτώσεων

Η ομάδα της τυπικής φροντίδας είχε μεγαλύτερο αριθμό σωρευτικών πτώσεων στους 12 μήνες, σε σύγκριση με την ομάδα της άσκησης. Η διαφορά αυτή ήταν ανεξάρτητη από την αρχική κατάσταση της ταχύτητας βάδισης. Παραδόξως, όσοι είχαν αργή ταχύτητα βάδισης κατά την έναρξη της μελέτης και τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα άσκησης είχαν τον μικρότερο αριθμό σωρευτικών πτώσεων στους 12 μήνες.

Οι διερευνητικές δευτερογενείς εκβάσεις ήταν σύμφωνες με τις βελτιώσεις που παρατηρήθηκαν στις πρωτογενείς αναλύσεις:

• Οι βαθμολογίες του Timed Up & Go Test έγιναν ταχύτερες στην ομάδα άσκησης στους 6 μήνες, υποδεικνύοντας ταχύτερο ρυθμό βαδίσματος.
• Στους 12 μήνες, η ομάδα παρέμβασης με άσκηση είχε καλύτερες επιδόσεις στο DSST, ενδεικτικές της βελτιωμένης ταχύτητας γνωστικής επεξεργασίας.
• Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές μετά την ολοκλήρωση της παρέμβασης στην ομάδα με φυσιολογική αρχική ταχύτητα βάδισης

Ερωτήσεις και σκέψεις

Αυτοί οι συμμετέχοντες προσλήφθηκαν από ένα εξειδικευμένο περιβάλλον περίθαλψης, το οποίο μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες για την καθημερινή πρακτική της φυσιοθεραπείας. Είχαν εξεταστεί από γηρίατρο και είχαν ελεγχθεί για ιατρικές παθήσεις, φαρμακευτική αγωγή, όραση, νευρολογική λειτουργία, νοητική κατάσταση, καρδιαγγειακές και αυτόνομες λειτουργίες. Έχετε υπόψη σας ότι πρέπει να ελέγχετε αυτά τα στοιχεία σε έναν ασθενή που σας προσέρχεται και δεν έχει επισκεφθεί κάποιον ειδικό πριν από εσάς. Ιδανικά, επιδιώξτε να καθιερώσετε μια στενή συνεργασία με τον γενικό ιατρό του ασθενούς, καθώς τα ηλικιωμένα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο πτώσης μπορούν να αντιμετωπιστούν καλύτερα σε διεπιστημονικό επίπεδο.

Δεν φάνηκε να υπάρχουν διαφορές στην προσκόλληση στην παρέμβαση πρόληψης της πτώσης με βάση την άσκηση μεταξύ ατόμων με αργό και φυσιολογικό ρυθμό. Ως εκ τούτου, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρέμβαση ήταν εφικτή τόσο για τα άτομα με αργό ρυθμό όσο και για τα άτομα με κανονικό ρυθμό. Σημειωτέον, ωστόσο, ότι η συμμόρφωση αναφέρθηκε ότι ήταν περίπου 50%, πράγμα που σημαίνει ότι μόνο οι μισές από τις συνταγογραφούμενες συνεδρίες ολοκληρώθηκαν, κατά μέσο όρο. Γνωρίζοντας ότι απαιτήθηκαν μόνο 12 συνεδρίες ανά μήνα (3 συνεδρίες την εβδομάδα), τα παρατηρούμενα οφέλη μπορούν ενδεχομένως να αυξηθούν με καλύτερη εποπτεία και καθοδήγηση.

Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι τα άτομα ανέφεραν την προσήλωσή τους στο πρόγραμμα πρόληψης πτώσεων με βάση την άσκηση μέσω της αποστολής μηνιαίων ημερολογίων ή μέσω τηλεφωνικών κλήσεων. Εδώ μπορεί να προκύψει η μεροληψία επιθυμητότητας, όπου οι ερωτώμενοι τείνουν να απαντούν σε ερωτήσεις με τρόπο που θα θεωρηθεί ευνοϊκός από τους άλλους. Για παράδειγμα, μπορεί να αναφέρουν υπερβολική προσήλωση στις συνεδρίες άσκησης. Φυσικά, η μεροληψία της ανάκλησης μπορεί επίσης να έπαιξε κάποιο ρόλο, ειδικά όταν εξετάζεται η συμμόρφωσή τους για έναν ολόκληρο μήνα. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους τρόπους βελτίωσης της προσκόλλησης για την αποτελεσματική παρακίνηση των συμμετεχόντων να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα πρόληψης των πτώσεων, καθώς μπορεί να υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης των παρατηρούμενων αποτελεσμάτων.

Ένας περιορισμός αυτής της μελέτης ήταν ότι η κατηγοριοποίηση της ταχύτητας βάδισης σε αργή και φυσιολογική δεν βασίστηκε σε προσαρμοσμένες στην ηλικία κανονιστικές τιμές, αλλά σε ένα σταθερό όριο 0,80 m/s. Οι ηλικιωμένοι ενήλικες θα παρουσιάσουν μείωση της ταχύτητας, αλλά κατά τη σύγκριση όλων για το ίδιο όριο, αυτό μπορεί να έχει οδηγήσει σε εσφαλμένες κατηγοριοποιήσεις. Παρόλο που το όριο αυτό βασίστηκε στις συστάσεις των Παγκόσμιων Οδηγιών για την Πρόληψη και Διαχείριση των Πτώσεων σε Ηλικιωμένους, αυτό είναι κάτι που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Kasović et al. (2021) καθόρισαν κανονιστικές τιμές ανά ηλικιακή κατηγορία σε ηλικιωμένους ενήλικες και διαπίστωσαν ότι μόνο μια μειοψηφία του δείγματός τους είχε ταχύτητες βάδισης κάτω από 0,80 m/s. Πράγματι, ενδεχομένως να στρατολόγησαν πιο γυμνασμένους συμμετέχοντες, καθώς στρατολογήθηκαν από την Εταιρεία Αθλητικής Αναψυχής για ηλικιωμένους στην πόλη του Ζάγκρεμπ, αλλά οι κανονιστικές τιμές δείχνουν ότι η κατηγοριοποίηση κάποιου 70+ με ταχύτητα βάδισης γύρω στο 0,9 δεν είναι απαραίτητα ένας γρήγορος περιπατητής, καθώς οι κανονισμοί τους δείχνουν επίσης ρυθμούς γύρω στο 1,0 και άνω. Η χρήση του ορίου των 0,80 m/s μπορεί να αποτελέσει σημαντικό δείκτη αυξημένου κινδύνου πτώσης, αλλά συγκρίνετε το άτομο με την κανονιστική ομάδα αναφοράς του και επιδιώξτε να φτάσετε σε υψηλότερα επίπεδα αποκατάστασης από το συνιστώμενο όριο των 0,80 m/s, όπως χρησιμοποιείται εδώ για σκοπούς ανάλυσης.

Μίλα μου για σπασίκλες

Η τυχαιοποίηση έγινε με βάση το φύλο, καθώς τα ποσοστά πτώσης διαφέρουν μεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά το φύλο δεν λήφθηκε υπόψη για τις μετρήσεις της ταχύτητας βάδισης. Θα πρότεινα τη χρήση κανονιστικών τιμών για τη σύγκριση ενός ασθενούς σε ατομικό επίπεδο, αντί σε επίπεδο ομάδας.

Αναδείχθηκαν σημαντικές αρχικές διαφορές: η ομάδα με την κανονική ταχύτητα βάδισης ήταν κατά μέσο όρο νεότερη, καλύτερη στις βαθμολογίες φυσικής απόδοσης (SPPB και Timed Up & Go) και είχε καλύτερη γνωστική λειτουργία, λιγότερες συννοσηρότητες και καλύτερη ανεξαρτησία. Ενώ οι δευτερεύουσες εκβάσεις διορθώθηκαν για αυτές τις διαφορές στην αρχική κατάσταση, η πρωτογενής ανάλυση δεν διορθώθηκε. Αυτό σημαίνει ότι τυχόν προϋπάρχουσες διαφορές στα χαρακτηριστικά αυτά θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν επηρεάσει τις παρατηρούμενες διαφορές στα ποσοστά πτώσης μεταξύ των ομάδων. Ως εκ τούτου, αυτό αποτελεί έναν τεράστιο περιορισμό της παρούσας μελέτης. Ενώ η μελέτη υπογραμμίζει τη σημαντική μείωση των πτώσεων στην ομάδα της αργής ταχύτητας βάδισης στους 6 μήνες, είναι ακόμα πιθανό ότι ένα μέρος αυτής της επίδρασης θα μπορούσε να σχετίζεται με τις βασικές διαφορές μεταξύ των ομάδων και όχι μόνο με την παρέμβαση. Όμως, οι δευτερογενείς αναλύσεις συμπεριέλαβαν τις αρχικές διαφορές στα γραμμικά μικτά μοντέλα ως συνδιακυμάνσεις και υποστήριξαν τα ευρήματα της πρωτογενούς ανάλυσης, προσθέτοντας ένα ακόμη επίπεδο κατανόησης των ευρημάτων.

Δεν εμφανίστηκαν διαφορές στα ποσοστά εγκατάλειψης μεταξύ των συμμετεχόντων με αργή και φυσιολογική ταχύτητα βάδισης, γεγονός που υποδεικνύει τη σκοπιμότητα του προγράμματος πρόληψης πτώσεων με βάση την άσκηση.

Τίθεται το ερώτημα αν η καλύτερη τήρηση θα μπορούσε να βελτιώσει ακόμη περισσότερο την παρατηρούμενη μείωση του κινδύνου. Εάν ναι, θα πρέπει να συνιστάται στενότερη παρακολούθηση και καθοδήγηση, ιδίως για τα άτομα με ήδη αργή ταχύτητα βάδισης. Ομοίως, τα ηλικιωμένα άτομα με αργή ταχύτητα βάδισης που δεν έχουν ακόμη πέσει θα πρέπει να λαμβάνουν συμβουλές για την πρόληψη των πτώσεων και να τους συμβουλεύονται να συμμετέχουν σε σωματικές δραστηριότητες και άσκηση (πρωτογενής πρόληψη). Επίσης, η εξαφάνιση της μείωσης του κινδύνου στους 12 μήνες μπορεί να υποδεικνύει ότι μια συνεχής, συνεχής παρέμβαση θα ήταν κατάλληλη για να διατηρηθεί η σημαντική βελτίωση στη μείωση του κινδύνου πτώσης.

Καθώς η μελέτη αυτή ήταν δευτερογενής ανάλυση, δεν είχε επαρκή ισχύ για τα ερευνητικά της ερωτήματα. Τα αποτελέσματα που παρατηρήθηκαν εδώ θα πρέπει τώρα να ελεγχθούν πιο αυστηρά σε μια RCT πρωτογενούς ανάλυσης. Δεν υπήρξε διόρθωση για πολλαπλές εκβάσεις, κάτι που θα πρέπει να ενσωματωθεί σε μελλοντικές μελέτες.

Μηνύματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη

Η πρόληψη των πτώσεων με βάση την άσκηση μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο πτώσης. Η αρχική ταχύτητα βάδισης αποδείχθηκε ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα τροποποίησης της αποτελεσματικότητας αυτού του προγράμματος παρέμβασης. Αυτό δείχνει ότι τα ηλικιωμένα άτομα που έχουν ήδη υποστεί πτώση επωφελούνται περισσότερο από μια τέτοια παρέμβαση άσκησης όταν έχουν βραχυπρόθεσμα (6 μήνες) αργή ταχύτητα βάδισης (≤ 0,80 m/s). Το αποτέλεσμα εξαφανίστηκε στους 12 μήνες, υποδεικνύοντας ότι ίσως χρειάζεται συνεχής παρέμβαση. Οι διερευνητικές δευτερογενείς αναλύσεις δείχνουν ότι η μείωση του κινδύνου πτώσης συνοδεύεται από βελτίωση της λειτουργικής κινητικότητας (Timed Up & Go) και της γνωστικής λειτουργίας (DSST) σε άτομα με αργή αρχική ταχύτητα βάδισης. Οι ηλικιωμένοι ενήλικες που έχουν πέσει και έχουν αργή ταχύτητα βάδισης θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε παρεμβάσεις πρόληψης των πτώσεων με βάση την άσκηση και θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα στη μείωση του κινδύνου επακόλουθων πτώσεων και της σχετικής μείωσης της κατάστασης της υγείας τους.

Αναφορά

Rice J, Falck RS, Davis JC, Hsu CL, Dian L, Madden K, Parmar N, Cook WL, Khan KM, Liu-Ambrose T. Gait Speed Modifies Efficacy of Home-Based Exercise for Falls in Older Adults With a Previous Fall: Δευτερογενής ανάλυση τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής. Phys Ther. 2025 Mar 3;105(3):pzaf008. doi: 10.1093/ptj/pzaf008. PMID: 39879229; PMCID: PMC11921415.