Εισαγωγή

Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων που προσέρχονται στο τμήμα επειγόντων περιστατικών παίρνουν εξιτήριο στο σπίτι τους με παραπομπή για φυσικοθεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η φροντίδα μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών επηρεάζει τους ηλικιωμένους είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ο υψηλότερος κίνδυνος λειτουργικής έκπτωσης και επανεισαγωγής. Ενώ ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους ηλικιωμένους ενήλικες σε διάφορα περιβάλλοντα είναι αναγνωρισμένος, υπάρχει περιορισμένη έρευνα που εξετάζει ειδικά τον αντίκτυπό της στα άτομα που παίρνουν εξιτήριο απευθείας από το τμήμα επειγόντων περιστατικών. Η παρούσα μελέτη σχεδιάστηκε για να καλύψει αυτό το κενό.

Μέθοδοι

Αυτή η αναδρομική μελέτη κοόρτης διεξήχθη για να διερευνήσει τα χαρακτηριστικά των ασθενών που παραπέμφθηκαν σε φυσιοθεραπεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών. Η προσέλευση στην παραπεμπόμενη φυσικοθεραπεία αναλύθηκε και συγκρίθηκε για τις επανεισαγωγές 30 ημερών στο τμήμα επειγόντων περιστατικών.

Συμπεριλήφθηκαν ηλικιωμένα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω που έλαβαν παραπεμπτικό για φυσικοθεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία κατά την έξοδό τους από το τμήμα επειγόντων περιστατικών. Το αποτέλεσμα που μας ενδιέφερε ήταν η προσέλευση αυτών των ασθενών στη φυσικοθεραπεία και οι επανεισαγωγές 30 ημερών στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Συγκρίθηκαν τα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων και των μη συμμετεχόντων.

Οι παράγοντες πρόβλεψης της παρακολούθησης φυσικοθεραπείας προέκυψαν από προηγούμενα στοιχεία και κλινικά αποκτηθείσες γνώσεις των συγγραφέων. Καταγράφηκε η σοβαρότητα του προβλήματος υγείας για το οποίο οι ασθενείς προσήλθαν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών (Emergency Severity Index), καθώς και οι συννοσηρότητες (με τη χρήση του Charlson Comorbidity Index).

• Ο Δείκτης Σοβαρότητας Έκτακτης Ανάγκης χρησιμοποιείται για σκοπούς διαλογής και ομαδοποιεί τον ασθενή σε μία από πέντε κατηγορίες: το επίπεδο 1 είναι το πιο επείγον, ενώ το επίπεδο 5 είναι το λιγότερο επείγον. Το επίπεδο 3 ή χαμηλότερο υποδηλώνει επείγουσες ανάγκες.
• Ο Δείκτης συννοσηρότητας Charlson αποδίδει βαθμολογίες σε 22 παθήσεις και στη συνέχεια τις αθροίζει για να προκύψει μια βαθμολογία σοβαρότητας που κατηγοριοποιείται σε 3 βαθμίδες.

Άλλες μεταβλητές που συλλέχθηκαν περιλάμβαναν το μέσο εισόδημα των νοικοκυριών της γειτονιάς, το οποίο ομαδοποιήθηκε σε πέντε πεμπτημόρια (από το μικρότερο προς το μεγαλύτερο εισόδημα) ως παράμετρος της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, μαζί με τα δημογραφικά στοιχεία του ασθενούς. Οι κύριες διαγνώσεις παρατίθενται παρακάτω, με τις 5 πρώτες σε κάθε κατηγορία.

Τα άτομα που παρακολούθησαν φυσιοθεραπεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών σε σχέση με εκείνα που δεν παρακολούθησαν, αντιστοιχίστηκαν μεταξύ τους. Πραγματοποιήθηκε πολυπαραγοντική ανάλυση παλινδρόμησης για τον προσδιορισμό των πιθανοτήτων παρακολούθησης φυσικοθεραπείας στα εξωτερικά ιατρεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών και των πιθανοτήτων νέας επίσκεψης στο τμήμα επειγόντων περιστατικών κατά τις 30 ημέρες μετά την έξοδο.

Αποτελέσματα

Αναλύθηκε ένα μεγάλο δείγμα 1395 ηλικιωμένων ενηλίκων, εκ των οποίων οι 1086 μπόρεσαν να αντιστοιχηθούν. Δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ εκείνων που παρακολούθησαν ή δεν παρακολούθησαν φυσιοθεραπεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών όσον αφορά τη σοβαρότητα της έκτακτης ανάγκης τους, ούτε τη σοβαρότητα των συννοσηροτήτων τους.

• Δείκτης συννοσηρότητας: 3,91 για τους μη συμμετέχοντες έναντι 3,61
• Σοβαρότητα έκτακτης ανάγκης: 3,01 για τους μη συμμετέχοντες έναντι 3,05

Σχεδόν ένας στους τέσσερις πήγε στο τμήμα επειγόντων περιστατικών για ζαλάδες/Ίλιγγους και για πόνο στην πλάτη. Περίπου ένας στους πέντε έπεσε ή πήγε στο τμήμα επειγόντων περιστατικών για προβλήματα κινητικότητας. Το δεκαπέντε τοις εκατό είχε προβλήματα στα κάτω άκρα και το δώδεκα τοις εκατό είχε προβλήματα στα άνω άκρα για τα οποία απευθύνθηκε στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Το έξι τοις εκατό των ασθενών είχαν έναν τραυματισμό ή ένα πρόβλημα υγείας που κατηγοριοποιήθηκε ως "άλλο", συμπεριλαμβανομένης, για παράδειγμα, μιας λοίμωξης COVID-19 ή μιας λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος.

Περισσότερο από το εξήντα τοις εκατό των ηλικιωμένων ενηλίκων που παραπέμφθηκαν σε φυσιοθεραπεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών δεν παρακολούθησαν ένα ραντεβού φυσιοθεραπείας εντός 30 ημερών από την έξοδο. Μόνο 548 (39,3%) επισκέφθηκαν φυσιοθεραπευτή μετά από σύσταση του τμήματος επειγόντων περιστατικών.

Όσοι δεν παρακολούθησαν φυσιοθεραπεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών διαγνώστηκαν κυρίως με οσφυαλγία ή τραυματισμό της πλάτης τους (23,7%) και με πτώσεις ή προβλήματα κινητικότητας (22,5%).

Τα άτομα που παρακολούθησαν φυσιοθεραπεία μετά το εξιτήριο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών το έκαναν συχνότερα για προβλήματα ιλίγγου/ισορροπίας (53%) και λιγότερο για πτώσεις και προβλήματα κινητικότητας (25%).

Η πολυμεταβλητή ανάλυση παλινδρόμησης αποκάλυψε ότι οι παράγοντες πρόβλεψης της πραγματικής παρακολούθησης της φυσικοθεραπείας στα εξωτερικά ιατρεία μετά το εξιτήριο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών ήταν η ηλικία, το εισόδημα της γειτονιάς και η πρωτογενής διάγνωση.

• Τα άτομα ηλικίας 90 ετών και άνω είχαν 59% λιγότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν φυσιοθεραπευτική φροντίδα τον επόμενο μήνα μετά την έξοδό τους από το νοσοκομείο σε σύγκριση με τα άτομα ηλικίας 65 έως 74 ετών.
• Τα άτομα που ανήκαν στο δεύτερο πεμπτημόριο του εισοδήματος της γειτονιάς τους είχαν 51% λιγότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν φυσιοθεραπεία τον επόμενο μήνα μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών
• Σε σύγκριση με τα άτομα με πόνο (τα οποία αποτέλεσαν το σημείο αναφοράς), τα άτομα που έπεφταν είχαν 43% λιγότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν φυσιοθεραπεία, ενώ τα άτομα που υπέφεραν από ίλιγγο και ζάλη είχαν 67% περισσότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν φυσιοθεραπεία μετά την έξοδο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών.

Το 17,6% επισκέφθηκε εκ νέου το τμήμα επειγόντων περιστατικών εντός 30 ημερών, δηλαδή σχεδόν 1 στους 5 του δείγματος που μελετήθηκε. Είναι αξιοσημείωτο ότι όσοι πήγαν πράγματι στην επίσκεψη φυσικοθεραπείας αφού πήραν εξιτήριο για πρώτη φορά από το τμήμα επειγόντων περιστατικών είχαν ποσοστό επανεπίσκεψης 11,8%, έναντι 20% για όσους δεν πήγαν στη φυσικοθεραπεία μετά το εξιτήριο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών. Για κάποιον που δεν παρακολούθησε το ραντεβού φυσικοθεραπείας, οι πιθανότητες να επιστρέψει στο τμήμα επειγόντων περιστατικών εντός 30 ημερών ήταν 88 φορές υψηλότερες.

Η εισοδηματική κατάσταση επηρέασε επίσης το ποσοστό επανεπισκέψεων 30 ημερών. Όσοι ανήκαν στο πρώτο και δεύτερο πεμπτημόριο είχαν 66% υψηλότερες πιθανότητες να επισκεφθούν εκ νέου το τμήμα επειγόντων περιστατικών εντός 30 ημερών από την αρχική έξοδο.

Ερωτήσεις και σκέψεις

Οι πιθανότητες επιστροφής στο τμήμα επειγόντων περιστατικών εντός 30 ημερών από την έξοδο ήταν 88 φορές υψηλότερες, πράγμα που σημαίνει ότι η φυσιοθεραπεία έχει σημαντικό ρόλο σε αυτές τις περιπτώσεις. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτοί οι αριθμοί δεν μας λένε όλη την ιστορία. Μήπως κάποιοι ασθενείς επέστρεψαν λόγω σοβαρής επιδείνωσης των συμπτωμάτων ή επειδή ανησυχούν πολύ και δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει; Ενδεχομένως, είχαν μια εντελώς διαφορετική παθολογία εκείνη τη στιγμή της επιστροφής τους στο τμήμα επειγόντων περιστατικών.

Παρ' όλα αυτά, ένα ποσοστό επανεπισκέψεων 20% έναντι 11,8% μας λέει κάτι σημαντικό. Ειδικά τα άτομα με χαμηλό εισόδημα είναι πιο πιθανό να επιστρέψουν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι το χαμηλό εισόδημα συνδέεται συχνά με κακές εκβάσεις στην υγεία και με κακές γνώσεις για την υγεία. Τα άτομα αυτά μπορεί να χρειάζονται πολλές πληροφορίες και εκπαίδευση για να καταλάβουν τι συμβαίνει στο σώμα τους και γιατί παίρνουν εξιτήριο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών με επίσκεψη φυσικοθεραπείας. Εμείς, ως φυσιοθεραπευτές, μπορούμε να συμβάλουμε αποφασιστικά στην αύξηση της ευαισθητοποίησης του σώματος και της υγείας σε αυτόν τον πληθυσμό.

Οι ηλικιωμένοι ενήλικες που πήγαν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών μετά από πτώση είχαν λιγότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν φυσιοθεραπεία, σε σύγκριση με τους ηλικιωμένους ενήλικες με πόνο στην πλάτη (κατηγορία αναφοράς). Δεδομένου ότι οι ηλικιωμένοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να πέσουν και, ειδικά σε περίπτωση που υπάρχει οστεοπόρωση, είναι ευάλωτοι, είναι σημαντικό να το λάβετε υπόψη σας. Αυτοί οι άνθρωποι είναι εκείνοι που θα πρέπει ιδανικά να παρακολουθούνται από έναν φυσιοθεραπευτή για να δουλέψουν πάνω σε θέματα ισορροπίας, περιορισμούς κινητικότητας και δύναμης.

Μίλα μου για σπασίκλες

Ένας σημαντικός περιορισμός αυτής της μελέτης είναι ότι τα δεδομένα συλλέχθηκαν από ένα μόνο ίδρυμα υγειονομικής περίθαλψης και ότι τα άτομα που έλαβαν περίθαλψη εκτός του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης δεν καταγράφηκαν από αυτή τη βάση δεδομένων. Είναι πιθανόν τα άτομα αυτά να εξετάστηκαν σε ιδιωτική περίθαλψη, δεδομένου ότι το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης των Ηνωμένων Πολιτειών είναι ένα μικτό σύστημα με δημόσια και ιδιωτικά στοιχεία.

Η μελέτη περιελάμβανε κυρίως λευκά άτομα από τις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής και αυτό περιορίζει τη γενίκευση σε πιο μικτούς πληθυσμούς. Περιλαμβάνοντας 5 διαφορετικές εισοδηματικές τάξεις, η μελέτη συμπεριέλαβε, ωστόσο, άτομα από όλα τα κοινωνικοοικονομικά προφίλ. Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στα ποσοστά ασφάλισης και στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη

Μηνύματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη

Η μελέτη αυτή δείχνει ότι η φυσιοθεραπεία μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη της επιστροφής των ηλικιωμένων στο τμήμα επειγόντων περιστατικών μετά από μια επίσκεψη. Ωστόσο, ως φυσικοθεραπευτές πρέπει να γνωρίζουμε τους παράγοντες που μπορεί να εμποδίσουν τους ασθενείς να έχουν πρόσβαση στη φροντίδα που χρειάζονται. Τα άτομα που έπασχαν από ίλιγγο είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρακολουθήσουν φυσιοθεραπεία μετά το εξιτήριο από το τμήμα επειγόντων περιστατικών, σε σύγκριση με τα άτομα που έπεσαν, και μπορεί να αποτελούν έναν πολύ πιο ευάλωτο πληθυσμό. Μόνο το 39,3% των ηλικιωμένων ενηλίκων με παραπεμπτικό παρακολούθησαν πράγματι τη φυσικοθεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία. Όσοι συμμετείχαν είχαν σημαντικά μικρότερη πιθανότητα (88% μικρότερη πιθανότητα) να επιστρέψουν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών εντός 30 ημερών.

Αναφορά

Ryer SV, Simpson M, Singh M. Η παρακολούθηση της φυσικοθεραπείας στα εξωτερικά ιατρεία από ηλικιωμένους ενήλικες μετά την απαλλαγή από το τμήμα έκτακτης ανάγκης ήταν ένας παράγοντας πρόβλεψης για χαμηλότερες επαναληπτικές επισκέψεις 30 ημερών - αλλά οι δημογραφικοί παράγοντες επηρέασαν την παρακολούθηση. Phys Ther. 2025 Mar 3;105(3):pzae172. doi: 10.1093/ptj/pzae172. PMID: 39588937