Εισαγωγή

Το πόδι είναι η βάση στήριξης για τις καθημερινές και αθλητικές δραστηριότητες. Επομένως, μια καλή βάση στήριξης είναι σημαντική για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των τραυματισμών του ποδιού και του αστραγάλου, αλλά και των ανώτερων σημείων της κινητικής αλυσίδας. Υπό αυτό το πρίσμα, οι εγγενείς μύες του ποδιού είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τον έλεγχο της μέσης επιμήκους καμάρας του ποδιού και για τη δράση τους ως δυναμικών σταθεροποιητών. Στο παρελθόν εξετάσαμε μια μελέτη για το θέμα αυτό, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Για την ενδυνάμωση των εγγενών μυών του ποδιού, έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως η χρήση μεμονωμένων ασκήσεων για το πόδι. Ένα μειονέκτημα αυτού του τύπου άσκησης είναι ότι για πολλούς η σύσπαση αυτών των μυών των ποδιών είναι δύσκολη ή αδύνατη. Παρά την ενθάρρυνση και την επίδειξή σας, πολλά άτομα δεν θα είναι σε θέση να συστέλλουν αυτούς τους μύες. Είναι γνωστό ότι, καθώς οι λειτουργικές ασκήσεις δημιουργούν ασταθείς θέσεις, οι μύες του ποδιού αντιδρούν και προσπαθούν να παρέχουν μια σταθερή βάση στήριξης. Υπό αυτό το πρίσμα, η παρούσα μελέτη είχε ως στόχο να συγκρίνει τη μυϊκή ενεργοποίηση των πελματιαίων ενδοποδικών μυών του ποδιού κατά την εκτέλεση λειτουργικών ασκήσεων σε σύγκριση με τις πιο δύσκολες απομονωμένες ασκήσεις του ποδιού.

Μέθοδοι

Για να συγκριθεί η μυϊκή ενεργοποίηση των πελματιαίων εγγενών μυών του ποδιού, χρησιμοποιήθηκε επιφανειακό ΗΜΓ για τη μέτρηση της δραστηριότητας των ακόλουθων μυών:

• M. abductor hallucis (AbH)
• M. flexor digitorum brevis (FDB)
• M. flexor hallucis brevis (FHB)

Ο μακρύς καμπτήρας του ποδιού (FHL) επιλέχθηκε για να αντιπροσωπεύσει τον εξωγενή καμπτήρα μυ των δακτύλων των ποδιών.

Μια άσκηση αναφοράς έγινε στην αρχή του πειράματος για την ομαλοποίηση του πλάτους του ΗΜΓ. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν 5 στατικές ασκήσεις για τα πόδια:

1. Λαβή Hallux
2. Μικρότερη πρόσφυση με τα δάχτυλα των ποδιών
3. Άνοιγμα των δαχτύλων των ποδιών
4. Κοντό πόδι
5. Κούρδισμα των δαχτύλων των ποδιών

Οι ασκήσεις αυτές συγκρίθηκαν με πέντε λειτουργικές ασκήσεις για την ενεργοποίηση των ενδογενών μυών του ποδιού:

1. Στάση των δακτύλων του ποδιού
2. Στάση με τα δάχτυλα των ποδιών με κλίση προς τα εμπρός
3. Στάση των δακτύλων των ποδιών σε εύκαμπτη επιφάνεια
4. Περπάτημα με τα δάχτυλα των ποδιών
5. Hopping

Για να γίνει η σύγκριση με τη λειτουργική άσκηση, επιλέχθηκε μία ειδική μυϊκή απομονωμένη άσκηση για τα πόδια. Αυτή ήταν η άσκηση που προκαλούσε το μεγαλύτερο μέσο πλάτος ΗΜΓ για τον συγκεκριμένο εγγενή μυ του ποδιού. Η ειδική μυϊκή άσκηση απομόνωσης του ποδιού ήταν η λαβή του ποδιού για το FHB, το κύρτωμα των δακτύλων των ποδιών για το FDB και το άνοιγμα των δακτύλων των ποδιών για το AbH.

Έγιναν συγκρίσεις μεταξύ συγκεντρωτικών και ισομετρικών ασκήσεων. Η συγκεντρωτική άσκηση του καμπυλώματος των δακτύλων των ποδιών συγκρίθηκε με την ισομετρική λαβή των δακτύλων των ποδιών, τη λαβή της αγκύλης και τη λαβή του μικρότερου δακτύλου των ποδιών. Η επίδραση του σωματικού βάρους στην ενεργοποίηση των εγγενών μυών του ποδιού μελετήθηκε με τη σύγκριση μιας στάσης με ένα πόδι και μιας στάσης με ένα πόδι με κλίση προς τα εμπρός.

Επιπλέον, μετρήθηκε το πλάτος του ΗΜΓ που ενσωματώθηκε με την πάροδο του χρόνου. Δηλαδή, η μυϊκή δραστηριότητα μετράται με βάση το χρόνο συστολής για τον προσδιορισμό της συνολικής δραστηριότητας του μυός. Για παράδειγμα, ένα άλμα είναι μια πολύ σύντομη στιγμή, αλλά μπορεί να παράγει μεγάλη μυϊκή δραστηριότητα σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα. Με τη μέτρηση του iEMG λαμβάνεται υπόψη η διάρκεια της κίνησης.

Αποτελέσματα

Είκοσι εννέα υγιείς και ασυμπτωματικοί συμμετέχοντες συμπεριλήφθηκαν στη δοκιμή. Ήταν κατά μέσο όρο 23 ετών.

Η διαφορά στην ενεργοποίηση των μυών μεταξύ των απομονωμένων ασκήσεων για συγκεκριμένους μυς και των λειτουργικών ασκήσεων φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

• Η στάση με τα δάχτυλα των ποδιών σε μια εύκαμπτη επιφάνεια και το άλμα παρήγαγαν σημαντικά μεγαλύτερη δραστηριότητα στο FHB, σε σύγκριση με την άσκηση Hallux Grip.
• Σε σύγκριση με την απομονωμένη άσκηση του ποδιού "άνοιγμα των δακτύλων των ποδιών", το άλμα παρήγαγε μεγαλύτερη δραστηριότητα στο AbH

• Κατά τη διάρκεια του βαδίσματος με τα δάχτυλα των ποδιών και του άλματος, το iEMG του μυός FHB ήταν μικρότερο από ό,τι κατά τη διάρκεια της άσκησης Hallux Grip με απομονωμένο πόδι. Όταν περπατούσε με τα δάχτυλα των ποδιών, η διαφορά αυτή ήταν 2,8 φορές μικρότερη, ενώ όταν έκανε άλματα, ήταν 9,1 φορές μικρότερη. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεστε κατά μέσο όρο 3 βήματα βάδισης με τα δάχτυλα των ποδιών και 9 άλματα για να δημιουργήσετε την ίδια ποσότητα μυϊκής δραστηριότητας με τη λαβή Hallux 3 δευτερολέπτων.
• Το iEMG της στροφής των δακτύλων των ποδιών για το FDB ήταν σημαντικά μεγαλύτερο από εκείνο του βαδίσματος και του άλματος των δακτύλων. Το περπάτημα με τα δάχτυλα των ποδιών είχε 2,9 φορές μικρότερο iEMG και το άλμα 7,7 φορές μικρότερο iEMG. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται περίπου 3 βήματα βάδισης με τα δάχτυλα των ποδιών και περίπου 8 άλματα για να προσεγγιστεί η μυϊκή ενεργοποίηση της άσκησης 3 δευτερολέπτων ενδογενής κάμψης των ποδιών.
• Το iEMG για το άλμα ήταν 2,4 φορές μικρότερο για το AbH σε σύγκριση με την άσκηση 3 δευτερολέπτων για το άνοιγμα των δακτύλων των ποδιών, που σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνετε περίπου 3 άλματα για να δημιουργήσετε την ίδια ποσότητα μυϊκής δραστηριότητας στον μυ AbH σε σύγκριση με την άσκηση 3 δευτερολέπτων για το άνοιγμα των δακτύλων των ποδιών.

Οι ισομετρικές ασκήσεις παρήγαγαν σημαντικά μεγαλύτερη μέση μυϊκή ενεργοποίηση από ό,τι οι συγκεντρωτικές ασκήσεις για το FHB και το AbH. Από την άλλη πλευρά, οι ομόκεντρες ασκήσεις παρήγαγαν μεγαλύτερη μυϊκή δραστηριότητα στους μύες FDB και FHL.

Η αύξηση του σωματικού βάρους στο πόδι κατά τη διάρκεια της στάσης των δακτύλων με κλίση προς τα εμπρός δεν επηρέασε την ενεργοποίηση των μυών, σε σύγκριση με την κανονική στάση.

Ερωτήσεις και σκέψεις

Από πού προήλθε αρχικά αυτή η ιδέα της απομόνωσης των εγγενών μυών του ποδιού; Αυτό έγινε πιθανώς για να αποφευχθεί η αντιστάθμιση από τους εξωγενείς μύες του ποδιού. Πιθανώς, αυτός ήταν ένας τρόπος να μελετηθούν οι δράσεις των ενδογενών μυών του ποδιού, αλλά εκτός από τη μελέτη αυτού, δεν βλέπω το όφελος για την αποκατάσταση. Στην καθημερινή ζωή θα χρειαστείτε κάτι περισσότερο από το να ενεργοποιείτε μόνο τους πελματιαίους μύες του ποδιού, και πιθανότατα θα το αντισταθμίσετε με άλλους μύες που βρίσκονται ψηλότερα στην αλυσίδα, οπότε γιατί να θέλουμε να το αποφύγουμε αυτό; Δεν στοχεύετε μόνο στον μέσο πλάγιο μυ για την αύξηση της σταθερότητας γύρω από την άρθρωση του γόνατος, έτσι δεν είναι;

Η μελέτη αυτή μπορεί να έχει πολλά υποσχόμενο αντίκτυπο στην αποκατάσταση των προβλημάτων των ποδιών και του αστραγάλου στα παιδιά. Ενδεχομένως, μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της καλής στάσης του ποδιού για την αποτελεσματική μετάδοση του φορτίου και την απορρόφηση των κραδασμών. Καθώς οι μεμονωμένες ασκήσεις με τα πόδια μπορεί να είναι δύσκολο να εξηγηθούν και ακόμη πιο δύσκολο να διδαχθούν σε μικρά παιδιά και εφήβους, η μελέτη αυτή μας δίνει ένα ευρύ φάσμα άλλων δυνητικά χρήσιμων κινήσεων. Μπορεί ακόμη και να είναι πιο παιχνιδιάρικο να τους κάνετε ασκήσεις με άλματα και ακροβατικά, παρά να τα αφήνετε απλώς να απλώνουν τα δάχτυλα των ποδιών τους.

Μίλα μου για σπασίκλες

• Η παρούσα μελέτη χρησιμοποίησε επιφανειακό ΗΜΓ για τη μέτρηση της μυϊκής δραστηριότητας στους ενδογενείς μύες του ποδιού (και στον εξωγενή μυ FHL). Παρόλο που είναι ένας μη επεμβατικός τρόπος μέτρησης των μυϊκών σημάτων, δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα διασταυρούμενης επικοινωνίας από άλλους μύες.
• Τα δεδομένα αυτής της μελέτης δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη της προπονητικής αποτελεσματικότητας αυτών των ασκήσεων. Παρόλα αυτά, μπορεί να αποτελέσει σημείο εκκίνησης για δοκιμές σύγκρισης των δύο τύπων προπόνησης στη μυϊκή δύναμη και προσαρμογή.
• Επιπλέον, ο πληθυσμός αυτός ήταν ασυμπτωματικός και, ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα σχετικά με τη μυϊκή δραστηριότητα σε άτομα που αντιμετωπίζουν πόνο ή τραυματισμούς στα πόδια και τους αστραγάλους (μυς).
• Οι τιμές p-value διορθώθηκαν για πολλαπλούς ελέγχους με τη διόρθωση Bonferroni.
• Μόνο τα δεδομένα που παρήγαγαν καλή κινητική απόδοση (όπως αξιολογήθηκε από τον εξεταστή) συμπεριλήφθηκαν στη δοκιμή, έτσι ώστε τα δεδομένα να περιέχουν λιγότερα "απόβλητα". Ως εκ τούτου, αντανακλούσε τις μυϊκές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της "ιδανικής" απόδοσης.
• Οι ασκήσεις εκτελέστηκαν με τυποποιημένη σειρά (πρώτα στατικό πόδι, μετά στατικό λειτουργικό, μετά δυναμικό λειτουργικό) για να αποφευχθεί η αποκόλληση των αισθητήρων. Αυτό μπορεί να προκάλεσε κόπωση και να επηρέασε την εκτέλεση των τελευταίων ασκήσεων.

Μηνύματα για το σπίτι

Αυτή η μελέτη συνέκρινε την ενεργοποίηση των ενδογενών μυών του ποδιού μεταξύ απομονωμένων ασκήσεων για το πόδι και λειτουργικών ασκήσεων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν είναι απαραίτητο να εκτελούνται μεμονωμένες ασκήσεις για να λειτουργήσουν οι εγγενείς μύες του ποδιού. Αντίθετα, με το να στέκεστε στις μύτες των ποδιών σας, να περπατάτε στις μύτες των ποδιών σας ή να χοροπηδάτε, μπορείτε να δημιουργήσετε την ίδια ποσότητα ή και περισσότερη μυϊκή δραστηριότητα στους πελματιαίους μύες. Για πολλούς, αυτές οι ασκήσεις είναι δυνητικά πιο εύκολες στην εκτέλεση και μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στην καθημερινή ρουτίνα, καθιστώντας την προπόνηση πιο αποδοτική από άποψη χρόνου.

Αναφορά

Willemse L, Wouters EJM, Pisters MF, Vanwanseele B. Ενεργοποίηση των πελματιαίων εγγενών μυών του ποδιού κατά τη διάρκεια λειτουργικών ασκήσεων σε σύγκριση με απομονωμένες ασκήσεις του ποδιού σε νεότερους ενήλικες. Physiother Theory Pract. 2023 Apr 26:1-13. doi: 10.1080/09593985.2023.2204947. Epub ahead of print. PMID: 37126537.

Πρόσθετη αναφορά

Kurihara T, Yamauchi J, Otsuka M, Tottori N, Hashimoto T, Isaka T. Μέγιστη δύναμη των μυών κάμψης των δακτύλων των ποδιών και ποσοτική ανάλυση των ανθρώπινων πελματιαίων ενδογενών και εξωγενών μυών με τεχνική απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού. J Foot Ankle Res. 2014 May 5;7:26. doi: 10.1186/1757-1146-7-26. PMID: 24955128; PMCID: PMC4049512.