«Πρέπει η άσκηση να είναι επώδυνη ή όχι;» Αυτή είναι μια δημοφιλής ερώτηση τόσο μεταξύ των φυσιοθεραπευτών όσο και των ασθενών, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί θέμα μεγάλης συζήτησης. Πράγματι, αν και η άσκηση είναι μια αποδεδειγμένα αποτελεσματική θεραπεία στον χρόνιο πόνο στον ώμο που σχετίζεται με το στροφικό πετάλι, το επίπεδο του πόνου κατά τη διάρκεια της άσκησης είναι ακόμα ασαφές.
Μοντέλο παρακολούθησης πόνου
Κατά τη διάρκεια της άσκησης χρησιμοποιείται συχνά ένα μοντέλο παρακολούθησης του πόνου, το οποίο περιγράφει μια κλίμακα από το 0 έως το 10, όπου το 0 υποδηλώνει "καθόλου πόνο" και το 10 υποδηλώνει "τον χειρότερο δυνατό πόνο"(Thomee et al. 1997). Ο πόνος μεταξύ 0 και 2 θεωρείται "ασφαλής", μεταξύ 2 και 5 είναι "αποδεκτός" και πάνω από 5 είναι "υψηλού κινδύνου". Επιπλέον, ο πόνος επιτρέπεται να φτάσει το 5 μετά την άσκηση, αλλά θα πρέπει να μειωθεί μέχρι το επόμενο πρωί. Πρόκειται για γενικές κατευθυντήριες γραμμές που έχουν εφαρμοστεί στην κλινική πρακτική, σε μελέτες και με ποικίλες ενδείξεις στην αποκατάσταση του ώμου(Holmgren et al. 2012, Maenhout et al. 2012, Valles-Carrascocsa et al. 2018).
Ποια είναι η τρέχουσα πρακτική των φυσιοθεραπευτών στην αποκατάσταση του ώμου;
Η έλλειψη σαφών κατευθυντήριων γραμμών βασισμένων σε αποδείξεις αντικατοπτρίζει επίσης την τρέχουσα κλινική πρακτική. Διάφορες έρευνες σχετικά με τη φυσιοθεραπευτική αντιμετώπιση του υποακρωμιακού πόνου στον ώμο έχουν διεξαχθεί σε 4 διαφορετικές χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Κάτω Χώρες και Ιταλία)(Bury et al. 2018, Pieters et al. 2019, Brindisino et al. 2018) και έδειξαν μεταβλητά αποτελέσματα σχετικά με τις οδηγίες για τον πόνο κατά τη διάρκεια της άσκησης. Οι περισσότεροι φυσικοθεραπευτές έδιναν οδηγίες στους ασθενείς τους να μην έχουν καθόλου πόνο ή τουλάχιστον όχι περισσότερο από την αποδεκτή δυσφορία. Οι ειδικοί του τομέα πρότειναν πρόσφατα τη χρήση διαφορετικών τύπων ασκήσεων ανάλογα με την αποδοχή των συμπτωμάτων, αρκεί να μπορούν να προκαλέσουν επαρκώς την αδυναμία και να προπονηθούν μέχρι την κόπωση (Littlewood et al. 2019).
Βλάβη ≠ βλάβη
Οι φυσιοθεραπευτές συνήθως δεν ενθαρρύνουν τους ασθενείς να προπονούνται με πόνο. Ωστόσο, δεν υπάρχει ισχυρή επιστημονική βάση για αυτόν τον φόβο της "άσκησης στον πόνο". Πράγματι, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή ότι "ο πόνος δεν ισοδυναμεί με βλάβη", μια πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση αμφισβητεί αυτή την πεποίθηση και υποδεικνύει ότι οι επώδυνες ασκήσεις είναι πιο ευεργετικές βραχυπρόθεσμα σε σύγκριση με την ανώδυνη άσκηση στον χρόνιο μυοσκελετικό πόνο(Smith et al. 2017). Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόνος δεν αντιστοιχεί πάντα σε ιστική βλάβη (όπως ρήξη ή εκφύλιση τένοντα), άλλοι παράγοντες όπως ο φόβος της κίνησης και η κεντρική ευαισθητοποίηση μπορεί να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ή τη διατήρηση του πόνου. Εάν οι επώδυνες ασκήσεις επιτρέπονται με κατάλληλες "ενδείξεις ασφαλείας", ο φυσιοθεραπευτής μπορεί να μειώσει σταδιακά την αντίληψη απειλής της επώδυνης κίνησης(Smith et al. 2018). Εάν ο ώμος θεωρείται "αποκαταστημένος" και ο σκοπός είναι η ενδυνάμωση των μυών του ώμου, οι ασθενείς θα ξανασκεφτούν και θα ξαναρυθμίσουν υπό την καθοδήγηση του θεράποντος φυσιοθεραπευτή.
Μια πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση δείχνει ότι οι επώδυνες ασκήσεις είναι πιο ευεργετικές βραχυπρόθεσμα σε σύγκριση με την ανώδυνη άσκηση στον χρόνιο μυοσκελετικό πόνο
Χωρίς πόνο, χωρίς κέρδος;
Γνωρίζουμε από τη βιβλιογραφία ότι οι επώδυνες ασκήσεις έχουν συνήθως υψηλότερα φορτία ή δόσεις ασκήσεων (σετ και επαναλήψεις). Γνωρίζουμε επίσης ότι υψηλότερα φορτία ή δόσεις μπορεί να δώσουν ανώτερα οφέλη. Είναι λοιπόν ένα επώδυνο πρόγραμμα άσκησης καλύτερο από τις ασκήσεις χωρίς πόνο; Θα προκαλέσουν τα υψηλότερα φορτία τον ασθενή αρκετά ώστε να αποκτήσει δύναμη και να μειώσει τον πόνο; Είναι εφικτή η άσκηση κατά τον πόνο και αν ναι, ποιες ασκήσεις πρέπει να συνταγογραφηθούν;
ΠΌΝΟΣ ΣΤΟΝ ΏΜΟ ΠΟΥ ΣΧΕΤΊΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΣΤΡΟΦΙΚΌ ΠΈΤΑΛΟ: ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΌΣ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΌΤΩΝ ΑΠΌ ΤΗ ΦΑΝΤΑΣΊΑ
Είναι καιρός να σταματήσουμε τις ανοησίες θεραπείες για τον πόνο στον ώμο και να αρχίσουμε να παρέχουμε φροντίδα που βασίζεται σε στοιχεία
Προσπαθούμε να απαντήσουμε σε αυτά τα σημαντικά κλινικά ερωτήματα στο Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας στο Βέλγιο. Έχουμε ήδη διεξάγει μια μελέτη σκοπιμότητας για την άσκηση στον πόνο σε 12 ασθενείς με πόνο στον ώμο με 4 εξατομικευμένες επώδυνες ασκήσεις (πόνος που κυμαινόταν μεταξύ 4 και 7/10 κατά τη διάρκεια της άσκησης). Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα έδειξαν ότι οι περισσότεροι ασθενείς ήταν σε θέση να εκπαιδεύονται στον πόνο, αλλά για ορισμένους 9 συνεχόμενες εβδομάδες ήταν πάρα πολύ. Ωστόσο, συνολικά, η αύξηση των φορτίων με προσαρμοσμένη εξέλιξη βελτίωσε τα συμπτώματα και αύξησε τη λειτουργικότητα. Πιο ακριβή αποτελέσματα σχετικά με αυτή τη δοκιμή σκοπιμότητας και τη μεγάλη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή θα δημοσιευθούν σύντομα.
Αναφορές
